سفارش‌های اخلاقی در کلیات سعدی با رویکرد به قرآن و نهج البلاغه

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی

رضا موسی‌آبادی ¹ (دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور،‌ نیشابور، ایران.)
بتول فخر اسلام ² (عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، نیشابور، ایران(استادیار).)

تاریخ دریافت : 1395/08/16 تاریخ پذیرش : 1395/08/16 تاریخ انتشار : 1395/06/11

کلید واژه:

چکیده مقاله :

شعر سعدی چشم‌انداز پند و پیام‌های گوناگونی است که هر یک به تنهایی جلوه‌ای از بینش منحصربه‌فرد وی نسبت به دنیای پیرامونش می‌باشد؛ آنگونه که می‌توان قلمرو مفاهیم و مؤلفه‌های اخلاقی را در پیام‌های زیبا و ژرف وی به خوبی مشاهده کرد. از آنجا که در دل هر پندی، پیامی نهفته است، شاعر شیرین‌سخن بر آن بوده است که مخاطب خود را به گونه‌ای به سوی افق‌های رشد و پویایی رهنمون سازد و به همین جهت بسیاری از آموزه‌های اخلاقی سعدی را می‌توان آیین‌نامه‌ای برای بهتر زیستن در نظر گرفت. آنچه در این مجموعه گرد آمده است بررسی مهم‌ترین آموزه‌های اخلاقی در کلیات سعدی و شناساندن دغدغه‌های ذهنی و فکری شیخ اجل ـ که از چهره‌های جاویدان در قلمرو اخلاق شعر گذشته فارسی نیز به شمار می‌آید ـ می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

Sa’adi’s poetry is the perspective of different advises and messages in which each is the manifestation of a unique insight of the environment around in a way that the territory of the ethical concepts and elements can be seen in his enjoyable messages. The mellifluous poet intended to guide his audience or reader to improvement and upgrading in order to experience a better life. The present article plans to study the most important ethical doctrine and introducing them.

منابع و مأخذ:

قرآن کریم.

نهج البلاغه.

اسلامی ندوشن، محمدعلی. 1380ش، چهار سخنگوی وجدان ایران، تهران: نشر قطره.

اصفهانی، راغب. 1430ق/ 2009م، المفردات فی غریب القرآن، ترجمه حسین خداپرست، لبنان: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات.

انوری، حسن. 1384ش، شوریده و بی‌قرار، تهران: نشر قطره.

جرجانی، میرسیّد شریف. 1377ش، تعریفات و فرهنگ اصطلاحات معارف اسلامی، ترجمه حسن سیّدعرب، تهران: انتشارات فروزان.

حسن‌لی، کاووس. 1380ش، فرهنگ سعدی‌پژوهی، تهران: بنیاد فارس‌شناسی با همکاری مرکز سعدی‌شناسی.

سعدی، مصلح بن عبدالله. 1369ش، کلیات سعدی، تصحیح محمدعلی فروغی، تهران: انتشارات امیرکبیر.

طوسی، خواجه نصیرالدین. 1369ش، اخلاق ناصری، تصحیح مجتبی مینوی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

عمید، حسن. 1360، فرهنگ فارسی عمید، تهران: انتشارات امیرکبیر.

فوشه کور، شارل هنری. 1377، اخلاقیات و مفاهیم اخلاقی درادبیات فارسی از سده سوم تا سده هفتم هجری، ترجمه محمدعلی امیرمعزی، تهران: نشر دانشگاهی.

کوچنانی، قاسم علی. 1376ش، فرهنگ اخلاق، تهران: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی الحوراء.

ماسه، هانری. 1364ش، تحقیق درباره سعدی، ترجمه محمدحسین مهدوی اردبیلی، تهران: انتشارات توس.

معبودی، زهرا. 1385ش، جامعه شناسی در آثارسعدی، تهران: انتشارات تیرگان.

معین، محمد. 1387ش، فرهنگ فارسی، تهران: انتشارات فرهنگ‌نما با همکاری انتشارات کتاب آزاد.