خطر غصب مالکیت شرکت‌‌های تحت کنترل خانواده در پاسخ بازار به اعلامیه‌‌های تقسیم سود و تحریفات حسابداری

محورهای موضوعی : اخلاق و حسابداری

وحید بخردی نسب ¹ , علی خوشدل ²

1 - دکتری، گروه حسابداری، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
2 - دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1401/07/02 تاریخ پذیرش : 1402/08/06 تاریخ انتشار : 1401/09/01

کلید واژه: خطر غصب مالکیت, تحریفات حسابداری, پاسخ بازار,  تحریفات حسابداری, اعلامیه‌‌های تقسیم سود,

چکیده مقاله :

هدف: اشتباهات موجود در گزارشگری مالی با وجود مالکان خانوادگی تحت تاثیر قرار می‌‌گیرد و تاثیر اظهار اشتباهات و تحریفات حسابداری بر واکنش بازار به اعلان سود، در شرکت‌‌های خانوادگی بیشتر از شرکت‌‌های غیرخانوادگی است. در نتیجه با افزایش مالکیت خانوادگی، پاسخ بازار به اعلامیه‌‌های تقسیم سود هنگامی‌‌که خطر غصب مالکیت بوسیله کنترل‌‌های خانوادگی بالاست، کاهش می‌‌یابد. پس، پاسخ‌‌های شرکت به بازار، یک تابع مشترک از روش‌‌های حسابداری و مالکیت است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی تحریفات حسابداری، پاسخ بازار به اعلامیه‌‌های تقسیم سود و خطر غصب مالکیت شرکت‌‌های تحت کنترل خانواده است.روش: جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شرکت‌‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌‌های1400-1388 بود. نمونه آماری براساس جامعه آماری در دسترس بالغ بر 142 شرکت می‌‌باشد. روش اجرای پژوهش در آزمون فرضیه اول، رگرسیون لجستیک و در آزمون فرضیه دوم، رگرسیون حداقل مربعات مبتنی بر داده‌‌های ترکیبی است.یافته‌ها: شواهد حاکی از آن است که با افزایش کنترل خانوادگی، تحریفات حسابداری کاهش یافته و بازار به اعلامیه‌‌های تقسیم سود شرکت‌‌های تحت کنترل خانواده واکنش مثبت نشان می‌‌دهد. از دیگر نتایج پژوهش تاثیر منفی خطر غصب مالکیت بر پاسخ بازار به اعلامیه‌‌های تقسیم سود شرکت‌‌های تحت کنترل خانواده است. نتایج به دست آمده در این پژوهش با مستندات اشاره شده در چارچوب نظری پژوهش و ادبیات مالی سازگاری دارد.نتیجه‌گیری: اطلاعات حسابداری با کیفیت بالا در طراحی مکانیسم‌‌هایی که تضادهای نمایندگی‌‌های مختلف را در بین سهامداران، مدیران و سرمایه‌‌گذاران خارجی کاهش می‌‌دهد، نقش اصلی را ایفا می‌‌کند. به دلیل شیوع شرکت‌‌های خانوادگی در سراسر جهان، تعداد فزاینده‌‌ای از مطالعات، ارتباط بین مالکیت/کنترل خانواده و کیفیت اطلاعات حسابداری را بررسی می‌‌کنند. با این حال، شواهد حاصل از مطالعات موجود، قطعی نیست. علاوه‌بر این، در مورد اینکه آیا و چگونه کنترل خانواده بر نحوه واکنش سرمایه‌گذاران به تغییرات در کیفیت اطلاعات حسابداری تأثیر می‌گذارد، اطلاعات کمی وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

Purpose: Financial reporting mistakes are under the influence of family ownership in companies and the impact of accounting distortions and mistakes on market response to profit announcement occurs more in family-owned companies compared to non-family corporations. Hence, as family ownership increases and when takeover risk from family control is high, the market response to profit division announcements declines. Thus, the company's response to the market is a common function of accounting methods and ownership. In this regard, the purpose of the present study is to review accounting distortions, market response to profit division announcements, and the threat of taking over the ownership of family-owned companies.Method: The research statistical population consisted of all corporations accepted in Tehran Stock Exchange from 2009 to 2021. The research sample based on convenient sampling included 142 companies. The research method in the first hypothesis testing was logistic regression, and in the second hypothesis testing was least square regression based on mixed data.Findings: The results convey that by the increase of family control, accounting distortions decrease and the market shows positive response to the profit division announcements of family-owned companies. Another research result indicates the negative impact of takeover risk on the market response to profit division announcements of family-owned companies. The obtained results in this research are consistent with the referred documents in the theoretical framework and financial literature review.Conclusion: Accounting information with high quality plays a main role in designing mechanisms to decrease contradiction between different agencies among shareholders, directors, and foreign investors. Due to widespread family-owned corporations throughout the world, several studies have attempted to research the relationship between family ownership/control and accounting information quality. However, the obtained results from the current studies are not confirmed yet. Furthermore, there is still insufficient information on whether family control is effective on the reaction of investors to change accounting information quality and how it occurs.

منابع و مأخذ:

بخردی نسب، وحید؛ رحمانی، حسام؛ ژولانژاد، فاطمه (1397). تأثیر مالکیت، کنترل و مدیرعامل خانوادگی بر سیاست‌های تقسیم سود. حسابداری و منافع اجتماعی، 8(3)، ص21-48.

جوانمرد، مهدی؛ پورموسی، علی‌اکبر (1394). اثر گزارش اطلاعات شرکت‌ها بر رفتار روزانه بازار سهام تهران. پژوهش های تجربی حسابداری، 4(4)، ص85-105.

فلاح، فاطمه (1390). بررسی واکنش بازار به سودهای غیرمنتظره. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه پیام نور، واحد بهشهر.

کردستانی، غلامرضا؛ سپیددست، سپیده (۱۳۹۱). کارآیی واکنش بازار سهام نسبت به اخبار اعلان سود حسابداری. در: تهران: دهمین همایش ملی حسابداری ایران، دانشگاه الزهرا.

کرمی، محمدجواد؛ قائدرحمت‌پور، مرضیه (۱۳۹۵). بررسی رابطه تغییر در حسابداری و اصلاح اشتباهات با پیشرفت شرکت‌های خصوصی. در: شهرکرد: دومین کنفرانس بین‌المللی حسابداری، اقتصاد و مدیریت مالی، دانشگاه پیام نور واحد شهرکرد.

مهرآذین، علیرضا؛ قبدیان بشیر فروتن، امید؛ تقی‌پور، محمد (1392). مالکیت خانوادگی، غیرخانوادگی شرکت‌ها و مدیریت سود. دانش حسابرسی، شماره 52، ص17-36.

Allen, F., Qian, J. & Qian, M. (2005). Law, finance, and economic growth in China. J. Financ. Econ., No.77, p.57–116.

Anderson, R., Duru, A. & Reeb, D. (2009). Founders, heirs, and corporate opacity in the United States. J. Financ. Econ., No.92, p.205–222.

Burkart, M., Panunzi, F. & Shleifer, A. (2003). Family firms. J. Financ., No.58, p.2167–2202.

Claessens, S., Djankov, S., Fan, J.P.H. & Lang, L.H.P. (2002). Disentangling the incentive and entrenchment effects of large shareholdings. J. Financ., No.57, p.2741–2772.

Coffee Jr., J.C. (2005). A theory of corporate scandals, why the USA and Europe differ. Oxf. Rev. Econ. Policy, No.21, p.198–211.

Dechow, P., Ge, W. & Schrand, C. (2010). Understanding earnings quality: a review of the proxies, their determinants and their consequences. J. Account. Econ., No.50, p.344–401.

Dyck, A. & Zingales, L. (2003). The Media and Asset Prices. Unpublished manuscript. Harvard University.

Gilson, R.J. (2007). Controlling family shareholders in developing countries, anchoring exchange. Stanford Law Rev., No.60, p.633–655.

Hirshchy, M., Palmorse, Z. & Scholz, S. (2005). Long-Term Market underreation to Accounting Restatements. Working Paper.

Jensen, M. & Meckling, W. (1976). Theory of the firm: managerial behavior, agency costs and ownership structure. J. Financ. Econ., No.3, p.305–360.

Leuz, C., Nanda, D. & Wysocki, P. (2003). Earnings management and investor protection: an international comparison. J. Financ. Econ., No.69, p.505–527.

Ma, L., Ma, S. & Tian, G. (2013). Political connections, founder–managers, and their impact on tunneling in China's listed firms. Pac. Basin Financ. J., No.24, p.312–339.

Ma, L., Ma, S. & Tian, G. (2016). Family control, accounting misstatements, and market reactions to restatements, Evidence from China. Emerging Markets Review, No.28, p.1-27.

MacNeil, I. (2002). Adaptation and convergence in corporate governance: the case of Chinese listed companies. J. Corp. Law Stud., No.2, p.289–344.

Miller, D., Le Breton-Miller, I. & Scholnick, B. (2008). Stewardship vs. stagnation: an empirical comparison of small family and non-family businesses. J. Manag. Stud., No.45, p.51–78.

Shleifer, A. &Vishny, R. (1997). A survey of corporate governance. J. Financ., No.52, p.737–783.

Zimmerman, J.L. & Watts, R. (2008) Positive accounting theory political costs and social disclosure analyse. Critical perspectives on accounting, 13(3), p.369-395.