بررسی اولین مقام عرفانی و تجزیه و تحلیل آن در روانشناسی(با روش آماری)

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

مهنوش مانی ¹ , سیدعلی اصغر میرباقری فرد ² , طاهره خوشحال ³ , شعله امیری ⁴

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان.
2 - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان.
3 - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان.
4 - استاد روانشناسی دانشگاه اصفهان.

تاریخ دریافت : 1398/10/17 تاریخ پذیرش : 1398/10/17 تاریخ انتشار : 1398/09/01

کلید واژه: عرفان اسلامی, psychology, Memory, روانشناسی, Islamic Sufism, یقظه, انتباه, Infinite,

چکیده مقاله :

یقظه و انتباه ریشه و اساس تمام منازل عرفانی است. بیداری درون یا انتباه پیامدهایی چون احساس شیرینی و حلاوت هنگام طاعات و عبادات، آسان شدن سختی‌ها، توبه، طلب، خلاصی از نفس و رسیدن به مراحل بالاتر عرفانی را به همراه دارد؛ تعالیم عرفانی هرچه بیشتر در امور فردی و اجتماعی راه یابد انسان به خدا نزدیک‌تر می‌شود. بنابراین می‌توان با استفاده از نظریات عرفانی، مفاهیم روانشناختی را استخراج و در زندگی افراد، مورد استفاده قرار داد.کاربرد نظریات عرفانی در تبیین‌های روانشناختی گامی مهم در نظریه‌پردازی فراهم خواهد ساخت. این تأثیرات بر روان انسان سبب بالا رفتن کیفیت زندگی و به تبع آن ایجاد شادی می‌شود و روان شناسان نیز به دنبال همین هستند. هدف از این پژوهش بررسی یقظه و انتباه در متون منثور عرفانی تا قرن هفتم،کاربرد آن در روانشناسی با به کارگیری رویکردهای شناخت، رفتار و هیجان، و بررسی تفاوت‌های جمعیت شناختی(سنی، جنسی، میزان درآمد و گرایش به عرفان) در یقظه و انتباه است. ۱۸۰ شرکت کننده به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند که در سه گروه حوزوی، افراد علاقه مند به مشی عرفانی و افراد معمولی به پرسش نامه تحول و بیداری درون پاسخ دادند. افراد شامل مردان و زنان با درآمدهای مختلف بودند. نتایج پرسش نامه نیز بر اساس بنیادهای نظری مورد بحث قرار گرفته است. این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام گردیده است کوشش شده با تبیین مبانی نظری یقظه و انتباه در عرفان اسلامی زمینه ی کاربردی ساختن آن را در روان شناسی فراهم سازد.

چکیده انگلیسی:

Remembrance is the root of all mystical homes. The awakening inside or outside of the body results in feelings of sweetness and devotion during prayers and prayers, ease of hardship, repentance, craving, self-exaltation, and the attainment of higher mystical stages; mystical teachings are increasingly found in personal and social affairs. Closer to God. Therefore, using mystical theories, psychological concepts can be extracted and used in the lives of individuals. These effects on the human psyche increase the quality of life and consequently create happiness, and psychologists are looking for this. The purpose of this study was to investigate memory and freedom in mystical prose texts until the seventh century, its application to psychology using cognitive, behavioral, and emotional approaches, and to examine demographic differences (age, sex, income, and tendency to mysticism) in reminiscence. And it is dead. ۱۸۰ Participants were selected by random sampling method in which three domains groups, those interested in mysticism and ordinary people responded to the Inner Awakening Questionnaire. The subjects included men and women with different incomes. The results of the questionnaire are also discussed on theoretical grounds. This descriptive-analytical research has attempted to explain its theoretical foundations in Islamic mysticism and to provide a practical basis for its application in psychology.