مطالعه روش های پایداری نا پارامتری در 28 ژنوتیپ گندم نان در برخی مناطق گرمسیری
محورهای موضوعی : فناوری های تولید پایدارمهران خاکی 1 * , علیرضا فخر واعظی 2 , وحیده علیپور استخری 3 , رضا نوروزی 4
1 - استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران.
2 - مربی پژوهشی، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران.
3 - کارشناس پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران
4 - کارشناس پژوهشی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران.
کلید واژه: کلید واژگان: اثرات متقابل ژنوتیپ محیط, گندم نان , پایداری, روشهای ناپارامتری,
چکیده مقاله :
مطالعه اثر متقابل ژنوتیپ ومحیط و و پایداری عملکرد گندم نان(Triticumaestivum) با ساختار ژنتیکی متفاوت و انتخاب ژنوتیپ های پایدار و پر محصول در 28 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در ایستگاه های تحقیقاتی به مدت دو سال (95-94 و 96-95 ) مورد ارزیابی قرار گرفت ، مقایسه و استفاده از روشهای پایداری غیر پارامتری از اهداف مطالعه بوده است. نتایج تجزیه واریانس مرکب ANOVAدر سطح احتمال یک درصدمعنی دار که حاکی از واکنش متفاوت ژنوتیپ ها در محیط های مختلف است. براساس نتایج حاصل از دو آماره ناپارامتری نصار و هان ژنوتیپ های 16، 25، 27، 15 با مقادیر پایین به عنوان پایدارترین ژنوتیپ و در دو معیار پایداری ژنوتیپ هایی با کمترین مقدار به عنوان پایدارترین ژنوتیپها ، 15، 16، 27 شناخته شدند، همبستگی بالا آماره s با عملکرد دانه و سایر روش های پایداری غیر پارامتری با میانگین عملکرد همبستگی مثبت ندارند که یک مفهوم استاتیک را نشان می دهند. تنارازو(1995) از چهار پارامتر پایداری برای تجزیه ناپارامتری پایداری استفاده نمود. با بررسی معیار های ، , ، مشاهده می شود که ژنوتیپ شماره 27 در هر چهار معیار به عنوان ژنوتیپ پایدار معرفی شده اند. نتایج حاصل از تجزیه مولفه اصلیPCو تجزیه و تحلیل همبستگی آماری و عملکرد پایداری غیر پارامتری نشان داد که رتبه بندی برای انتخاب همزمان برای عملکرد و ثبات بالا مفید است .
The study assessed the interaction effect of genotype and environment and the stability of yield in bread wheat (Triticum aestivum) with different genetic structures. It involved the selection of stable and high-yielding genotypes among 28 bread wheat genotypes using a completely randomized block design in four replications over two years (2015-2016 and 2016-2017) at research stations. Comparing and utilizing non-parametric stability methods were among the study's objectives. The results of the combined ANOVA analysis showed significant differences at a 1% probability level, indicating the varied responses of genotypes across different environments. According to results obtained from the two non-parametric statistics, Nassar and Hall, genotypes 16, 25, 27, and 15, with lower values, were identified as the most stable genotypes. In both stability criteria, genotypes with the lowest values, specifically 15, 16, and 27, were recognized as the most stable. High correlation of the stability statistic 's' with grain yield and other non-parametric stability methods did not show a positive correlation with average yield, indicating a static concept. Tanaro (1995) utilized four parameters of stability for non-parametric stability analysis. Upon examining the criteria, it was observed that genotype number 27 was identified as stable across all four criteria. The results from principal component analysis (PCA) and statistical correlation analysis indicated that ranking for simultaneous selection based on yield and high stability is beneficial.
Becker, H. C., and Leon, J. 1988. Stability analysis in plant breeding. Plant Breeding. 101: 1-23.
Fox, P. N., Skovmand, B., Thompson, B. K., Braun, H. J. and Cormier, R. (1990 ) Yield and adaptation of hexaploid spring triticale. Euphytica, 47: 57–64.
Huhn, M. and Nassar, R. (1989). On tests of significance for nonparametric measures of phenotypic stability. Biometrics, 45 :997-1000.
Huehn, V. M. 1979. Beitragezurerfassung der phanotypischenstabilitat. Edv. Med. Biol., 10: 112-117.
Kang, M. S. 1988. A rank-sum method for selecting high-yielding, stable corn genotypes. Cereal Research Communications. 16: 113-115.
Kang, M. S. 1993. Simultaneous selection for yield and stability in crop performance trials: Consequences for growers. Agronomy Journal. 85: 754-757.
Kang, M.S. and H.N. Pham, 1991. Simultaneous selection for high yielding and stable crop genotypes. Agron. J., 83: 161-165.
Kang, M. S. 1988. A rank-sum method for selecting high-yielding, stable corn genotypes. Cereal Research Communications. 16: 113-115.
Kaya, Y., and Taner, S. 2003. Estimating genotypic ranks by nonparametric stability analysis in bread wheat. Central Europe Agriculture Journal. 4: 47-53.
Ketata H. 1988. Genotype × environment interaction. ICARDA. Proceeding of the workshop on biometrical techniques for cereal breeders. ICARDA, Aleppo, Syria. 16-32.
Mohammadi, R., Abdulahi, A., Haghparast, R., Aghaee, M., and Rostaee, M. 2007. Nonparametric methods for evaluating of winter wheat genotypes in multi-environment trials. World Journal of Agricultural Sciences. 3 (2): 137-242.
Nassar, R., and Huehn, M. 1987. Studies on estimation of phenotypic stability: Tests of significance for non-parametric measures of phenotypic stability. Biometrics. 43: 45-53.
Shukla, G. K. 1972. Some statistical aspects of partitioning genotype-environmental components of variability. Heredity. 29: 237-245.
Sabaghnia, N., Dehghani, H., and Sabaghpour, S. H. 2006. Nonparametric methods for interpreting genotype × environment interaction of lentil genotypes. Crop Science. 46: 1100-1106.
Thennarasu, K. 1995. On certain non-parametric procedures for studying genotype ×environment interactions and yield stability. Ph.D. Thesis, P. J. School, IARI, New Delhi, India.