بررسی دیدگاه دکتر علی شریعتی درباره عرفان و تصوف
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
فاطمه سلیمانی کوشالی
1
,
عظیم حمزئیان
2
,
محمودرضا اسفندیار
3
1 - دانشجوی دکترای عرفان و تصوف، دانشگاه سمنان، ایران.
2 - استادیار گروه عرفان و تصوف، دانشگاه سمنان،ایران.
3 - دانشیار گروه ادیان و عرفان، واحد یادگار امام(ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران.
کلید واژه: انسان, عرفان, اجتماع, تصوف, علی شریعتی,
چکیده مقاله :
دکتر علی شریعتی یکی از اثرگذارترین متفکران و روشنفکران دینی ایران در قرن حاضر بود که نقش برجسته ای در عرصه های دینی، سیاسی و اجتماعی عصر خود و پس از خود ایفا کرد. یکی از عناصر اصلی تفکر شریعتی، توجه به عرفان و تصوف بوده که در آثارش بارها بر نقش آن در عروج روح آدمی و نیز شکل گیری ایدئولوژی مورد نظر خود که متشکل از سه گانة عرفان، برابری، آزادی است؛ تأکید داشته است. نگاه شریعتی به عرفان، هم سو با بسیاری از روشنفکران آن دوره، نگاهی منتقدانه بود تا بتواند با پالایش این میراث پر بها، از آن به نفع اهداف اجتماعی سازنده بهره گیرد. این رویکرد سبب شد تا او ضمن ارج نهادن به بسیاری از دست آوردهای ارزشمند عرفانی و عارفان برجسته، به بیان نقاط منفی این میراث عظیم نیز بپردازد. نگاه تطبیقی شریعتی به ادیان و به تبع آن به عرفان و تصوف و نیز تأثیر وی از نهضت پروتستان و جریان اومانیسم، او را به خوانشی از عرفان رساند که در آن دغدغه های انسان قرن بیستمی که از یک سو به دنبال اثبات جایگاه خود در هستی و تکیه بر اراده، آزادی و اختیار اوست و از سوی دیگر در جستجوی معنا نیز هست، پاسخ گفته شود.
_||_