نقد و بررسی آرای تربیتی ژان پل سارتر از دیدگاه فلسفه تربیتی علامه طباطبایی

محورهای موضوعی : کاوش های عقلی"

محمد باقری دادوکلایی ¹ , امیرحسین سلطانی فلاح ²

1 - دانشجو کارشناسی رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان ساری
2 - دانشجو دکتری رشته فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شاهد: تهران

تاریخ دریافت : 1402/03/06 تاریخ پذیرش : 1402/03/18 تاریخ انتشار : 1402/03/01

کلید واژه: آرای فلسفی, سارتر, آرای تربیتی, علامه طباطبایی,

چکیده مقاله :

فلسفه تربیت به مطالعه هدف ها، فرایند، ماهیت برنامه ها، عمل و نتایج تعلیم و تربیت می پردازد .هدف از پژوهش حاضر نقد و بررسی آرای تربیتی ژان پل سارتر از دیدگاه فلسفه تربیتی علامه طباطبایی می‌باشد. ماهیت وکیفیت این پژوهش، روش پژوهش، توصیفی‌تحلیلی (تحلیل اسنادی ) است. در این پژوهش ابتدا به اصول فلسفی سارترو سپس به آرای تربیتی از دیدگاه سارتر و در نهایت رابطه معلم و شاگرد از دیدگاه وی پرداخته شد. در بخش بعدی نیز به اصول فلسفی علامه طباطبایی و سپس آرای تربیتی از منظر علامه و در نهایت به رابطه بین معلم و شاگرد در دیدگاه ایشان پرداخته شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که آرای تربیتی از نظر سارتر، نسبیت گرایی، درک مفهوم آزادی، یادگیری فرد، افزایش حس مسئولیت، تربیت‌ خلاق، فعال بودن شاگرد می‌باشد و علامه نیز اهداف تربیتی را در دو دسته اهداف غایی که رسیدن به توحید می باشد و اهداف واسطه‌ای از جمله اهداف اعتقادی، اخلاقی، نظامی، فرهنگی و اجتماعی تقسیم بندی کرده است. ما با توجه به آرای علامه طباطبایی در صدد نقد و بررسی این آرا می باشیم.ازجمله انکار وجود خدا و آزاد بودن کامل انسان و هدایت نکردن وی توسط شخص آگاه که با توجه به آرای علامه طباطبایی این موارد مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

چکیده انگلیسی:

Philosophy of education studies the goals, process, nature of programs, practice and results of education. The purpose of this study is to critique the educational views of Jean-Paul Sartre from the perspective of Allameh Tabatabai's educational philosophy. The nature and quality of this research is research method descriptive-analytical (documentary analysis). In this research, first Sartreau's philosophical principles, then educational views from Sartre's point of view, and finally the teacher-student relationship from his point of view. In the next section, the philosophical principles of Allameh Tabatabai and then educational views from Allameh's perspective and finally the relationship between teacher and student in his view are discussed. The results of the research indicate that Sartre's educational views are relativism, understanding the concept of freedom, individual learning, increasing the sense of responsibility, creative education, student activism, and Allameh also sets educational goals in two categories of ultimate goals that achieve monotheism. And has intermediate goals, including doctrinal, moral, military, cultural, and social goals. According to Allameh Tabatabai's views, we seek to criticize and review these opinions. Including denying the existence of God and the complete freedom of man and not being guided by an informed person, which according to Allameh Tabatabai's views, these cases have been criticized.

منابع و مأخذ:

1 قران کریم
.2 ابراهیم زاده عیسی)1932(، فلسفه تربیت،چاپ سیزدهم،تهران، انتشارات دانشگاه پیام
نور.
.9 اخالق بناری، مسعود)1914(. بررسی تطبیقی اصل مسئولیت و داللت های تربیتی آن
از دیدگاه مکاتب اگزیستانسیالیسم و اسالم. پایان نامه کارشناسی ارشد. به راهنمایی
محمد جعفر پاک سرشت. دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده روانشناسی
باقریداد وکالیی، سلطانی فالح/ نقد و بررسی آرای تربیتی ژان پل سارتر از دیدگاه فلسفه تربیتی عالمه طباطبایی
.2 اعرافی، علیرضا، مهری رمی، تقی)1931(. »بررسی نقش مدارا در تعلیم و تربیت
ارزشهای عبادی با رویکرد فقهی«، مجله مطالعات فقه تربیتی، شماره دهم،ص-111
.196
.8 امنخانی، عیسی)1932(. اگزیستانسیالیسم و ادبیات معاصر ایران، تهران: انتشارات
علمی.
.6 امیر امینی خلف لو، مهناز)1931(. »بررسی تعلیم و تربیت و رابطه آن با دیدگاه های
مختلف فلسفی«، سومین کنفرانس بین المللی روانشناسی، علوم تربیتی و رفتاری:
تهران
.1 اوزمن، هوارد،کراور،ساموئل)1913(. مبانی فلسفه تعلیم و تربیت، ترجمه غالمرضا
متقیفر، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی)ره(.
.4 باقری دادوکالیی، محمد)1933(. »بررسی و مقایسه تعلیم و تربیت در ایدئولوژی
لیبرالیسم و فلسفه تربیتی اسالم«، ششمین کنفرانس ملی علوم انسانی و مدیریت، تهران.
.3 باقری دادوکالیی، محمد)1933(. مروری بر فلسفه تعلیم و تربیت، ساری: انتشارات
ماتیسا.
.11 باقری دادوکالیی، محمد)1211(. »بررسی تطبیقی تعلیم و تربیت در مکتب فلسفی
اگزیستانسیالیسم و فلسفه تربیتی اسالم«، همایش ملی علوم انسانی با رویکرد
پژوهشهای روانشناسی، علوم تربیتی و مشاوره از نگاه معلم: هرمزگان، میناب.
.11 باقری، خسرو)1933(. نگاهی دوباره به تعلیم و تربیت اسالمی، چاپ پنجاهم، جلد
اول، تهران: انتشارات مدرسه.
.12 پرنیان، سحر،)1931(. بررسی سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، تهران: انتشارات
فرزانگان دانشگاه.
فصلنامة علمی کاوشهای عقلی، مقاله پژوهشی، سال دوم، شمارة اول، فصل بهار ، 1462ص101-176 / 107
.19 تورانی، اعلی، سلطان احمدی، منیر)1932(. تحلیلی بر براهین تجربی عالمه طباطبایی
و الهیدانان قرن بیستم پیرامون اثبات خدا، مجله علمی پژوهشی فلسفه دین، سال دهم،
شماره:2 ص.18-83
.12 جرالد. ال. گوتک)1933(، مکاتب فلسفی و آرای تربیتی. ترجمه محمد جعفر پاک
سرشت، چاپ نوزدهم،تهران: انتشارات سمت.
.18 خلیلی شورینی، سیاوش)1914(. مکاتب فلسفی و آراء تربیتی، تهران: یادواره کتاب.
.16 خوش اخالق، محمدرضا)1936(. آرای تربیتی اسالم)با تاکید بر دیدگاه رئالیست
اسالمی عالمه طباطبایی)ره((، اولین همایش ملی علمی پژوهشی روانشناسی، علوم
تربیتی و آسیب شناسی جامعه.
.11 دهقانی سیمکانی،رحیم)1931(. »نگاهی انتقادی به مبانی تفکر اخالقی سارتر«، مجله
معرفت اخالقی، شماره .2 بی تا.
.14 راغب اصفهانی، حسین بن محمد)1941(. مفردات الفاظ القرآن. ترجمه سید غالمرضا
خسروی حسینی، تهران: انتشارات مرتضوی.
.13 سارتر، ژان پل)1933(، اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر، ترجمه مصطفی رحیمی، چاپ
هجدهم، تهران: انتشارات نیلوفر.
.21 سبحانی نژاد،مهدی، عبداهلل یار،علی، احمدآبادی آرانی،نجمه)1932(. »بررسی و نقد نظام
تربیتی سارتر با تأکید برآرای تربیتی شهید مطهری«، مجله پژوهش در مسائل تعلیم و
تربیت اسالمی، سال بیست و سوم، شماره :23ص.116-49
.21 سیفی،فاطمه )1932(. »تعلیم و تربیت در اسالم : چارچوب ها، مبانی، اصول، هدف ها
و نتایج در نظام آموزشی اسالم«، دومین کنفرانس بین الملی روانشناسی، علوم تربیتی
و سبک زندگی: تهران.
باقریداد وکالیی، سلطانی فالح/ نقد و بررسی آرای تربیتی ژان پل سارتر از دیدگاه فلسفه تربیتی عالمه طباطبایی
.22 شریعتمداری، علی)1932(. اصول و فلسفه تعلیم و تربیت، چاپ پنجاه و هشتم،تهران:
انتشارات امیرکبیر.
.29 شریعتمداری،علی)1934(. تعلیم و تربیت اسالمی، چاپ بیست و هشتم، تهران:
انتشارت امیرکبیر.
.22 صالحی، اکبر، یاراحمدی، مصطفی)1941(. تبیین تعلیم و تربیت اسالمی از دیدگاه
عالمه طباطبایی با تأکید بر هدف ها و روش های تربیتی، دو فصلنامه ی علمی-
تخصصی تربیت اسالمی، سال سوم، شماره:1ص.81-99
.28 صفوی مقدم، ناژین)1931(. »زمینهها و پیشینه فلسفههای اگزیستانس و برخی
برداشتهای ناصواب«، مجله غرب شناسی بنیادی، شماره سوم،ص.82-93
.26 صمدی، مریم،سالمی،نیکا،خان بیگی،مهدیه)1933(. اصول و فلسفه تعلیم و تربیت،
تهران: انتشارات مدرسان شریف.
.21 طباطبایی، سید محمدحسین)1962(. اصول فلسفه و روش رئالیسم، جلد سوم، تهران:
انتشارات صدرا.
.24 طباطبائی، سیدمحمدحسین) 1964(. تفسیرالمیزان، قم، جامعه مدرسین.
.23 طباطبایی، محمد حسین ) 1926 (، تفسیر المیزان ، ترجمه ی محمد تقی مصباح یزدی،
قم، دار العلم.
.91 طباطبایی، محمدحسین)1969(. تفسیر المیزان ، ترجمه ی محمد باقر موسوی همدانی،
تهران، مرکز نشر فرهنگی رجاء.
.91 علوی، سید حمیدرضا)1932(. نکات اساسی در فلسفه تعلیم و تربیت و مکاتب فلسفی
تربیتی، کرمان: دانشگاه شهید باهنر کرمان.
فصلنامة علمی کاوشهای عقلی، مقاله پژوهشی، سال دوم، شمارة اول، فصل بهار ، 1462ص101-176 / 101
.92 فرزین، سمیرا، اکبریان، رضا، حجتی، سیدمحمدعلی)1938(. پایه بودن اعتقاد به خدا
از دیدگاه عالمه طباطبایی و آلوین پالنتینگا، فلسفه دین، دوره،19 شماره:2ص-923
.924
.99 فولکیه، پل)1929(. اگزیستانسیالیسم، ترجمه ایرج پورباقر،تهران: کتاب فروشی تایید.
.92 کافی، مجید ) 1941 (، اندیشههای اجتماعی عالمه طباطبایی، تهران، پژوهشکده ی
حوزه و دانشگاه.
.98 گرامی، غالمحسین)1944(. »بررسی و نقد دیدگاه سارتر درباره ماهیت انسان«، مجله
اندیشههای نوین دینی، شماره ،16 ص.6-1-13
.96 لیلی سنزیقی، سید هدایت)1941(. عالمه طباطبایی، کارنامه کاریاب، نشریه اطالع
رسانی و کتابداری، شماره:199ص -62 .46
.91 مطهری، مرتضی ) 1911 (. مجموعه آثار )اصول فلسفه و روش رئالیسم(، قم: صدرا.
.94 مظاهری، حسین )1911(.ویژگی های معلم خوب، قم: تربیت معلم آیت اهلل طالقانی.
.93 مظفریپور، روح اهلل)1933(. » مفهوم شناسی تعلیم وتربیت بر اساس نظریات فلسفی
ژان پل سارتر«، هفتمین همایش علمی پژوهشی توسعه و ترویج علوم تربیتی و
روانشناسی ایران: تهران.
.21 میکائیلو، غالمحسین ، سلطان القرائی، خلیل )1932(. »اهداف و روش های تعلیم وتربیت
از دیدگاه اسالم«، فصلنامه تربیت اسالمی، شماره چهارم، ص.121-31
.21 نلر،جی اف)1932(. آشنایی با فلسفه آموزش و پرورش، ترجمه فریدون بازرگان
دیلمقانی، تهران: انتشارات سمت.
.22 نوالی، محمود ) 1919 (. فلسفه های اگزیستانس و اگزیستانسیالیسم تطبیقی، چاپ
اول، تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
باقریداد وکالیی، سلطانی فالح/ نقد و بررسی آرای تربیتی ژان پل سارتر از دیدگاه فلسفه تربیتی عالمه طباطبایی
.29 نوروزی، رضاعلی، موسوی، ستاره، موسویزاده، میرمحمد، نصرتی هشی، کمال)1939(.
درآمدی بر اخالق و تربیت اخالقی در اندیشة عالمه طباطبایی، فصلنامه علمی-
ترویجی اخالق،سال چهارم، شماره:9ص.