بازتاب معاد در شعر عرفانی عطار

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

عنایت الله شریف پور ¹ , احمد امیری خراسانی ² , اسماعیل حسن زاده ^{3 *}

1 - دانشیار دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران [e-mail].
2 - استاد دانشگاه شهید باهنر کرمان،ایران. [e-mail]
3 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران. نویسنده مسئول: [e-mail]

تاریخ دریافت : 1400/06/26 تاریخ پذیرش : 1400/06/26 تاریخ انتشار : 1400/07/01

کلید واژه: معاد, قیامت, عطار, Attar, Resurrection, شعر عرفانی, Mystical Poem, Judgement Day,

چکیده مقاله :

معاد و زندگی پس از مرگ، همیشه رمزآلود و ناشناخته بوده و همین ناشناختگی، باعث ترس بیشتر از مرگ شده است، لذا برای روشن شدن جریان معاد و قیامت به عنوان یکی از مهم‌ترین بن‌مایه‌های شعر فارسی، ضروری است که علاوه بر کتب دینی به شناخت تفکر و اندیشۀ عارفان نیز پی ببریم. عطّار نیشابوری شاعر و عارف توانای ایرانی، تأمّلاتی بسیار عمیق دربارۀ معاد داشته که به شکل گسترده ای در اشعار وی جلوه نموده است. پژوهشگر در این مقاله، پس از ارائۀ مقدّماتی در زمینۀ عرفان به عنوان راهی برای کشف حقایق به جایگاه و معانی معاد در فرهنگ ها و واژه نامه های فارسی و عربی اشاره نموده و سپس به بازتاب معاد در شعر عطّار به عنوان یکی از چهره های برجستۀ عرفانی پرداخته‌است و ضمن معرفی دیدگاه وی دربارۀ معاد و قیامت به عوامل کامیابی یا ناکامی در آخرت پرداخته و مشخص نموده که قرآن کریم سرچشمۀ افکار دینی و مذهبی عطّار بوده است.

چکیده انگلیسی:

The Resurrection and the life after death have always been mysterious and unknown, so this leads to more fear from death. thus, to clarify the nature of the Resurrection as one of the most important roots in the Persian poetry, it is essential to survey the thoughts of the mystics and the religious books. Attar Neyshaburi, the Iranian impactful poet, had a profound thought on the Resurrection, widely expressed in his poems. In this article, presenting the preliminaries of mysticism as a way to discover the truths, the researcher referring to the concept of the Resurrection in the Persian and Arabic dictionaries surveys its reflection in the poems of Attar as one of the outstanding Mystic figures and reviews the factors of prosperity or failure in the Resurrection through his views, and indicates that the Holy Quran has been the source of Attar's religious thoughts.