شناسایی و تبیین عوامل موثر بر زنجیره تامین در صنعت گردشگری مذهبی ایران

محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری

جلیل توشنی ¹ , پرویز سعیدی ² , مجید نصیری ³

1 - دانشجوی دکتری کارآفرینی، واحد علی آباد کتول،دانشگاه آزاد اسلامی، علی آباد کتول، ایران
2 - استاد ، گروه مدیریت و حسابداری ، واحد علی آباد کتول،دانشگاه آزاد اسلامی ، علی آباد کتول، ایران(مسئول مکاتبات)
3 - استادیار ، گروه مدیریت، واحد علی آباد کتول،دانشگاه آزاد اسلامی ، علی آباد کتول، ایران

تاریخ دریافت : 1402/06/08 تاریخ پذیرش : 1402/09/20 تاریخ انتشار : 1402/10/14

کلید واژه: گردشگری مذهبی, تحلیل عاملی, دلفی فازی, زنجیره تامین,

چکیده مقاله :

گردشگری مذهبی به عنوان یکی از پررونق ترین و متنوع ترین گونه های گردشگری در سطح جهان است . و با توجه به موقعیت های فرهنگی مذهبی قابلیت دسترسی به این گونه گردشگری در ایران ، زمینه رشد و بالندگی را در بین کشورهای اسلامی و دنیا رقم می زند هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین عوامل موثر بر زنجیره تامین درصنعت گردشگری مذهبی ایران بوده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش اجرا توصیفی-پیمایشی و از نوع همبستگی می‌باشد، که به روش آمیخته اکتشافی انجام شده است. در مرحله کیفی تیم مشارکت کننده تحقیق 30 نفر از خبرگان و اساتید دانشگاهی می‌باشند که به روش هدفمند و تکنیک گلوله برفی انتخاب شده‌اند. همچنین در مرحله کمی جامعه آماری را کارشناسان گردشگری تشکیل می‌دهند که تعداد آنان 2948 نفر می‌باشد که برای تعیین حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 341 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده‌ها عبارتند از: مصاحبه، اسناد و مدارک و پرسشنامه بوده است و برای شناسایی و رتبه بندی ابعاد و مؤلفه‌ها نیز از روش دلفی فازی استفاده گردید.همچنین برای برازش الگو از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. که بر اساس تجزیه و تحلیل داده‌ها، یافته‌های تحقیق نشان داد. ده بُعد اصلی: اقامتی، حمل‌ونقل، مراکز بازدید، مراکز پذیرایی، فروشگاه‌ها، زیست‌محیطی و انرژی، آژانس‌های مسافرتی و تورها، امنیت وایمنی، مدیریتی واقتصادی، اطلاعات و‌ ارتباطات، به عنوان مهمترین عوامل موثر بر زنجیره تامین در صنعت گردشگری مذهبی ایران هستند.

چکیده انگلیسی:

Religious tourism is one of the most prosperous and diverse types of tourism in the world. And according to the cultural-religious situations, the accessibility of this type of tourism in Iran sets the stage for growth and development among Islamic countries and the world. This research is applied in terms of purpose and in terms of descriptive-survey execution method and correlational type, which was carried out by mixed exploratory method. In the qualitative phase, the research team consists of 30 experts and university professors who have been selected using a targeted method and snowball technique. Also, in the quantitative stage, the statistical population consists of tourism experts , whose number is 2948 people, and 341 people were selected by simple random sampling to determine the sample size based on the Karjesi and Morgan table. The tools of data collection are interviews, documents and questionnaires, and the fuzzy Delphi method was used to identify and rank the dimensions and components. Also, the exploratory factor analysis method was used to fit the model. Based on the data analysis, the research findings showed. Ten main dimensions: accommodation, transportation, visiting centers, reception centers, stores, environment and energy, travel agencies and tours, security and safety, management and economy, information and communication, are the most important factors affecting the supply chain in Iran's religious tourism industry.

منابع و مأخذ:

باقري، مسلم؛ مباشري، علی اصغر؛ معاون، زهرا و شکاري، فاطمه، (1400). فراترکیب عوامل مؤثر بر توسعه گردشگري مذهبی،6(1):201-165.
رستمی، علی؛ ایدی، محمد؛ اسلامبولچی، علیرضا و ربیعی مندجین، محمد رضا، (1400). مدل گردشگری مذهبی در مرز بین المللی مهران، تحلیل‌ها و راهبردها، تحقیقات مدیریت آموزشی،12(3):200-168.
رضایی، پژمان و چهارراهی، ذبیح اله، (1398). ارزیابی پایداری گردشگری مذهبی (مطالعه ی موردی: امام زاده حمزه علی استان چهارمحال و بختیاری)، پژوهشهاي جغرافياي انساني (پژوهش‌هاي جغرافيايي)،51(3):691-675.
مرادنژادی، همایون؛ جمشیدی، علیرضا و مهدیزاده، حسین، (1399). شناسایی فرصتهای کسب وکار زنجیرة ارزش رویداد پیاده روی اربعین امام حسین (ع) در استان ایلام، برنامه ریزی فضایی (جغرافیا)،10(4):65-46.
یوسفی، جواد، (1397) تحلیل اهمیت - عملکرد خدمات گردشگری مذهبی (مورد مطالعه شهرستان بیرجند) ، برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری ، 7(24):38-58.
رجبی امیرآباد، ربابه، (1399) نقش جاذبه‌های فرهنگی ، مذهبی در توسعه گردشگری (موردپژوهی شهرستان تویسرکان)، فصلنامه فضای گردشگری،9(34):63-76.
Bai, H. and Ran, W. (2022). Analysis of the Vulnerability and Resilience of the Tourism Supply Chain under the Uncertain Environment of COVID-19: Case Study Based on Lijiang, Sustainability,14(1):1-20.
Irimias, A., Mitev, A & Michalko, G. (2016). Demographic Characteristics Influencing Religious Tourism Behaviour: Evidence form a Central-Eastern-European country, International Journal of Religious Tourism and Pilgrimage, 4 (4): 19-32.
Sinha, P and Mittal, R. (2021). Identification and Modelling of Religious Tourism Supply Chain Enablers in Post-Covid Era Using ISM, ASEAN Journal on Hospitality and Tourism,19(3):246-263.
Heidari, A., Yazdani, H. R., Saghafi, F., and Jalilvand, M. R. (2018). The perspective of religious and spiritual tourism research: A systematic mapping study, Journal of Islamic Marketing, 9(4):747–798.
Chantziantoniou, A., and Dionysopoulou, P (2017). The religious tourism in Greece: Case study of Saint John Russian in N. Evia, Journal of Tourism, Heritage & Services Marketing, 3 (2): 15-24.
Sofield, T. )2011). Tourism value chain analysis, Symposium for Developing the Southern Economic Corridor Phnom Penh, Cambodia.