بررسی تاثیر شیوه های مختلف خاکورزی و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد سه هیبرید ذرت دانه ای
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزیاعظم پرتوکاظمی 1 , بابک دلخوش 2 , مسعود محسنی 3
1 - کارشناس ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تهران، ایران
3 - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران
کلید واژه: تراکم بوته, شیوه های شخم, هیبرید ها ذرت دانه ای,
چکیده مقاله :
این آزمایش در سال 1389 در ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیل واقع در شهرستان قائم شهر وابسته به مرکز تحقیقات استان مازندران به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل عملیات خاک ورزی در سه سطح بدون شخم، شخم حداقل، شخم رایج، تراکم بوته در سه سطح 65، 75، 85 هزار بوته در هکتار و سه هیبرید DC370، SC500، SC540 بود. نتایج حاصل از این بررسی درسطح احتمال 5% نشان داد شیوه های خاکورزی بر وزن خشک ریشه در زمان برداشت و طول دانه معنی دار شد. ولی اثر تراکم بر تعداد دانه در ردیف، وزن خشک ریشه، قطر ساقه، عملکرد دانه در سطح احتمال 1% معنی دار شد. همچنین اثر تراکم بر ارتفاع بوته در سطح احتمال 5% معنی دار شد. در این بررسی، تاثیر هیبرید ها بر عملکرد دانه در سطح احتمال 1% معنی دار شد. بیشترین عملکرد دانه معادل 40/6 تن در هکتار مربوط به رقمSC540و کمترین عملکرد دانه معادل 50/3 تن در هکتار مربوط به رقم DC370بود.
In order to investigate the effect of tillage system and plant density on grain yield component in three varieties of corn, an experimental design was a split factorial based on RCBD treatments arrangement with four replication in north of Iran in 2009. Tillage system was selected as the main plot in three levels, conventional tillage (CT), minimum tillage (MT) and no tillage (NT). Other factors were plant density in three levels (65, 75and 85 plant/ha) and three varieties of corn (L.cv.sc 500, L.cv.sc 540 and L.cv.dc 370). The results indicated that different tillage systems on root dry weight at harvest, seed length were significant (p<0.05) but plant density on number grain in row, root dry weight, stem diameter, grain yield in the 1% level were significant (p<0.01). Also plant density on high plant was significant (p<0.05). Effect of varieties on grain yield was significant (p<0.05). Maximum grain yield 6.41 t/ha in SC540 and at least grain yield 3.53 t/ha in DC 370 were obtained.
1- امیدی، ح.، طهماسبی سروستانی، ز، ا.، قلاوند، ا. 1385. ارزیابی الگوهای شخم، فاصله ردیف و تاریخ کاشت بر خصوصیات کمی و کیفی عملکرد کلزا. رساله دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس. 131-132.
2- شیرانی، ح.، حاج عباسی، م، ع.، افیونی، م. و همت، ع. 1388. اثر سیستم های خاک ورزی و کود دامی بر مرفولوژی ریشه ذرت. مجله آب و خاک. 23(1): 101-107.
3- فراوانی، م. 1374. بررسی اثرات تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد هیبریدهای ذرت دانه ای در منطقه کرج. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران.
4- مقنی نصری، م. 1381. تاثیر تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت KSC647. خلاصه مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. ص 383.
5- میرهادی، م، ج. 1380. ذرت. انتشارات سازمان تحقیقات و آموزش ترویج کشاورزی.
6- نجفی نژاد، ح.، جواهری، م، ع. و ارجمند، ا. 1384. بررسی تأثیر الگوی کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد هیبرید SC704 ذرت در منطقه ارزوییه کرمان. خلاصه مقالات هشتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. 456.
7- یزدی صمدی، ب.، رضایی، ع. و ولیزاده، م. 1376. طرح های آماری در پژوهش های کشاورزی. انتشارات دانشگاه تهران.
8-Burgess, M, S., Mehuys, G. R. and madranmottoo, C. A. 1996. Tillage and crop residue effects on cron production in Quebec. A. J. 88:792-797.
9-Duncan, W. G. 1984. A theory to explain the relationship between corn population and grain yield. Agronomy Journal. 24:1141-1145.
10-Durieux, R. P., Kamkprath, E. J., and Moll, R. H. 1993. Yield contribution of apical and subapical area in prolific and nonprolific corn. Agron. J. 85:606-610.
11-Edwards, G. H., Thorlow, D. L., and Eoson, G. T. L. 1988. Influence of tillage and crop rotation on yield of corn, soyabean and wheat. Agron.j. 80:76-80
12-Emam, Y. 2001. Sensitivity of grain yield components to plant population density in non-prolific maize (Zea mays) hybrids. Indian J. Agric. Sci. 71: 367-370.
13-Feyzbakhsh, M. T., Nemati, N. A., Mokhtarpour, H., Mosavat, S. A., Saberi, A. R. and Sheikh, F. 2007. The effect of removal and plant density on yield and yield components of sweet corn. Pajouhesh and Sazandegi. 77:125-130 (In Persian).
14-Genter, C. F., and Camper, H. M. 1973. Component plant development in maize as affected by herbicide and population density. Agron J.65:669-671.
15-Harper, J. L. 1983. Approaches to the study of plant competition. Pp. 1-39. In: F. L. Milthorpe (Ed), Mechanisms in Biological Competition. 15th Symposium of Society of Experimental Biology.
16-Hashemi-Dezfouli, A. and Herbert, S. J. 1992. Effect of leaf orientation and density on yield of corn. Iran Agric. Res. 11:89-104.
17-Hassan, A. A. 2000. Effect of plant population density on yield and yield components of eight Egyptian maize hybrids. Bulletin of Faculity of Agriculture university of cairo, 51: 1,1-16.
18- Johnson, M., Lowery, D. B. and Daniel, T. C. 1984. Soil moisture regims of three corn serration tillage systems. Trans. Asaf. 27:1385-1390.
19- Kapusta, G. R., Krauss, F. and Mathews, J. 1996. Corn yield is equal 20 years. A. G. 88: 812-817.
20- Mokhtarpour, H., Mosavat, S. A., Bazi, M. T. and Saberi, A. R. 2007. EffectS Of sowing date and plant density on yield of sweet corn KSC403. Iranian Journal of crop Sciences. 8: 171-183(In Persian with English Abstract).
21- Norwood, C. 2001. Dry land corn in western Kansas: Effect of hybrid maturity, planting date and plant population. Agronomy Journal. 93: 540-547.
22- Robinson, D. L. and Murphy, L. S. 1972. Influence of nitrogen, Phosphorus and plant population on yield and quality of forage corn. Agron. J. 64:349-351.
23- Vipawen, A. and Anthai, C. 1995. Effect of plant density on yield quality of sweet corn seeds. Research Reports Bangkopk (Thailand). pp. 41-42.
24- Widdicombe, W. and Thelen, K. 2002. Row width and plant density effects on corn grain production in the northern corn belt. Agronomy Journal. 94: 1020-1023.
25- Wilhelm, W. W., Bouzerzour, H. and Power, J. F. 1989. Soil disturbance residue management effect on winter wheat growth and yield. Agron. J. 81:581-588.
26- Zamanian, M. and Najafi, E. 2002. Assessment of row spacing and plant density effects on sillage yield and morphological characteristics of corn cv. KSC 704. Seed and plant. 18: 200-214.