تاثير آللوپاتيك علف‌هاي هرز سلمه تره (Chenopodium album) و تاج خروس (Amaranthus retroflexus) بر جوانه زني ارقام مختلف گندم

محورهای موضوعی : توليد محصولات زراعي

حميد بهبر ¹

1 - دانش آموخته كارشناسي ارشد رشته كشاورزي – زراعت ، واحدتبریز ، دانشگاه آزاد اسلامي تبریز ، ايران

تاریخ دریافت : 1395/02/06 تاریخ پذیرش : 1396/09/05 تاریخ انتشار : 1397/03/10

کلید واژه: نیتروژن, بور, عملکرد, چغندرقند,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی تاثير آللوپاتيك علف‌هاي هرز سلمه تره (Chenopodium album) و تاج خروس (Amaranthus retroflexus) بر جوانه زني سه رقم گندم، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه و آزمایشگاهی در 3 تکرار و با 3 فاکتور شامل ارقام گندم در سه سطح (امید، الوند و آذر2)، غلظت عصاره علف‌هرز در 3 سطح (شاهد، 5 درصد حجمی، 10 درصد حجمی ، 15 درصد حجمی)، نوع علف هرز در دو سطح (سلمه تره و تاج خروس) در سال زراعی 93-92 در آزمایشگاه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی به مورد اجرا گذاشته شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات نشان داد که اثرات متقابل رقم در علف هرز بر روی صفات وزن تر ریشه چه و درصد جوانی، اثر متقابل رقم در عصاره بر روی صفات وزن تر ریشه چه، وزن تر برگچه، وزن خشک برگچه، طول ساقه چه و درصد جوانه زنی، اثر متقابل علف هرز در عصاره بر روی صفات وزن تر ریشه چه، وزن خشک ریشه چه و درصد جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار گردید. در بین ارقام مورد بررسی بیشترین تأثیرپذیری در کاهش وزن تر ریشه چه از عصاره 15 درصد حجمی عصاره علف هرز و رقم امید و به میزان 34/0 گرم به دست آمد. الوند و آذر2 در بین ارقام مورد بررسی متحمل‌ترین بودند که با رشد طولی 5/7 و 2/7 سانتی متر و رقم امید نسبت به غلظت‌های بالای عصاره علف هرز حساس‌ترین با رشد طولی 2/3 سانتی متر دیده شدند. از بین علف‌های هرز مورد بررسی بیشترین تأثیر در کاهش رشد طولی و وزن خشک و تر گیاهچه از طریق علف هرز تاج خروس به میزان 45 درصد صورت گرفت. به طور کلی در مطالعه حاضر، نتایج حاصل حاکی از حساسیت بالای رقم امید نسبت به غلظت‌های بالای عصاره علف هرز مخصوصاً علف هرز تاج خروس بود. رشد طولی تمامی ارقام در مواجهه با عصاره علف هرز به سبب وجود مواد آللوپاتی بطور قابل ملاحظه‌ای محدود شد.

چکیده انگلیسی:

In order to evaluate the effect of allelopathic weeds (chenopodium album ) and pigweed (amaranthus retroflexus) on germination of wheat, an experiment, in a completely randomized design in laboratory conditions with 3 replications and 3 factors including wheat cultivars at three levels (omid, alvand and azar2 ), the concentration of weed in 3 levels (control, 5% by volume, 15% by volume), the type of weed on two levels ( weed and amaranth) in the 2013 – 14 cropping year was implemented in Tabriz ( Khosroshahr) research center on agriculture. The results of variant analyses showed that the interactions between cultivars on weed , on Rvs Ohat root fresh weight and percentage of germination, the interaction of the extract on the fresh weight of root and leaf fresh weight, dry weight of leaf, stem length and germination, interaction weed extract on root fresh weight, root dry weight and germination percentage was significant at the level of one percent. Among the investigated cultivars, the highest affectability in the reduction wet rootlet weight was the essence of %15 volume of the weed and omid variety in %34g. Among the investigated cultivars Azar and Alvand were the most tolerant which had the length growth of 7.5cm but Omid had 3.2cm length growth. Pigweed, among the weeds, had the highest effect in reduction of length growth, dry and wet eight of the plant ( 45 percent ). Omid variety had the highest sensitivity to the pigweed. Altogether, the length growth of all varieties, because of allelopathic materials, were considerably limited in exposing with the essence of weeds.

منابع و مأخذ:

 Bajwa, R., R., Khalid, and T., S., Cheema. 2003. Allelopathic activity of Allelophatic plants extracts 3: growth response of some pathogenic fungi to aqueous extracts of Bathenium hysterophorus. Pakistan Journal of plant pathology, 2(3): 145-156.
 Chu, C.P.M., Ozbun, and R.D., Sweet.1978. Effects of temperature and competition on the establishment and growth of redroot pigweed and common lambesquarters. Crop. Sci. 18: 308–310.
 Chung, I., M.K.H., Kim, J.K., Ahn, S.B., Lee, S.H., Kim. 2003. Comparison of allelopathic potential of rice leaves, straw, and hull extracts on Barnyard grass. Agronomy Journal.95:1063-1070.
 Deneergard, A., and J., Porter. 2002. Allelopathy. Department of plant pathology, physiology and weed sciene.
 Egbal, S., and T.J. Raith. 1999. Peramine alkaloid in neotyphodium infected Arizona Fescuse: Effects of endophtyte and host genotype and environment. Arizona State University. USA.
 Labrada, R.1997. Problems related to the development of weed management in the developing world. FAO, Rome.
 Narwal, S., R., Palaniraj, and S.C., Sati. 2005. Role of allelopathy in crop production. Herbologia. Vol. 6, No. 2.
 Singh, H.P., D.R., Batish, and R., K., Kohli. 2006. Hand book of sustainable weed management. Food Products Press.
 Storm, C. 2006. Agriculture history. ISSN:2-1482,Vol 80.
 Szarnyas, I. 2000. Biology, Damage and possibilities of protection of some summer annual weeds. Annual mercury (Mercurias annual L.), redroot pigweed. Crop. Sci. 21: 108–110.
 Waller, G.R. 2004. Allelopathy: Chemistry and mode of action of allelochemicals. Agronomy Journal, V. 55 (5), p, 542–630.
 Zeinali, E. and S. M. R. Ehteshami. 2003. Biology and Control of Important Weed Species. Publication of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran, 412p.

متن کامل:



مجله پژوهش در علوم زراعی - سال هفتم، شماره 26، بهار و تابستان 1394                                                      15

 

تاثير آللوپاتيك علف‌هاي هرز سلمه تره (Chenopodium album) و تاج خروس

(Amaranthus retroflexus) بر جوانه زني ارقام مختلف گندم

 

حمید بهبر¹ ، علیرضا احمدزاده² و فرهاد فرح وش³

 

چکیده

به منظور بررسی تاثير آللوپاتيك علف‌هاي هرز سلمه تره (Chenopodium album) و تاج خروس
(Amaranthus retroflexus) بر جوانه زني سه رقم گندم، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی در شرایط گلخانه و آزمایشگاهی در 3 تکرار و با 3 فاکتور شامل ارقام گندم در سه سطح (امید، الوند و آذر2)، غلظت عصاره علف‌هرز در 3 سطح (شاهد، 5 درصد حجمی، 10 درصد حجمی ، 15 درصد حجمی)، نوع علف هرز در دو سطح (سلمه تره و تاج خروس) در سال زراعی 93-92 در آزمایشگاه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی به مورد اجرا گذاشته شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس صفات نشان داد که اثرات متقابل رقم در علف هرز بر روی صفات وزن تر ریشه چه و درصد جوانی، اثر متقابل رقم در عصاره بر روی صفات وزن تر ریشه چه، وزن تر برگچه، وزن خشک برگچه، طول ساقه چه و درصد جوانه زنی، اثر متقابل علف هرز در عصاره بر روی صفات وزن تر ریشه چه، وزن خشک ریشه چه و درصد جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار گردید. در بین ارقام مورد بررسی بیشترین تأثیرپذیری در کاهش وزن تر ریشه چه از عصاره 15 درصد حجمی عصاره علف هرز و رقم امید و به میزان 34/0 گرم به دست آمد. الوند و آذر2 در بین ارقام مورد بررسی متحمل‌ترین بودند که با رشد طولی 5/7 و 2/7 سانتی متر و رقم امید نسبت به غلظت‌های بالای عصاره علف هرز حساس‌ترین با رشد طولی 2/3 سانتی متر دیده شدند. از بین علف‌های هرز مورد بررسی بیشترین تأثیر در کاهش رشد طولی و وزن خشک و تر گیاهچه از طریق علف هرز تاج خروس به میزان 45 درصد صورت گرفت. به طور کلی در مطالعه حاضر، نتایج حاصل حاکی از حساسیت بالای رقم امید نسبت به غلظت‌های بالای عصاره علف هرز مخصوصاً علف هرز تاج خروس بود. رشد طولی تمامی ارقام در مواجهه با عصاره علف هرز به سبب وجود مواد آللوپاتی بطور قابل ملاحظه‌ای محدود شد.

 

واژه‌های کلیدی:

                   نیتروژن، بور، عملکرد، چغندرقند

 

---

[1] تاريخ دريافت: 02/06/95                        تاريخ پذيرش: 05/09/96

  - دانش آموخته كارشناسي ارشد رشته كشاورزي – زراعت ، واحدتبریز ، دانشگاه آزاد اسلامي تبریز ، ايران (نويسنده مسئول)

      [e-mail]

[2]  - عضو هيات علمي گروه كشاورزي – زراعت و اصلاح نباتات ، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامي ، شبستر، ايران             

[3]   - عضو هيات علمي گروه كشاورزي – زراعت و اصلاح نباتات ، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامي ، تبریز، ايران.

مقدمه و بررسي منابع علمي

        سلمه تره از جمله گیاهان هرز دنیا محسوب می‌گردد که باعث خسارت‌های جدی به محصولات زراعی می‌شود. این گیاه در اکثر مزارع به ویژه محصولات گرما دوست دیده می‌شود اما از سازگاری بسیار خوبی با انواع اقلیم‌ها و خاک‌ها دارد. سلمه تره را به عنوان یکی از علف‌های هرز کشاورزی سراسر منطقه معتدله معرفی نموده‌اند. سلمه تره گیاهی است بسیار مقاوم به خشکی که به دلیل توانایی جذب موثر رطوبت از خاک به شدت با گیاهان زراعی رقابت می‌کند. همچنین مقاومت شدیدی به علف‌کش‌ها نشان می‌دهد. توان بالای تولید بذر، استمرار تزاحم این گیاه پس از استقرار در یک مزرعه را تضمین می‌نماید
(Zeinali and Ehteshami, 2003). خاصیّت آللوپاتیکی این علف هرز نیز به عنوان یکی از خصوصیات خسارت زای آن بیان شده، که از مواد آللوپاتیک تولید شده در بخش‌های مختلف گیاه ناشی می‌شود. این ترکیبات با تاثیر گذاشتن بر فرآیندهای مهم گیاهان زراعی عملکرد آنان را به شدت کاهش می‌دهند. تحقیقات انجام گرفته بر روی این گیاه وجود آلدهیدها، آلکالوییدها، آپوکاروتنویدها، فلاونوییدها، یستروییدها وگزیلوزیدی غیرعادی را به اثبات رساند (به نقل از Nahar and Sarker, 2005). مالیک و همکاران(1994) نیز اسید کلرورژنیک را یکی از ترکیبات آللوپاتیک عصاره های سلمه تره معرفی نمودند. ساپونین ها نیز از دیگر ترکیبات آللوپاتیک سلمه تره معرفی گردیده‌اند (Anonymous, 2004).

تاج خروس یکی از علف های هرزی است که در تمام نقاط دنیا پراکنده شده است. به عنوان مثال در اروپا، امریکای شمالی و جنوبی، استرالیا و ... وجود آن برای کشاورزان مشکل ساز می‌باشد. برای کنترل علف هرز تاج خروس وحشی در مزارع مختلف از علف کش‌های مختلفی استفاده می شود. کنترل علف هرز تاج خروس مقاوم به علف کش، نیازمند مدیریتی خاص است. استفاده از روش مدیریتی تلفیقی علفهای هرز یکی از کارآمد‌ترین روش‌ها در مبارزه با علف های هرز مقاوم است. در مبارزه تلفیقی لازم است تا از روش های زراعی، بیولوژیکی، مکانیکی و شیمیایی و ... به طور همزمان استفاده شود. البته به هیچ عنوان نباید از علفکشی که باعث بروز مقاومت شده در کنترل همان علف هرز استفاده شود.

تحقیق حاضر بر پایه اثرات آللوپاتیک و محدود کننده علف های هرز در اراضی گندم طراحی شد، شناسایی و معرفی ارقام مقاوم از اهداف اصلی آن است.

 

 

مواد و روش‌ها         

بررسي تأثیر آللوپاتيك علف‌های هرز تاج خروس(Amaranthus retroflexus) و سلمه تره (Chenopodium album) بر جوانه زني و رشد رویشی ارقام مختلف گندم(آذر2، الوند و امید) در سال 1393 در آزمایشگاه تکنولوژی بذر مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعیآذربایجان شرقی انجام گرفت. آزمايش به صورت فاكتوريل و بر پايه طرح كاملاً تصادفي در آزمايشگاه با 3 تكرار انجام گرفت. فاکتورهای مورد بررسی شامل فاکتور اول ارقام مورد بررسی گندم به نام های آذر2، الوند و امید و فاکتور دوم تيمارهاي عصاره علف هرز شامل شاهد، عصاره با غلظت 5، 10 و 15 درصد حجمی و آب مقطر به عنوان شاهد بود. تیمارها به صورت آبدهی بر روی پتری دیش های ساندویج شده هر دو روز دو بار اعمال گردید. در تهیه عصاره علف هرز نیز برای رسیدن به غلظت‌های مورد نظر به شرح زیر اقدام شد. ابتدا اندام‌های هوایی علف‌های هرز تاج خروس و سلمه تره از مزارع اطراف منطقه مورد آزمایش تهیه گردید و در شرایط محیطی و به حالت طبیعی در شرایط نور خورشید، خشک گردید. سپس از اندام‌های هوایی خشک شده (ساقه، برگ و گل) به روش دوبار تقطیر (جهت بالا بردن غلظت عصاره) در دستگاه مبرد عصاره آن‌ها تهیه شد. در اعمال تیمارها برای رسیدن به غلظت‌های مورد نظر، عصاره‌های تهیه شده با آب مقطر مخلوط گردید. در هر گلدان 10 بوته گندم از هر رقم کاشته شد، پس از رشد کامل نسبت به تنک کردن گلدان‌ها اقدام شد به طوری که در هر گلدان 3 بوته باقی ماند.

 

نتایج و بحث

با توجه به جدول تجزیه واریانس صفات (1)، اثر رقم بر روی وزن‌تر ریشه‌چه، وزن‌تر برگ‌چه، طول ریشه چه، وزن خشک ریشه چه و درصد جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار گردید. معنی‌دار بودن صفات در بین ارقام نشان دهنده وجود تنوع بین ارقام از لحاظ صفت مورد اشاره می‌باشد. اثر غلظت عصاره علف هرز بر روی وزن‌تر ریشه چه، وزن تر برگچه، وزن خشک برگ‌چه، طول ساقه‌چه و درصد جوانه زنی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. اثر متقابل ارقام گندم×عصاره علف هرز بر روی وزن‌تر ریشه‌چه، وزن‌تر برگ‌چه، وزن خشک برگ‌چه، طول ساقه‌چه و درصد جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد.

همچنین اثر متقابل علف هرز× غلظت عصاره علف هرز بر روی وزن‌تر ریشه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد. معنی دار بودن اثرات متقابل بین فاکتورهای مورد بررسی نیز نشان می‌دهد که دو، سه یا چهار فاکتور متفاوت در واکنش با یکدیگر مقادیر متفاوتی را از نظر صفات معنی دار نشان داده‌اند و یا به عبارت
دیگر فاکتورهای مورد بررسی در بروز صفات مختلف مستقل از یکدیگر عمل نکرده اند
و هر کدام با تأثیر بر دیگری واکنش‌های مختلفی را بر روی صفات مورد بررسی نشان داده‌اند. اثر متقابل رقم× علف هرز بر روی وزن‌تر ریشه‌چه و درصد جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد معنی دار شد.

اثر متقابل رقم× علف هرز×علظت عصاره بر روی هیچ یک از صفات مورد بررسی معنی دار نگردید.

 

 

 

 

 

 

جدول 1- تجزیه واریانس صفات مورد بررسی

Table 1) Variance analysis of seedlings characteristics

منابع تغییر S. of V.	درجه آزادی df	میانگین مربعات(M.S)
		وزن‌تر ریشه‌چه Radicula fresh weight	وزن‌تر برگ‌چه Leaflet fresh weight	وزن خشک برگ‌چه Leaflet dry weight
رقمcultivar	2	0/0001**	0/0072**	0/00005 ns
علف هرز weed	1	0/000046 ns	0/000074 ns	0/00296**
عصاره علف هرز  weed extract	3	0/00012**	0/000055**	0/0056**
رقم × علف هرز(C  × W )	2	0/0001**	0/0001 ns	0/00012 ns
رقم× عصاره(C  × E )	6	000296**	0/0077**	0/0027**
علف هرز × عصاره(E  × W )	3	0/00057**	0/00079ns	0/000129 ns
رقم× عصاره× علف هرز(C ×E  × W )	6	0/000024/0 ns	0/00018 ns	0/00046 ns
خطاerror	18	0/0000048	0/0001	0/000074
ضریب تغییرات(CV) %	--	17/10	8/44	15/36

* و ** به ترتیب معنی دار در سطح احتمال پنج درصد و یک درصد و ns غیر معنی دار.

 

 

 

 

 

ادامه جدول 1

منابع تغییر S.O.V	درجه آزادی df	میانگین مربعات(M.S)
		طول ساقه‌چه Plumule  length	طول ریشه چه Radicula length	وزن خشک ریشه‌چه radicula weight	درصد جوانه زنی Germination (%)
A رقم cultivar	2	0/258 ns	0/317**	0/0016**	0/25 **
B علف هرز weed	1	0/087 ns	0/080 ns	0/00016 ns	0/95**
C عصاره علف هرز juice	3	0/47**	0/004 ns	0/000055 ns	0/042  ns
رقم × علف هرز Ax B	2	0/046 ns	0/064 ns	0/00038 ns	0/088 ns
رقم× عصاره A x C	6	0/112**	0/012 ns	0/000138 ns	0/36 **
علف هرز× عصاره B x C	3	0/080 ns	0/026 ns	0/00166**	0/55  ns
رقم×عصاره×علف هرزAx Bx C	6	0/076 ns	0/022 ns	0/000136 ns	0/035 ns
خطا error	18	0/0241	0/099	0/000168/0	10/30
ضریب تغییرات((CV%	-	11/25	7/25	10/36	13/12

* و ** به ترتیب معنی دار در سطح احتمال پنج درصد و یک درصد و ns غیر معنی دار.

*, ** are significant at 0.05 and 0.01 respectively and ns non significant.

 

 مقایسه میانگین صفات 

1-2- وزن‌تر ریشه‌چه 

غلظت‌های بالای عصاره علف هرز باعث کاهش بیشتر وزن‌تر ریشه‌چه گردید، که در این میان تأثیر غلظت 15 گرم در میلی لیتر عصاره نسبت به سایر غلظت و در رقم آذر2 باعث بیشترین کاهش وزن تر ریشه چه به میزان 32/0 گرم گردید (شکل1). نکته قابل توجه در این مورد کاهش بسیار زیاد وزن‌تر ریشه چه در غلظت 15 درصد حجمی عصاره و برای رقم آذر2 می‌باشد. بنابراین رقم آذر2 بیشترین تأثیر را از عصاره حاصل علف‌های هرز مورد مطالعه داشت. اقبالی و رایث (Egbal and Raith, 1999)  نشان دادند که عصاره استخراج شده از اندام‌های برگ و ریشه علف هرز بیشترین تأثیر را در کاهش رشد گیاه گندم داشته است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

     شکل1- اثر متقابل غلظت عصاره علف هرز در ارقام بر روی وزن‌تر ریشه‌چه گندم

Figure 1: Interaction of concentration of weed extract on root weights of wheat varieties

 

 

 

در بررسی تأثیر غلظت‌های مختلف علف‌های هرز مورد بررسی مشخص گردید که با افزایش غلظت عصاره علف‌های هرز از وزن‌تر ریشه‌چه کاسته می‌شود به طوری که در هر دو نوع علف هرز بیشترین کاهش در سطح 15 درصد حجمی عصاره و در بین علف های هرز، علف هرز تاج خروس اتفاق افتاده است. به طور کلی از بین علف‌های هرز مورد 

بررسی، علف هرز تاج خروس نسبت به سلمه تره بیشترین تأثیر را در کاهش وزن‌تر 

 

 

ریشه‌چه داشته است (شکل2). ناروال و همکاران(Narwal, et. al. 2005) در بررسی های خود گزارش کردند که تاثیر آللوپاتی گونه‌های مختلف علف‌های هرز بر روی گیاهان زراعی متفاوت می باشد.

 

 

 

 

 

 

شکل2- اثر متقابل غلظت عصاره علف هرز در نوع علف هرز بر روی وزن‌تر ریشه‌چه گندم

Figure 2: Interaction of weed kind extract on root wet weights of wheat

 

 

 

2-2- وزن‌تر برگ چه

در تمامی ارقام مورد بررسی با اعمال غلظت‌های مختلف عصاره علف‌هرز بر گیاه زراعی از رشد وزن‌تر برگ‌چه نسبت به شاهد کاسته ‌گردید که در این میان بیشترین کاهش 

وزن‌تر برگ‌چه در سطح 15 درصد حجمی عصاره مشهود می‌باشد (شکل3). کاهش در وزن تر برگ می‌تواند در اثر دخالت آللوکمیکال‌ها در سنتز پروتیین‌ها و هورمون‌ها ایجاد گردد (Dengrad and Porter, 2002).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شکل3- اثر متقابل رقم در غلظت عصاره علف هرز بر روی وزن‌تر برگ‌چه

Figure 3: Interaction of concentration of weed extract and cultivar on wheat leaflet  fresh weights

 

3-2- وزن خشک برگ چه

در تمامی ارقام مورد بررسی با اعمال غلظت‌های مختلف عصاره علف هرز بر گیاه از وزن خشک برگ‌چه نسبت به شاهد کاسته می‌گردد که در این میان بیشترین کاهش وزن خشک برگ‌چه در سطح 15 درصد حجمی عصاره مشهود می‌باشد(شکل4). کاهش در وزن خشک برگ‌چه می‌تواند در نتایج حاصل از وزن‌تر برگ‌چه نیز قابل درک می‌باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

 

    شکل4- اثر متقابل رقم در غلظت عصاره علف هرز بر روی وزن خشک برگ‌چه

Figure 4: Interaction of concentration of weed extract and cultivar on wheat leaflet  dry weights

 

4-2- طول ساقه‌چه

رقم آذر 2 در تمامی غلظت های عصاره علف‌های هرز کم‌ترین کاهش معنی‌دار طول 

ساقه‌چه را دارا بود و رقم امید بیشتر تحت تاثیر غلظت های عصاره علف هرز  گردیده است (شکل5).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

      

 شکل5-اثر متقابل رقم در غلظت عصاره علف‌های هرز بر روی طول ساقه‌چه گندم

Figure 5: Interaction of concentration of weed extract and cultivar on wheat plumule length

 

 

5-2- وزن خشک ریشه‌چه

در تمامی ارقام مورد بررسی با اعمال غلظت‌های مختلف عصاره علف هرز از وزن خشک ریشه‌چه نسبت به شاهد کاسته می‌گردد که در این میان بیشترین کاهش وزن خشک ریشه‌چه در سطح 15 درصد حجمی عصاره مشهود می‌باشد (شکل6).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شکل6-اثر متقابل رقم در غلظت عصاره علف هرز بر روی وزن خشک ریشه‌چه

Figure 6: Interaction of concentration of weed extract and cultivar on radicula dry weight

 

6-2- درصد جوانه زنی 

اثر متقابل رقم در علف هرز بر روی درصد جوانه زنی معنی دار شد. با توجه به شکل(7)، در تمامی ارقام مورد بررسی با اعمال غلظت‌های مختلف عصاره علف هرز از درصد جوانه زنی نسبت به شاهد کاسته می‌گردد که در این میان بیشترین کاهش درصد جوانه زنی در سطح 15 درصد حجمی عصاره مشهود می‌باشد. باجوا و همکاران(et. al. 2003 Bajwa,) نیز در بررسی تاثیر اثر آللوپاتی علف های هرز مزارع گندم بر روی گندم به چنین نتایجی دست یافتند.

 

 

 

 

 

 

 

شکل7-اثر متقابل رقم در سطح غلظت علف هرز بر روی درصد جوانه زنی

Figure 7: Interaction of concentration of weed extract and cultivar on germination percentage

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نتيجه گيري

در بررسی حاضر براساس نتایج حاصله هر دو علف هرز تاج خروس و سلمه تره باعث کاهش معنی دار صفات طول ساقه چه و ریشه چه، وزن تر و خشک ریشه چه و برگچه همچنین درصد جوانه زنی در ارقام گندم تحت آزمایش شدند. به طوری که بیشترین تاثیر از عصاره علف هرز تاج خروس و بر گندم رقم امید وجود داشت.

 

References منابع مورد استفاده                                                                                            

ü       Bajwa, R., R., Khalid, and T., S., Cheema. 2003. Allelopathic activity of Allelophatic plants extracts 3: growth response of some pathogenic fungi to aqueous extracts of Bathenium hysterophorus. Pakistan Journal of plant pathology, 2(3): 145-156.

ü       Chu, C.P.M., Ozbun, and R.D., Sweet.1978. Effects of temperature and competition on the establishment and growth of redroot pigweed and common lambesquarters. Crop. Sci. 18: 308–310.

ü       Chung, I., M.K.H., Kim, J.K., Ahn, S.B., Lee, S.H., Kim. 2003. Comparison of allelopathic potential of rice leaves, straw, and hull extracts on Barnyard grass. Agronomy Journal.95:1063-1070.

ü       Deneergard, A., and J., Porter. 2002. Allelopathy. Department of plant pathology, physiology and weed sciene.

ü       Egbal, S., and T.J. Raith. 1999. Peramine alkaloid in neotyphodium infected Arizona Fescuse: Effects of endophtyte and host genotype and environment. Arizona State University. USA.

ü       Labrada, R.1997. Problems related to the development of weed management in the developing world. FAO, Rome.

ü       Narwal, S., R., Palaniraj, and S.C., Sati. 2005. Role of allelopathy in crop production. Herbologia. Vol. 6, No. 2.

ü       Singh, H.P., D.R., Batish, and R., K., Kohli. 2006. Hand book of sustainable weed management. Food Products Press.

ü       Storm, C. 2006. Agriculture history. ISSN:2-1482,Vol 80.

ü       Szarnyas, I. 2000. Biology, Damage and possibilities of protection of some summer annual weeds. Annual mercury (Mercurias annual L.), redroot pigweed. Crop. Sci. 21: 108–110.

ü       Waller, G.R. 2004. Allelopathy: Chemistry and mode of action of allelochemicals. Agronomy Journal, V. 55 (5), p, 542–630.

ü       Zeinali, E. and S. M. R. Ehteshami. 2003. Biology and Control of Important Weed Species. Publication of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Iran, 412p..