ارزیابی میزان رضایت کاربران از کتابخانه‌های دانشگاهی (مورد مطالعه: دانشگاه‌های دولتی تهران)

محورهای موضوعی : دانش شناسی

فاطمه زندیان ¹ (دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه تربیت مدرس)
فاطمه ناصری ² (دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس)
عاطفه شریف ³ (استادیار،گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه تربیت مدرس)
حمیدرضا محمودی ⁴ (کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، گروه آموزشی علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/08/11 تاریخ پذیرش : 1399/08/09 تاریخ انتشار : 1398/10/01

کلید واژه: تهران, کاربر, کتابخانه دانشگاهی, میزان رضایت,

چکیده مقاله :

هدف: هدف این پژوهش دستیابی به میزان رضایت کاربران از کتابخانه های دانشگاهی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات در زمره تحقیقات کتابخانه ای و توصیفی-تحلیلی قرار می گیرد. داده ها به وسیله پرسشنامه گردآوری شد. روایی پرسشنامه مورد تایید متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز 864/0 گزارش شد و بر این اساس تایید شد. کاربران کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه های دولتی شهر تهران جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. جهت نمونه گیری از روش نمونه گیری تلفیقی متوالی استفاده و 60 پرسشنامه میان کاربران توزیع شد. به منظور پاسخگویی به سوالات، از آماره های توصیفی (میانگین و فراوانی) و آزمون تی تک نمونه استفاده شد. نرم افزار spss به منظور تحلیل توصیفی داده ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: یافته ها نشان داد که کاربران تا حد بسیار کمی (85/1) از منابع کتابخانه، تا حد کمی (5/2) از ساختمان و تجهیزات کتابخانه، تا حد کمی (72/2) از کتابداران کتابخانه، و همچنین تا حد کمی (24/2) از خدمات کتابخانه رضایت دارند. همچنین با توجه به مقادیر معناداری (000/0) و (003/0) می توان مدعی شد که میان وضع موجود و وضع مطلوب رضایت کاربران از منابع، ساختمان و تجهیزات، کتابداران، و خدمات کتابخانه های دانشگاهی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: به طور کلی، می توان مدعی شد که کاربران تا حد کمی از کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه های دولتی رضایت دارند. بنابراین نیاز است تحولی همه جانبه در راستای ارتقاء و بهبود وضعیت کتابخانه های دانشگاهی رخ دهد.

چکیده انگلیسی:

Objective: User satisfaction in most organizations is the main component of its dynamics. This is doubly important in university libraries that meet the information needs of students and faculty. The purpose of this study is to achieve the level of user satisfaction with Academic libraries. Method: In terms of purpose, the present study is in the category of applied research and in terms of data collection method is in the category of library and descriptive-survey research. Data were collected by a questionnaire. Users of academic libraries of state universities in Tehran formed the statistical population of this study. For sampling, sequential integrated sampling method was used and 60 questionnaires were distributed among users. Descriptive statistics (mean and frequency) were used to answer the questions. SPSS software was used for descriptive analysis of data. Results: The findings showed that users are very little satisfied with the library resources. Users are also little satisfied with library buildings and equipment, library librarians, and library services. The findings also showed that there is a significant difference between the current situation and the desired situation of user satisfaction with resources, buildings and equipment, librarians, and academic library services Conclusion: In general, it can be argued that users are little satisfied with the academic library of state universities. Therefore, there is a need for a comprehensive change in order to upgrade and improve the condition of academic libraries. It seems that there is a significant difference between the current situation and the desired situation of user satisfaction with academic libraries in Tehran.

منابع و مأخذ:

افشار، ز.؛ رضوی، ع.ا.؛ فرامرزی، م.؛ طهماسبی لیمونی، ص.؛ یزدانی چرانی، ج. (1396). ارزیابی رضایت کاربران از خدمات کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی مازندران. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 27 (152): 185-191.

بیگدلی، ز.؛ شاهینی، ش.؛ میرزایـی، س.؛ و مـؤمنی، ا. (1396). نگـرش مـردم اهـواز نسـبت بـه کتابخانه­های عمومی و منزلت کتابداران کتابخانه­های عمومی، تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه­هـای، 23 (3): 401-415.

حسن­زاده، م.؛ محمودی، ح.ر.؛ قربانی، ع.؛ زارهی، ا.؛ هلالیان، ف.؛ هوشیدری، ف؛ مقدمی، م. (1399). بازدارنده­ها و شرایط جذب ناکاربران به کتابخانه­های عمومی. کتابداری و اطلاع­رسانی، 23 (2): 137-165.

حسن­زاده، م.؛ محمودی، ح.ر.؛ قربانی، ع.؛ مقدمی وایقان، م.؛ زارعی، ا.؛ هلالیان، ف.؛ عباداللهی، ن.ا.؛ ریاحی، ژ. (1399)، واکاوی تصویر ذهنی مردم از کتابخانه عمومی ایران (با اتکا بر نظریه زمینه­ای). تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه­های عمومی، 26 (2):307-339.

زارع، ا.؛ گودینی، ی.؛ و ریـاحی، ع. (1394). مطالعـة عوامـل مـؤثر بـر اسـتفاده از کتابخانـه­هـای عمومی: مطالعة موردی کتابخانه­های عمومی شهر کرمانشـاه. فصـلنامه نظـام‌هـا و خـدمات اطلاعـاتی، 4 (4): 51-62.

زندیان، ف.؛ قربانی، ع.؛ و حسن­زاده، م. (1395). عوامـل پـیش­برنـده و بازدارنـده در اسـتفاده از کتابخانه­های عمومی (مورد مطالعه: کتابخانـه­هـای عمـومی شـهر همـدان. تحقیقـات اطـلاع­رسـانی و کتابخانه­های عمومی، 22 (3): 451-465.

صراف­پور، س.؛ حریری، ن. (1390). سنجش میزان رضایت استفاده­کنندگان از خدمات کتابخانه مرکزی شرکت ملی گاز ایران. نظام‌ها و خدمات اطلاعاتی، 1 (1): 83-94.

فخارطبسی، م. (1396) (عوامل مؤثر بر میزان اشتیاق به بازگشت کودکان و نوجوانان به کتابخانه از دیـد مراجعان کودک و نوجوان کتابخانه­های عمومی شهر مشهد. پژوهشنامه کتابـداری و اطـلاع­رسـانی، 7 (2):61-76.

فهیمـی­فـر، س.؛ و فـرزین یـزدی، م. (1393) ارزیـابی رضـایت کـاربران از مجموعـه، سـاختمان، تجهیزات، کتابداران و کتابخانة عمومی یزد. تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانـه­هـای عمـومی، 20 (1): 113-126.

گرایی، ا.؛ و سیامکی، ص. (1395) تحلیل رفتارهای اعتراض­آمیز مشتریان کتابخانه­های عمومی اسـتان لرستان: عوامل اثرگذار و زمینه­ها. تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه­های عمومی، 22 (4): 653-677.

مرادپور، ر.؛ و مهوش، م. (1390). میزان رضایتمندی استفاده­کنندگان کتابخانه­هـای عمـومی اسـتان خراسان شمالی از فضا و معماری کتابخانه­ها. تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه­هـای عمـومی، 17 (3): 381-401.

مؤتمنی، ع.ر.؛ همتی، ا.؛ و مرادی، ه. (1391) شناسایی و اولویت­بندی موانع جوانان در استفاده از خدمات کتابخانه­های عمومی: مطالعة موردی شهرستان سمنان. تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه­هـای عمومی، 18 (4): 363-383.

هاشم­زاده، م.ج.؛ و فرامرزی، م. (1395). کاربران کتابخانه­های عمومی اسـتان خراسـان جنـوبی: تبیین نیازهای اطلاعاتی با تکیه بر الگوی هیل. تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه­هـای عمـومی، 22 (3): 425-449.

یعقوبی­فر، م.ع.؛ فیض­آبادی، م.؛ دلیلی صالح، م.؛ صفاری، ا. (1394). کیفیت ارائه خدمات کتابخانه دانشگاه علوم پزشکی سبزوار از دیدگاه مراجعه کنندگان، با استفاده از مدل لایب کوال. مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، 22 (6): 1053-1062.

Buch, H. (1996). Benutzerzufriedenheitsstudie 1996 der Universitäts- und Landesbibliothek Münster oder  hier scheint mir alles wunderbar und perfekt!. Bibliotheksdienst, 31 (1): 23-31.

Bud, J. (1978). Measures of user satisfaction at two academic libraries: prolegmena. library research, 4 (1): 71-84.

Geetha, M., Shurpani, S., Kumar, S., & Supriya. (2016). Use of Library Resources and Services by Students of PESITM and JNN College of Engineering in Shivamogga: A Comparative Study. Research Journal of Library Sciences, 4 (1): 1-10.

Gurikar, R., & Gurikar, R. (2015). Use of Library Resources and Services by Karnataka University Research Scholars: A Case Study. DESIDOC Journal of Library & Information Technology, 35 (5): 361-367.

Ijiekhuamhen, O. P., Aghojare, B., & Ferdinand, O. A. (2015). Assess Users’ Satisfaction on Academic Library Performance: A Study. International Journal of Academic Research and Reflection, 3 (5): 67-77.

Kiran, k. (2010). Service quality and customer satisfaction in academic libraries: Perspectives from a Malaysian University. Library review, 59 (4): 261-273.

Kumar, S. C. M., & Rajan, V. R. (2015). User Satisfaction on Library Services in Anna University with Special Reference to Engineering Colleges in Coimbatore, Tamil Nadu: A Study. International Journal of Library and Information Studies, 5 (2): 86- 91.

Kundratova, L. (1997). Survey of the degree of user satisfaction with the services provided by the Gemer library of Rozenava, named after P. Dobsinky. Kniznice a informance, 29 (3): 105.

Lin , M. B. ( 2008 ). Academic library Managament , London : The library Assocation.

Mohindra, R., & Kumar., A. (2015). User Satisfaction Regarding Quality of Library Services of A.C. Joshi Library, Panjab University. Chandigarh DESIDOC Journal of Library & Information Technology, 35 (1): 55-60.

Nagata, H., Klopfer, L. (2011). Public library assessment in customer perspective: to which customer group should the library listen? Library Management, 32 (4-5): 336-345.

Nkamnebe, E. C., Udem, O. K., & Nkamnebe, C. B. (2014). Evaluation of the Use of University Library Resources and Services by the Students of Paul University, Awka, Anambra State. Nigeria Library Philosophy and Practice (e-journal).

Senevirante, D. (2006). Measuring user satisfaction: A case study at the PGIM Branch Library at Peradeniya. Journal of the universities libraries association of Sri Lanka, 10 (?): 40-53.

Sidhar, M.  S. (1994).  Non-Use and Non-Users of Libraries.  Library Science with a slant to Documentation and Information Studies, 31 (3).

Stuart, H. (1987). THE IMPORTANCE OF USER STUDIE.

Veena, G., Kotari, P.N. (2016). User Satisfaction with Library Resources, Services and Facilities: A Study in SDM College Library, Ujire. Indian Journal of Information Sources and Services, 6 (1): 1-4.