واکاوی کرامت و آزادی انسان در عرفان و شریعت اسلامی با تأکید بر حریم خصوصی

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

حسین یاری ¹ , مرضیه پیله ور ² , علی‌حسین احتشامی ³

1 - دانشجوی دکتری گروه فقه و مبانی حقوق ، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان. ایران.
2 - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران..نویسنده مسئول: [e-mail]
3 - استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد تویسرکان، دانشگاه آزاد اسلامی، تویسرکان، ایران.

تاریخ دریافت : 1400/06/26 تاریخ پذیرش : 1400/06/26 تاریخ انتشار : 1400/07/01

کلید واژه: قرآن کریم, عرفان, آزادی, کرامت, mysticism, freedom, Holy Quran, شریعت اسلامی, dignity, privacy, حریم خصوصی, Islamic Sharia,

چکیده مقاله :

کرامت انسان یکی از موضوعات بسیار مهم در قلمرو فلسفه، حقوق، اخلاق و عرفان است.کرامت انسانی، به منزلۀ یک حق یا مجموعه ای از حقوق غیر قابل سلب و محور و مبنای حقوق بشر تلقّی می شود که جامعه اسلامی، ملزم به رعایت آن است. براساس آیات قرآن و روایات، اصل اولیّه کرامت انسانی این است که کسی بدون اجازه حق ورود به حریم خصوصی انسان دیگری را ندارد مگر موارد خاصی که دلیل معتبر عقلی یا نقلی بر جواز آن دلالت کند.داشتن حریم خصوصی یا حق خلوت یکی از منزل های مورد تأکید عرفان است و از سرچشمه های خودشناسی و خداشناسی می باشد. از بررسی آیات و روایاتی که جهت اثبات حریم خصوصی انسان بیان گردید به دست می آید که مبانی و خواستگاه های حقوقی در حیطه حریم خصوصی انسان شامل: تأمین امنیت، آزادی، آرامش و حفظ آبرو، کرامت و عزت انسان، احساس مسؤولیت و تکلیف، حرمت انسان، اوامر و نواهی اخلاقی می باشد و از آنجا که براساس آیۀ شریفه ... إِنِّی جَاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَةً... ( بقره/ ۳۰ ) و آیه ( وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ ... ).( اسراء/ ۷۰) انسان اشرف مخلوقات و شایسته احترام است. طبعاً باید کرامت، عزت و امنیت او حفظ شود از سوی دیگر، حفظ این امور مستلزم آن است که حریم خصوصی او هتک نگردد از این رو، خدای متعال هر کاری را که مستلزم هتک حریم خصوصی انسان باشد ممنوع ساخته است.

چکیده انگلیسی:

Human dignity is one of the most important issues in the field of philosophy, law, ethics and mysticism; Because this issue is the basis and source of many human rights, privileges and duties. Human dignity is considered as a right or a set of inalienable rights and the basis of human rights that the Islamic society is obliged to observe. If this principle is ignored and there is no practical commitment to its effects, values such as freedom, privacy, justice and equality will lose their meaning. According to the verses of the Qur'an and the hadiths, the basic principle of human dignity is that no one has the right to enter the privacy of another human being without permission, except in special cases where a valid rational or narrative reason indicates its permission. Having privacy or the right to privacy is one of the houses emphasized by mysticism and is one of the sources of self-knowledge and theology. Examining the verses and hadiths that have been narrated to prove human privacy, it is obtained that the principles and legal requirements in the field of human privacy include: providing security, freedom, peace and protection of dignity, human dignity, sense of responsibility and duty, the sanctity of man is moral commands and prohibitions, and since according to the noble verse: (Esraa / 70) Ashraf human beings are creatures and worthy of respect. Naturally, his dignity, honor and security must be preserved. On the other hand, the protection of these matters requires that his privacy not be violated, so God Almighty has forbidden anything that requires the violation of human privacy.