روایت رئالیسم در داستان های پزشکزاد

محورهای موضوعی : مطالعات نقد ادبی

افسانه صحتی گرگان ¹ (دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران.)
منیره احمد سلطانی ² (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی،تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1401/05/07 تاریخ پذیرش : 1401/08/05 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: روایت, رئالیسم, پزشکزاد, دائی جان ناپلئون, ممدجعفردر پاریس,

چکیده مقاله :

هدف مقاله‌ی حاضرآن است که روایت رئالیسم یا واقع‌گرایی را در دو اثر ایرج پزشکزاد بررسی کند. یکی از آن آثار دائی جان ناپلئون است که معمولاً به سبب طنز بودن آن به جزءآثار طنز نقد و بررسی شده است اما نگارنده سعی دارد این اثر را از زوایه‌ دید واقع‌گرایی که همانا واقعی بودن اشخاص و حوادث و روایت کردن آنان با در نظرگرفتن موقعیت و شرایط راوی است، بررسی کند که نکات اصلی این مقاله است. اثر دیگری که مورد بررسی قرار خواهد گرفت حاج ممدجعفر در پاریس است که به خاطرات بازرگان ایرانی در سفر به پاریس می‌پردازد. ازآنجا که حوادث و شخصیت‌ها واقعی است و راوی داستان از ابتدا تا انتها ناظر بر اعمال و رفتار افراد می‌باشد نگارنده سعی کرده است به روایتگری از جهت رئالیست بودن اثر بپردازد. این نکته قابل ذکر است که این اثر هم خالی از طنز نیست اما چون در برهه‌ای از زمان این حوادث اتفاق افتاده است نگارنده به جنبه‌های واقعی داستان و اثبات این نکته که سبک این داستان رئالیسم است، پرداخته است.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this article is to examine the narrative of realism in two works by Iraj Pezeshkzad. One of those works is Uncle John Napoleon, which is usually considered as a satire because of its humor, but the author tries from a realistic point of view, that is, the reality of people and events and their narration taking into account the situation and circumstances of the narrator. That is the main point of this article. Another work that will be examined is Haj Mohammad Jafar in Paris, which deals with the memories of an Iranian businessman on a trip to Paris. Since the events and characters are real and the narrator of the story observes the actions and behavior of people from the beginning to the end, the author has tried to narrate the work in terms of realism. It is noteworthy that this work is not without humor, but because it happened at some point in time, the author has dealt with the real aspects of the story and proved that the style of this story is realism.

منابع و مأخذ:

پرهام، سیروس.(1349). رئالیسم و ضد رئالیسم، انتشارات آگاه.

پزشکزاد، ایرج.(1349). دایی جان ناپلئون، انتشارات صفی علیشاه، چاپ اول، تهران: نی.

همو، حاج محمد جعفر در پاریس، (نسخه الکترونیکی)، نشر معاصر.

همو.(1337). ماشاالله خان در دربار هارون الرشید، چاپ اول، تهران: انتشارت صفی علیشاه.

ثروت، میرمنصور.(1385). آشنایی با مکتب های ادبی، انتشارات سخن.

ریمون، کنان و شلومیت.(1387). روایت داستانی: بوطیقای معاصر، ترجمه ابوالفضل حری،

 تهران : انتشارات نیلوفر.

زرشناس، شهریار.(1398). پیش در آمدی به رویکردها و مکتب های ادبی، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگی و اندیشه اسلامی.

سید حسینی، رضا.(1384). مکتب های ادبی، جلد اول، موسسه انتشارات نگاه.

کادن، جی . ای .(1380). فرهنگ توصیفی ادبیات و نقد، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: نشر شادگان.

میرصادقی، جمال.(1385). عناصر داستان، چاپ پنجم، تهران: سخن.