عشق در اشعار عرفانی امام خمینی (ره)

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

اقدس جهانگیری ¹ (دانشجوی دکتری گروه عرفان اسلامی و اندیشه‌های امام خمینی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.)
علی اکبر افراسیاب پور ² (دانشیار گروه ادبیات فارسی، دانشگاه شهید رجایی، تهران، ایران. نویسنده مسئول: [e-mail])
فرج‌اله براتی ³ (استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.)
مریم بختیار ⁴ (استادیار گروه عرفان اسلامی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.)

تاریخ دریافت : 1402/10/01 تاریخ پذیرش : 1402/10/01 تاریخ انتشار : 1402/10/01

کلید واژه: عشق, عرفان, غزل, mysticism, sonnet, شعر امام خمینی (ره), مضامین عاشقانه, عشق جبلی و فطری, : love, Imam Khomeini's poem, romantic themes, natural love,

چکیده مقاله :

امام خمینی ، قائل به پوشیده بودن مفهوم عشق به اقتضای پوشیدگی ذات الهی است. وی از سویی بر این عقیده است که عالم هستی همگی سایه حضرت محبوبند حتی عشق جبلی و فطری نیز متعلق به محبوب است و از سویی دیگر آن محبوب مطلق را در نهایت خفا وصف کرده است، تا جایی که حتی به کاربردن واژگان غیب باطن را نیز در باب ذات الهی از سر ناچار و اضطرار می داند. زبان غزل و مطلع های شورانگیز و مضامین عاشقانه و عبارات بی پروا، مجالی برایدرس و بحث عرفان نمی گذارد و اگر اثری و ثمری از عرفان هست، لُبّ و عصارۀ آن استکه چون حلقه بر درِ عشق، سر می کوبد و حاجت می گوید. وصل عبارت است از وحدت حقیقت، چون سرّ به حق متصل گشت جز حق نبیند و نفس را از خود به طوری غایب گرداند که از کس خبر ندارد. امام با همه عظمتی که برای ارباب عرفان قائل است، ولی شخصیت عرفانی او از همه آنان ممتاز است. حضرت امام(ره) در آثار عرفانی خود به مقام وصل با موضوعات مختلف اشاره کرده است. امام معتقد است که چشم پوشی از لذت های دنیوی نه تنها حجاب های ظلمانی را کنارمی زند بلکه پرده های نور را یکی پس از دیگری از میان برمی دارد. روحیۀ ملامت گری در مکتب عرفانی امام در شعرشان مشهود است. همچنین غزل هایشان در کلام و محتوا متناقض نماست.

چکیده انگلیسی:

Imam Khomeini believes that the concept of love is covered by the necessity of covering the divine essence. On the one hand, he believes that the universe is all the shadow of the beloved, even the love of the mountain and nature belongs to the beloved, and on the other hand, he has described the absolute beloved in secret, to the extent that even the use of the words of the unseen is inward. He also knows about the divine nature from necessity and urgency. The language of lyricism and joyful information and romantic themes and reckless expressions do not leave room for mysticism to study and discuss, and if there is a trace and fruit of mysticism, it is its lip and essence, which knocks on the door of love like a ring and says need. Innovation in this research is mystical love in Imam Khomeini's poems, which has not been done in any research so far