پیش بینی مشکلات یادگیری بر اساس کارکردهای اجرایی در کودکان مقطع دبستان
محورهای موضوعی : روانشناسی مثبت نگر اسلامی
1 - استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، شیراز، ایران
2 - کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شیراز، شیراز، ایران
کلید واژه: مشکلات یادگیری, کارکردهای اجرایی, کودکان مقطع دبستان.,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر پیشبینی مشکلات یادگیری بر اساس کارکردهای اجرایی در کودکان مقطع دبستان بود. این پژوهش از لحاظ ماهیتی توصیفی-کاربردی و از لحاظ روششناسی همبستگی از نوع رگرسیون بود. روش نمونهگیری، خوشهای بود؛ بدین صورت که پژوهشگر با مراجعه به آموزش و پرورش ناحیه 4 شیراز مدارس ابتدایی را شناسایی نمود. سپس از بین این مدارس، پنج مدرسه، از هر مدرسه پنج کلاس و از هر کلاس 30 نفر انتخاب شدند که در مجموع 150 نفر (60 دختر و 90 پسر) که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، در پژوهش شرکت کردند. براساس دیدگاه دلاور (1385) برای پژوهشهای همبستگی حداقل 100 نفر کفایت میکند، که در راستای افزایش اعتبار پژوهش، 150 نفر انتخاب شدند. جمعآوری دادهها با استفاده از پرسشنامه کارکردهای اجرایی بریف (2000) و پرسشنامه مشکلات یادگیری کلرادو (1999) انجام گرفت. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی با روش همبستگی–رگرسیون در نرمافزار SPSS نسخه 26 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که کارکردهای اجرایی به شکل منفی و معنیداری مشکلات یادگیری کودکان مقطع دبستان را پیشبینی میکنند.
The aim of the present study was to predict learning difficulties based on executive functions in primary school children. This study was descriptive-applied in nature and correlational in methodology, regression. The sampling method was cluster; the researcher identified primary schools by referring to the Education Department of District 4 of Shiraz. Then, from these schools, five schools, five classes from each school, and 30 students from each class were selected, and a total of 150 students (60 girls and 90 boys) who met the study entry criteria participated in the study. According to Delaware's (2006) view, at least 100 students are sufficient for correlational studies, and in order to increase the validity of the study, 150 students were selected. Data collection was carried out using the Executive Functions Brief Questionnaire (2000) and the Colorado Learning Difficulties Questionnaire (1999). Descriptive and inferential statistics were used to analyze the data using the correlation-regression method in SPSS software version 26. The results of the study showed that executive functions negatively and significantly predict learning difficulties in elementary school children.
منابع
انجمن روانپزشکی آمریکا. (2015). راهنمایی تشخیصی و آماری اختلالات روانی. ترجمه یحیی سیدمحمدی، تهران: انتشارات روان.
جلیلیان رستمی، مرضیه؛ رحیمی، پویا؛ محمدزاده، رضا؛ شفیعی راد، زاهد. (1402). بررسی چگونگی کارکردهای اجرایی در دانش آموزان دارای اختلال نقص توجه و بیش فعالی. اولین همایش بین المللی جامعه شناسی، علوم اجتماعی و آموزش و پرورش با رویکرد نگاهی به آینده، بوشهر، https://civilica.com/doc/1946944
چوپانی، موسی؛ کرمی، مرتضی. (1402). شیوع شناسی آسیب های روانی-اجتماعی مبتنی بر چرخه زندگی خانوادگی خانواده های شهر تهران. طرح پژوهشی، دانشگاه جامع امام حسین، تهران.
حاجلو، نادر؛ رضایی شریف، علی. (1390). بررسي ويژگي هاي روان سنجي پرسشنامه مشكلات يادگيري كلورادو. مجله ناتوانی های یادگیری، 1(1)، 24-43.
خدایاری، فاطمه؛ جمال زهی، فاطمه؛ جوکار، طاهره. (1402). نقش آموزشی کارکردهای اجرایی در شناخت و فراشناخت در یادگیری. هشتمین همایش ملی پژوهش های نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی ایران، تهران، https://civilica.com/doc/1984950
دلاور،علی. (1385). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی (ویرایش ۴). تهران: نشر ویرایش.
رئیسی، مریم؛ ملازهی، امین؛ دامنی، حسین. (1402). نگاهی به اختلال یادگیری در دانش آموزان و ملاک های تشخیص آن (۱۴۰۳-۱۴۰۲). دومین کنگره علمی دانشجویان روانشناسی، علوم تربیتی و مشاوره، تهران، https://civilica.com/doc/1939754
سلیمان زاده، آریانا؛ حلوایی، زهرا؛ یوسفی، صاحب؛ کهن روزبیجارپس، خدیجه. (1403). بررسی تأثیر کارکردهای اجرایی در کودکان دارای اختلال یادگیری خاص: مطالعه مروری نظاممند. پیشرفت های نوین در علوم رفتاری، ۹(۵۷)، ۲۶۹-۲۵۶.
شفیق، ساناز؛ بیگدلی، حسین؛ خویینی، فاطمه. (1402). تأثیر حافظه فعال و توجه بر اختلال یادگیری خواندن با میانجیگری ادراک از کلاس در دانشآموزان. رویش روان¬شناسی،۱۲(۱۱)، ۱۰۸-۹۷.
شهابی، محمدرضا . (1390). روایی و اعتبار پرسشنامه کارکردهای اجرایی BRIEF در کودکان. فصلنامه روانشناسی رشد، 5(3)، 27–42.
قانعی گزل آباد، نیره. (1402). اثربخشی توان بخشی شناختی بر کارکردهای اجرایی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری (نوشتن). هفتمین همایش بین المللی روان شناسی مدرسه، تهران، https://civilica.com/doc/1972196
نودهئی، حسین. (1395). بررسی همسانی درونی و پایایی خردهمقیاسهای پرسشنامه BRIEF در کودکان 5 تا 18 ساله. مجله روانشناسی بالینی ایران، 21(4)، 102–115
Cartwright, K. B. (2023). Executive skills and reading comprehension: A guide for educators. Guilford Publications.
Cho, I., Hosseini-Kamkar, N., Song, H.-j., & Morton, J. B. (2023). Culture, executive functions, and academic achievement [Hypothesis and Theory]. Frontiers in Psychology, 14(1), 1-13.
Colorado, J. (1999). Children’s Learning Difficulties Questionnaire (CLDQ). Denver, CO: Colorado Educational Testing Services.
del-Valle, M. V., Canet-Juric, L., Zamora, E. V., Andrés, M. L., and Urquijo, S. (2024). Executive Functions and Their Relation to Academic Performance in University Students. Psicología Educativa, 30(1), 47 - 55.
Gabriel, T., & Börnert-Ringleb, M. (2023). The intersection of learning difficulties and behavior problems – a scoping review of intervention research [Review]. Frontiers in Education, 8(1), 1-10.
Gioia, G. A., Isquith, P. K., Guy, S. C., & Kenworthy, L. (2000). Behavior Rating Inventory of Executive Function (BRIEF). Lutz, FL: Psychological Assessment Resources.
Maged Hamza, A., Ghobashy, S. A., & Abouelwafa, H. E. (2023). Effects of child abuse and neglect on executive functions among children diagnosed with learning disabilities or attention deficit and hyperactivity disorder. Middle East Current Psychiatry, 30(1), 81-91.
Maged Hamza, A., Ghobashy, S. A., & Abouelwafa, H. E. (2023). Effects of child abuse and neglect on executive functions among children diagnosed with learning disabilities or attention deficit and hyperactivity disorder. Middle East Current Psychiatry, 30(1), 81-91.
Ramos-Galarza, C., Ramos, V., & del-Valle, M. (2023). Executive functions scale for university students: UEF-1 [Original Research]. Frontiers in Psychology, 14(1), 2-13.
Tungalag, O. (2024). Research on metacognitive strategies of children's self-regulated learning and their effect on academic achievement. Frontiers in Education, 9, 1–15
Willcutt, E.G., Boada, R., Riddle, M.W., Chhabildas, N., DeFries, J.C., & Pennington, B.F. (2011). Colorado Learning Difficulties Questionnaire: Validation of a Parent-Report Screening Measure. Psychological Assessment, 3(1), 778–791.