آیات قرآن از لحظات آغازین نزولشان، مشتاقان وحی را هدایتگر و رهنمون بودند. مردم همعصر پیامبر(ص) در دریافت معنی آیات قرآن مشکل چندانی نداشتند، اما پس از گسترش اسلام و رسیدن قرآن به دست مسلمانانی که با زبان عربی و فرهنگ و فضای عصر نزول آیات که فرهنگ و موقعیت آن زمان جزیر چکیده کامل
آیات قرآن از لحظات آغازین نزولشان، مشتاقان وحی را هدایتگر و رهنمون بودند. مردم همعصر پیامبر(ص) در دریافت معنی آیات قرآن مشکل چندانی نداشتند، اما پس از گسترش اسلام و رسیدن قرآن به دست مسلمانانی که با زبان عربی و فرهنگ و فضای عصر نزول آیات که فرهنگ و موقعیت آن زمان جزیرة العرب بود بیگانه بودند، ضرورت ترجمه قرآن به زبان مورد نیاز آنان مطرح شد. برای ترجمه قرآن به زبانهای دیگر علاوه بر احاطه بر زبان عربی آگاهی از فرهنگ و فضای نزول آیات نیز لازم بود، زیرا محتوای آیات، با حوادث، وقایع و نیازمندیهای گوناگون ارتباط کامل دارد و همه شرایط حاکم بر نزول وحی در تکوین آن تأثیر داشته است. در خصوص قرینه بافت موقعیت این سؤالات مطرح میشود که چرا در فهم و ترجمه آیات قرآن باید به قرینه بافت توجه کرد؟ توجه به این قرینه چه نقشی در دستیابی به ترجمه مطلوب از آیات قرآن دارد؟ در پژوهش حاضر که به روش کتابخانهای تدوین شده است، قرینه بافت موقعیت و نقش آن در ترجمه قرآن بررسی، و ضرورت توجه مترجم به بافت موقعیت در ترجمه قرآن تبیین شده است.
پرونده مقاله
طبقهبندی موضوعات قرآنی، از جمله دغدغههای مستشرقان بوده است که ژول لابوم به عنوان فردی اثرگذار در این حوزه، طبقهبندی خود را در هیجده باب اعمال کرده است. طبقهبندی وی متأثر از انگیزههای علمی و عملی همچون دستیابی به بانکی جامع از موضوعات قرآنی و پاسخگویی به نیاز مخاط چکیده کامل
طبقهبندی موضوعات قرآنی، از جمله دغدغههای مستشرقان بوده است که ژول لابوم به عنوان فردی اثرگذار در این حوزه، طبقهبندی خود را در هیجده باب اعمال کرده است. طبقهبندی وی متأثر از انگیزههای علمی و عملی همچون دستیابی به بانکی جامع از موضوعات قرآنی و پاسخگویی به نیاز مخاطبان است. همچنین وی در طبقهبندی خود مبانی و اصول خاص خود را در نظر داشته است. از جمله مبانی و اصول مورد استفاده وی میتوان به وحیانی بودن قرآن، توجه به مطلق منابع اسلامی و عدم طبقهبندی آنها، نادیده گرفتن مبنای روایات و عدم رجوع به اسناد تاریخی مسلم، رویکرد تاریخی به جهان آفرینش و توجه به جلوه همبستگی مذهبی در قالب عبادات اسلامی اشاره کرد. مقاله حاضر با در نظر گرفتن انگیزههای ژول لابوم به دنبال دستیابی به مبانی و اصول طبقهبندی وی در جهت تبیین و فهم بهتر این اثر است.
پرونده مقاله
حفظ جان و تمامیت انسان از دیرباز مورد توجه بشر بوده و عقوبات شدید، لا یتغیر و کاملاً جدی را برای متجاوزان به تمامیت جسمانی انسان در نظر گرفتهاند.دین اسلام که به عنوان آخرین و کاملترین ادیان، از سوی خداوند برای هدایت بشر و ایجاد زندگی مطلوب و توأم با آرامش، امنیت و عدا چکیده کامل
حفظ جان و تمامیت انسان از دیرباز مورد توجه بشر بوده و عقوبات شدید، لا یتغیر و کاملاً جدی را برای متجاوزان به تمامیت جسمانی انسان در نظر گرفتهاند.دین اسلام که به عنوان آخرین و کاملترین ادیان، از سوی خداوند برای هدایت بشر و ایجاد زندگی مطلوب و توأم با آرامش، امنیت و عدالت فرستاده شده، به این نکته مهم توجه داشته و بارها بر آن تأکید کرده است. مثلاً در آیه 32 مائده به قتل عمد و سزای آن، که قصاص میباشد، به صراحت اشاره میکند. در تحقیق حاضر به بررسی ظرافتهای بلاغی تربیتی آیه 32 سوره مائده در پیشگیری از وقوع جرم قتل عمد پرداخته شده است. در این آیه خداوند میفرماید: ﴿من قتل نفسا بغیر نفس أوفساد فی الأرض فکأنما قتل الناس جمیعا﴾. در این آیه نفس در برابر نفس یا به سخنی دیگر آدمی در برابر آدمی قرار گرفته و کشتن هر آدمی را در حکم کشتن همه مردم(الناس) شناخته است. در این آیه هیچ قیدی از دین و مذهب برای قاتل و مقتول بیان نشده است که بتوان از آن شرط مسلمان بودن یا مسلمان نبودن را استنباط کرد.
پرونده مقاله
یکی از راهکارهای شناخت ارزشها و ضدّارزشهای اجتماعی، بررسی آثار ادبی تأثیرگذار در اندیشهها و باورهای نسلهای گوناگون در دورههای مختلف تاریخی است. مثنوی معنوی مولانا حاوی گرایشهای ارزشی و آیینه ارزشهای فرهنگی و اجتماعی روزگار خود است که هنوز هم تأثیرگذاری ژرف آن بر چکیده کامل
یکی از راهکارهای شناخت ارزشها و ضدّارزشهای اجتماعی، بررسی آثار ادبی تأثیرگذار در اندیشهها و باورهای نسلهای گوناگون در دورههای مختلف تاریخی است. مثنوی معنوی مولانا حاوی گرایشهای ارزشی و آیینه ارزشهای فرهنگی و اجتماعی روزگار خود است که هنوز هم تأثیرگذاری ژرف آن بر چشمانداز فکری قشرهای مختلف جامعه آشکار است. گناه از دیدگاه مولوی عبارت است از خضوع اراده انسانی در برابر شهوات پست نفسانی در جایی که راه برای کار نیک گشوده است. این پژوهش عمدتاً بهمنظور شناخت ضدّارزشهای اجتماعی برخاسته از قرآن کریم و مثنوی معنوی و بررسی کارکرد آنها در جهان اجتماعی امروز است. روش اجرای این پژوهش، تحلیل محتوایی کیفی در آموزههای انسانی و اجتماعی مولوی بوده است. در منظومه فکری مولوی گناه حرص و طمع بیشتر مورد نقد و نکوهش قرار دارد و آن را مایه رنج و آزار و شقاوت دنیوی و اخروی انسان معرفی نموده است. همانگونه که نفس امّاره در جای جای قرآن کریم به عنوان عامل بازدارنده تعالی روحانی انسان معرفی شده است.
پرونده مقاله
شعر سعدی چشمانداز پند و پیامهای گوناگونی است که هر یک به تنهایی جلوهای از بینش منحصربهفرد وی نسبت به دنیای پیرامونش میباشد؛ آنگونه که میتوان قلمرو مفاهیم و مؤلفههای اخلاقی را در پیامهای زیبا و ژرف وی به خوبی مشاهده کرد. از آنجا که در دل هر پندی، پیامی نهفته است، چکیده کامل
شعر سعدی چشمانداز پند و پیامهای گوناگونی است که هر یک به تنهایی جلوهای از بینش منحصربهفرد وی نسبت به دنیای پیرامونش میباشد؛ آنگونه که میتوان قلمرو مفاهیم و مؤلفههای اخلاقی را در پیامهای زیبا و ژرف وی به خوبی مشاهده کرد. از آنجا که در دل هر پندی، پیامی نهفته است، شاعر شیرینسخن بر آن بوده است که مخاطب خود را به گونهای به سوی افقهای رشد و پویایی رهنمون سازد و به همین جهت بسیاری از آموزههای اخلاقی سعدی را میتوان آییننامهای برای بهتر زیستن در نظر گرفت. آنچه در این مجموعه گرد آمده است بررسی مهمترین آموزههای اخلاقی در کلیات سعدی و شناساندن دغدغههای ذهنی و فکری شیخ اجل ـ که از چهرههای جاویدان در قلمرو اخلاق شعر گذشته فارسی نیز به شمار میآید ـ میباشد.
پرونده مقاله
با بررسی ریشهشناختی واژه نماز در ایران و تاریخ کاربرد آن میتوان به اهمیت این فریضه به عنوان فعلی عبادی در میان ایرانیان پی برد. واژه نماز در اصل از ریشه هندو اروپایی nem به معنای تعظیمکردن آمده است. نماز در اوستا به صورت اسم خنثی از ماده nəmah که در اصل از اسم خنثی n چکیده کامل
با بررسی ریشهشناختی واژه نماز در ایران و تاریخ کاربرد آن میتوان به اهمیت این فریضه به عنوان فعلی عبادی در میان ایرانیان پی برد. واژه نماز در اصل از ریشه هندو اروپایی nem به معنای تعظیمکردن آمده است. نماز در اوستا به صورت اسم خنثی از ماده nəmah که در اصل از اسم خنثی námas در سنسکریت به معنای تعظیم، کرنش گرفته شده که همراه با ریشه kṛi فعل نماز کردن در مفهوم سر تعظیم فرودآوردن، احترام کردن است. این فعل در اوستا از صورت ماده اسمی مذکور در وجوه مختلف ساخته شده است. در زبانهای ایرانی میانه شرقی و غربی واژه نماز در متون بجامانده از این دوران به کار رفته است. واژه نماز در این متون گاه نشانگر ادای احترام فرودستان به مقامات فرادستی و گاه به عنوان فعل عبادی بیانگر رکوع و خضوع بندگی در برابر پرودگار بوده است.
پرونده مقاله
یکی از روشهای تفسیر قرآن، روش تفسیر عرفانی است. عرفا اغلب بر تفسیر انفسی آیات بیشتر از جنبه آفاقی توجه نموده و بر باطن و معنای درونی قرآن بسیار تأکید کردهاند. یکی از تفسیرهای عرفانی مهم قرن چهاردهم، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة متعلق به سلطان محمّد گنابادی(سل چکیده کامل
یکی از روشهای تفسیر قرآن، روش تفسیر عرفانی است. عرفا اغلب بر تفسیر انفسی آیات بیشتر از جنبه آفاقی توجه نموده و بر باطن و معنای درونی قرآن بسیار تأکید کردهاند. یکی از تفسیرهای عرفانی مهم قرن چهاردهم، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة متعلق به سلطان محمّد گنابادی(سلطان علیشاه) است. این تفسیر، دارای جنبههای فقهی، کلامی، فلسفی و عرفانی است. با توجه به اینکه بیشتر تفاسیر عرفانی، متعلق به عرفای اهل تسنناند و از این جهت که تفسیر بیان السعادة تفسیری عرفانی با عقاید شیعی است، مناسب مینماید که ویژگیها، روششناسی و مطالب مهم عرفانی مطرحشده در آن مورد بررسی قرار گیرد.
پرونده مقاله