گنبد های نمکی بستک هرمزگان و تاثیر آن بر منابع آب و خاک
محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسیمحمد ابراهیم عفیفی 1 , پرویز کردوانی 2
1 - ندارد
2 - ندارد
کلید واژه: بستک, دیاپیریسم, گنبد نمکی, شوری خاک, منابع آب,
چکیده مقاله :
شهرستان بستک در شمال غربی هرمزگان واقع شده است. به لحاظ شرایط محیطی گرم و خشک حاکم بر آن از جمله نقاط فقیر کشور از نظر منابع آب محسوب می شود. این در حالی است که سالانه 24/7 میلیارد متر مکعب آب در استان هرمزگان به صورت هرز آب و سیلاب به دریا ریخته و از دسترس خارج می شود.(سازمان آب هرمزگان 1372) از سوی دیگر با توجه به پراکندگی سازندهای زمین ساختی شور و کیفیت نا مناسب آبهای زیر زمینی اهمیت آب در این منطقه دو چندان می گردد. مردم این منطقه در بیشتر ایام سال از کمبود شدید آب آشامیدنی و هم چنین کشاورزی رنج می برند. این منطقه از لحاظ زمین شناسی تحت تاثیر دو عامل زمین ساختی، یکی چین خوردگی کلی زاگرس و دیگری پدیده دیاپیریسم قرار دارد. برای آبیاری بیشتر اراضی کشاورزی منطقه از منابع آب زیر زمینی شور، قلیایی و سنگین و یا جریانات سطحی که از سازند های شور عبور می کنند، استفاده می شود. و از طرف دیگر بالا بودن سطح آب زیر زمینی و شدت تبخیر همواره از حاصلخیزی خاک منطقه کاسته می شود. گذشته از شور و قلیایی بودن خاک، فاکتور فرسایش نیز در کاهش حاصلخیزی آن بسیار موثر بوده است. این تحقیق بیشتر به دنبال پیدا کردن شواهد ژئومرفیک تاثیر گذار روی منابع آب و خاک منطقه بوده، به نحوی که بتوان نسبت به ردیابی و ارائه راهکار در این نواحی اقدام کرد. و در نهایت گنبد های نمکی به عنوان یکی از عوامل اصلی شوری آب و خاک منطقه معرفی شده است از فعالیتهای میدانی و روشهای کتابخانه ای و اسنادی برای رسیدن به این هدف استفاده شده است و جهت جلوگیری از تخریب منابع آب و خاک می بایست طرحهای کنترل شوری به اجرا در آیند که این طرحها به علل زیادی دارای مشکلات فراوان است. لذا سعی شده پیشنهادهایی منطقی در دو حیطه ساخت سازه های مکانیکی و بیولوژیکی مبتنی بر شرایط منطقه برای حفاظت آب و خاک ارائه گردد.
Bastak Region is located in the northwest of Hormazgan Province. It is consideredas one of the poor regions of the country according to it's water resources while 7.24billion cubic meters of water run down to the sea in the form of waste water and floodsin Hormozgan each year without any further accessibility to it.Saline, alkaline and heavy ground water or the surface water flowing through thesaline formations are used for the irrigation of most agricultural territories of thisregion. However , the high level of ground water and severity of evaporation have stillreduced the soil fertility.On the other hand , the importance of water in this region increases with regard tothe dispersion of saline geological formations and improper quality of ground water.People suffer from the shortage of fresh and agricultural water most of the year. Thisregion is under the influence of two geological factors ie. The general folds of Zagrosmountaion chains and the phenomenon of diapirism.In addition to the saline and alkaline states of the soil, erosion has also largelyinfluenced on the decrease of its fertility. Therefore , this research mostly seeks for theeffective geomorphic evidence of the soil and water resources of the region while wehope to detect and offer some guidelines for it.Finally, salt domes are introdusing as one of the main factors of the salincty ofwater and soil in this region, We have used field activities and library and documentalmethods for achieving this purpose. Controling salinity plans should be implementedto prevent any further damage to the soil and water resources although manydifficulties are encountered when enforcing them due to several reasons. Thus, wehave tried to offer some reasonable suggestions base on two mechanical and biologicalstracthers for the reservation of soil and water resources according to regionalconditions.