فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - بررسی ابعاد بروز و ظهور پلتفرم کلاب هاوس در ایران
  محمدحسن خلعتبری افسانه مظفری
  هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی پیامدهای احتمالی مثبت و منفی استفاده از شبکه کلاب هاوس در ایران است. اهمیت این بررسی در این است که رسیدن به شناخت درست از ابعاد مثبت و منفی استفاده از این شبکه می‌تواند در آستانه انتخابات ریاست جمهوری 1400 تهدیدها و فرصت‌های احتمالی که است چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی پیامدهای احتمالی مثبت و منفی استفاده از شبکه کلاب هاوس در ایران است. اهمیت این بررسی در این است که رسیدن به شناخت درست از ابعاد مثبت و منفی استفاده از این شبکه می‌تواند در آستانه انتخابات ریاست جمهوری 1400 تهدیدها و فرصت‌های احتمالی که استفاده از این شبکه مجازی می‌تواند برای کشور داشته باشد را تبیین نماید و کارشناسان، تصمیم‌گیران و مسئولان کشور در حوزه فضای مجازی را در انتخاب یک مواجهه درست، علمی و اصولی نسبت به این شبکه اجتماعی یاری نماید. روش پژوهش با استفاده از روش کیفی انجام شده و از طریق مصاحبه عمیق با کارشناسان، اطلاعات و داده‌ها جمع‌آوری گردیده است. همچنین از روش مقایسه دائمی برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفادهرشده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد؛ مصاحبه‌شوندگان معتقدند وجود کلاب هاوس در ایران دارای ابعادی مثبتی از قبیل: از حاشیه به متن آمدن صدای گروه‌های غیررسمی جامعه و سیاست، کاهش خبر و محتوای جعلی با تأکید بر روی اعتبار منابع، ایجاد امکان گفتگو بدون هرگونه مداخله و جذابیت بصری (غلبه منطق بر فریب)، توسعه فرهنگ گفتگو با ایجاد فضای محترمانه برای آن، بروز و ظهور به عنوان یک رسانه نخبگانی، اثرگذار بودن در عین فراگیر نبودن، مرتفع کردن مشکل سایر پلتفرم‌ها با ایجاد امکان گفتگو بدون غلبه ابزار، ایجاد یک رسانه عمیق و واقعی برای نخبگان و فرصت‌هایی همچون: کاهش مخاطبین شبکه‌های معاند و سلطنت طلب،، ایجاد تحرک در رسانه‌های اصلی کشور از جمله صدا و سیما به منظور تسخیر مجدد مخاطبان تولیدات تحلیلی و عمیق، افزایش مودت و سرمایه اجتماعی است. همچنین این پلتفرم دارای ویژگی‌های منفی‌ای از جمله: فراگیر نبودن، فقدان قابلیت آرشیوی، دموکراتیک نبودن رسانه (در اتاق‌های گفتگو حق اقلیت به رسمیت شناخته نمی‌شود)، کم بودن تعداد کاربران آن نسبت به سایر پلتفرم‌های موجود، تک حسی بودن (پلتفرم صرفاً صوتی - رادیو 24 ساعته)، آمریکایی بودن پلتفرم و تهدید اثرگذاری روی انتخابات 1400 (انتخابات مجازی رسانه‌ای) و به چالش کشیدن صدا و سیما است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - پیامدهای شفافیت رسانه‌ای در ایران
  عباس زمانی فائزه تقی پور رضا اسماعیلی
  پژوهش حاضر با هدف "شناسایی پیامدهای شفافیت رسانه‌ای در ایران" انجام شد. بدین منظور تعداد 48 نفر از مدیران، متخصصان و اساتید ارتباطات، رسانه، جامعه شناسی و حقوق با استفاده از نمونه گیری هدفمند نظری انتخاب شده و با روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی مورد مطالعه قرار چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف "شناسایی پیامدهای شفافیت رسانه‌ای در ایران" انجام شد. بدین منظور تعداد 48 نفر از مدیران، متخصصان و اساتید ارتباطات، رسانه، جامعه شناسی و حقوق با استفاده از نمونه گیری هدفمند نظری انتخاب شده و با روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته بود و جمع آوری یافته ها تا اشباع نظری اطلاعات ادامه یافت. یافته ها شامل 19 مقوله: "ارتقای فرهنگ مطالبه‌گری و پاسخگویی"، "ارتقای سرمایه اجتماعی حاکمیت"، "افزایش قانون مداری فردی و جمعی"، "ارتقای شاخص‌های توسعه فرهنگی"، "ارتقای شاخص های توسعه اجتماعی"، "ایجاد رونق اقتصادی پایدار"، "تحقق محیط زیست پایدار"، "تحقق جامعه پایدار"، "پیشگیری و مقابله فساد و جرم"، "شکل‌گیری و توسعه جامعه مدنی"، "افزایش کارآمدی حاکمیت"، "سیاستگذاری و وضع قوانین کارآمد"، "زمینه سازی تحقق حکمرانی خوب"، "شفافیت عمومی و حذف رانت اطلاعاتی"، "زمینه سازی تحقق دولت هوشمند"و... بود. یافته ها نشان داد که شفافیت رسانه‌ای باعث می‌شود هم مردم، هم مسؤولان و هم حاکمیت نسبت به نقش ها، وظایف و عملکرد خود آگاهی، مسؤولیت‌پذیری و پاسخگویی کامل داشته و با حذف دست های پشت پرده قدرت که همواره منافع ملی را به صورت آشکارا و پنهان در انحصار خود قرار داده اند، شرایطی فراهم شود که همه افراد جامعه از حقوق برابری در ایفای مسؤولیت‌ها و بهره‌گیری از فرصت های اجتماعی بهره مند شده و در نهایت شاخص‌های توسعه پایدار در جامعه ارتقا یافته و در سایه بهره‌مندی از حکمرانی خوب ادامه حیات دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - مهمترین مسائل شبکه‌های اجتماعی مجازی در افق 1404 ایران بر مبنای آینده پژوهی مرکز ترند وان (با تأکید بر مسائل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی)
  هومن الوندی شهناز هاشمی افسانه مظفری
  در سال‌های اخیر و همگام با توسعه وب 3، و گسترش شبکه‌های اجتماعی در سطح وب موضوع میزان نفوذ و اثرگذاری این شبکه‌های بر ابعاد مختلف جامعه به یکی از مباحث مهم در سیاست‌ها و خط مشی‌های کشورهای مختلف از جمله ایران تبدیل شده است. این توسعه و نفوذ بیش از پیش نسبت به رسانه‌های چکیده کامل

  در سال‌های اخیر و همگام با توسعه وب 3، و گسترش شبکه‌های اجتماعی در سطح وب موضوع میزان نفوذ و اثرگذاری این شبکه‌های بر ابعاد مختلف جامعه به یکی از مباحث مهم در سیاست‌ها و خط مشی‌های کشورهای مختلف از جمله ایران تبدیل شده است. این توسعه و نفوذ بیش از پیش نسبت به رسانه‌های سنتی محدودیت‌های مکانی و زمانی ارتباطات و تعاملات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را درنوردیده است. هدف این مقاله استخراج مهمترین آثار اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ناشی از تحولات آتی شبکه‌های اجتماعی مجازی و دسته‌بندی آن‌ها از نظر اهمیت و عدم قطعیت در آینده است. برای این منظور مراکز آینده پژوهی، مقالات، پایان نامه‌ها، مصاحبه‌ها و شبکه تلگرام مهمترین منابع مورد بررسی در مورد موضوع مورد نظر بودند. از این رو از روش کمی و کیفی و و ابزار فیش برداری به گردآوری مهمترین آثار سیاسی، اجتماعی و اقتصادی شبکه‌های اجتماعی مجازی در افق 1404 در ایران پرداخته شد. چارچوب نظری احصاء آثار مبتنی بر ترسیم تطورات وب تا سال 2025 از سوی مرکز ترند وان بوده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که مهمترین مسائل شبکه‌های اجتماعی مجازی در افق 1404 ایران اینگونه است: در حوزه سیاسی به مسائلی چون میزان مطالبات سیاسی بیشتر- شکل‌گیری تجمعات سیاسی مجازی- افشاگری و اطلاع از روابط پنهانی و زیرپوستی؛ در حوزه اجتماعی ظهور روابط جدیدی از روابط بین جنسیتی، ظهور هویت دیجیتالی، رشد سرگرمی دیجیتالی از جمله مسائل اصلی پیش رو خواهد بود و در حوزه اقتصادی مسائلی چون رشد کارآفرینی دیجیتال و فرصت‌های شغلی، ایجاد نیاز کاذب در مشتریان، افزایش تبادلات تجاری اینترنتی و ایحاد فضای رقابت تجاری مهمترین مسائل شناسایی شده می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - بررسی نقش شبکه استانی آفتاب در مشارکت سیاسی مردم استان مرکزی (شهر اراک)
  امیر ساکی
  هدف کلی این پژوهش بررسی نقش شبکه استانی آفتاب در مشارکت سیاسی مردم شهر اراک است. روش تحقیق، پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه افراد واجد شرایط رأی دادن شهر اراک می‌باشد که تعداد آنان براساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1395 برابر با 458842 نفر است که از این میان، چکیده کامل

  هدف کلی این پژوهش بررسی نقش شبکه استانی آفتاب در مشارکت سیاسی مردم شهر اراک است. روش تحقیق، پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه افراد واجد شرایط رأی دادن شهر اراک می‌باشد که تعداد آنان براساس آخرین سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1395 برابر با 458842 نفر است که از این میان، تعداد 400 نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه‌گیری میدانی انتخاب شدند و در نهایت 400 پرسش‌نامه جمع‌آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اعتبار صوری پرسش‌نامه با کسب نظر گروهی از متخصصان و اعتبار ساختاری آن با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفت و اصلاحات لازم در آن به عمل آمد. پایایی پرسش‌نامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برابر93/0 به دست آمد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که: بین میزان تماشای شبکه آفتاب و میزان مشارکت سیاسی رابطه مثبت و معنی‌دار وجود داشته و شبکه آفتاب توانسته در افزایش میزان مشارکت سیاسی مردم شهر اراک موفق عمل نماید. لذا پیشنهاد می‌شود شبکه استانی آفتاب با تولید و پخش برنامه‌هایی به منظور تقویت باورهای مردم نسبت به افزایش مشارکت سیاسی آنان در اداره جامعه می‌تواند نقش مؤثری را ایفاء نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - تبیین نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی بر رفتار اقتصادی زنان تهرانی در دوره پسا تحریم با تأکید بر زنانه شدن اقتصاد خانگی
  نیما بزاززادگان سید علی رحمان زاده افسانه مظفری
  به باور توماس و زنانیکی نگرش‌ها فرآیندهای ذهنی مجزایی هستند که تعیین‌کننده پاسخ‌های واقعی و بالقوه هر شخص در دنیای اجتماعی محسوب می‌گردند. این پژوهش در صدد تحلیل تأثیرات فضای مجازی بر رفتارهای اقتصادی زنان تهرانی در دوره پسا تحریم، با استفاده از نظریات شبکه مجازی و رفتا چکیده کامل

  به باور توماس و زنانیکی نگرش‌ها فرآیندهای ذهنی مجزایی هستند که تعیین‌کننده پاسخ‌های واقعی و بالقوه هر شخص در دنیای اجتماعی محسوب می‌گردند. این پژوهش در صدد تحلیل تأثیرات فضای مجازی بر رفتارهای اقتصادی زنان تهرانی در دوره پسا تحریم، با استفاده از نظریات شبکه مجازی و رفتار اقتصادی است. نوع این پژوهش کاربردی است و روش اصلی پیمایش می‌باشد. جامعه آماری را زنان بالای بیست سال تهرانی تشکیل می‌دهند و با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه بوده است. پایایی ابزار جمع‌آوری داده‌ها با ضریب آلفای کرونباخ و با روایی محتوایی (روایی خبرگان) از طریق شاخص CVR یا ضریب لاوشه انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد، رفتار اقتصادی که به عنوان متغیر وابسته و دارای بعدهای گرایش اقتصادی، کنش اقتصادی و شناخت اقتصادی است در حد متوسط رو به پایین بوده است. گرایش اقتصادی، کنش اقتصادی و شناخت اقتصادی زنان تهرانی مورد مطالعه در حد متوسط رو پایین است. ارتباط بین میزان استفاده از فضای مجازی و رفتار اقتصادی، کنش اقتصادی، گرایش اقتصادی معنادار بوده است و فرضیه مورد تأیید قرار می‌گیرد ولی ارتباط بین میزان استفاده از فضای مجازی و شناخت اقتصادی معنادار نمی‌باشد و فرضیه مورد تأیید قرار نمی‌گیرد. میزان مراجعه به وبلاگ‌ها، فروم‌ها و ویکی‌ها تأثیر مستقیمی بر رفتار اقتصادی دارند. میزان مراجعه به وبلاگ‌ها، به میکروبلاگ‌ها و فروم‌ها تأثیر مستقیمی بر کنش اقتصادی دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - نقش برنامه‌های سیمای جمهوری اسلامی ایران در کاهش فقر انسانی
  میثم سام بند علی اکبر فرهنگی جمشید صالحی صدقیانی محمدرضا قائدی
  نگاه توسعه انسانی به انسان به مثابه ظرفیتی است که باید شکوفا شود و این شکوفایی جز با توانمندسازی افراد حاصل نمی‌شود. یکی از اصلی‌ترین روش‌های توانمندسازی جوامع، کاهش و محدودسازی فقر می‌باشد. بدین منظور توجه سیاستگذاران توسعه، معطوف به بهبود شاخص‌های مرتبط با انواع فقر ش چکیده کامل

  نگاه توسعه انسانی به انسان به مثابه ظرفیتی است که باید شکوفا شود و این شکوفایی جز با توانمندسازی افراد حاصل نمی‌شود. یکی از اصلی‌ترین روش‌های توانمندسازی جوامع، کاهش و محدودسازی فقر می‌باشد. بدین منظور توجه سیاستگذاران توسعه، معطوف به بهبود شاخص‌های مرتبط با انواع فقر شده است. یکی از مهمترین شاخص‌ها، فقر انسانی است. در این راستا نهادهای مختلفی دارای قدرت اثر هستند که یکی از این ظرفیت‌ها، رسانه‌های جمعی و به ویژه تلویزیون می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف تبیین عوامل مؤثر بر استفاده از مجرای سیمای جمهوری اسلامی ایران برای کاهش فقر انسانی انجام گرفته است. روش تحقیق مورد استفاده، آمیخته اکتشافی و با استفاده از راهبرد گونه‌شناسی است. جامعه آماری این پژوهش را صاحب‌نظران حوزه ارتباطات توسعه تشکیل داده‌اند. در بخش کیفی، نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری نظری 13 نفر و در بخش کمّی 385 نفر به شیوه نمونه‌گیری تصادفی انتخاب گردید. ابزار جمع‌آوری داده‌ها در بخش اول، مصاحبه نیمه‌ساختاریافته فردی و در بخش دوم پرسشنامه محقق ساخته بود. جهت بررسی روایی و پایایی ابزارهای اندازه‌گیری از شاخص‌های لازم استفاده شد. تحلیل داده‌ها بر اساس نتایج بخش کیفی و کمّی و مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار Smart-PLS انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل محیطی، انسانی، رسانه جمعی تلویزیون، برنامه‌ریزی، ویژگی‌های مخاطب و توانمندسازی فردی می‌توانند متغیر فقر انسانی را پیش‌بینی کنند. با توجه به مقدار به دست آمده برای شاخص برازش کلی مدل به میزان 0.79، برازش مناسب مدل کلی تأیید می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - تحلیل گفتمان رئیس جمهور ایران در خصوص همه‌گیری کرونا؛ مطالعه موردی سخنرانی‌ها در هیأت دولت و ستاد ملی کرونا
  حسین کرمانی
  هدف این مقاله تحلیل گفتمان سخنرانی‌های رئیس جمهور وقت ایران (حسن روحانی) در دوران شیوع ویروس کرونا در کشور است. انتشار سریع ویروس کرونا، هرچند از منظرهای مختلف مورد تحقیق قرار گرفته است، فرصتی مناسب برای تجزیه‌وتحلیل سخنرانی‌های سیاست‌مداران در این همه‌گیری خاص نیز فراه چکیده کامل

  هدف این مقاله تحلیل گفتمان سخنرانی‌های رئیس جمهور وقت ایران (حسن روحانی) در دوران شیوع ویروس کرونا در کشور است. انتشار سریع ویروس کرونا، هرچند از منظرهای مختلف مورد تحقیق قرار گرفته است، فرصتی مناسب برای تجزیه‌وتحلیل سخنرانی‌های سیاست‌مداران در این همه‌گیری خاص نیز فراهم کرده است. در این مقاله سخنرانی‌های روحانی، از تاریخ 4 اسفند 1398 تا 8 اردیبهشت 1399 در هیأت دولت و ستاد ملی مبارزه با کرونا، براساس نظریه تحلیل گفتمان لاکلا و موف مطالعه شده است. با تلفیق کدگذاری کمی و کیفی، تلاش کردیم گره‌گاه‌های مرکزی و دال‌های اصلی را شناسایی و تحلیل کرده تا ساختار گفتمان کرونا در سخنرانی‌های روحانی گمانه زنی شود. همچنین، شیوه‌های بلاغی مورد استفاده توسط روحانی برای مفصل‌بندی این گفتمان را تحلیل کردیم. یافته‌ها نشان می‌دهد سه دال مرکزی در گفتمان رئیس جمهور حول محور کرونا مفصل‌بندی شده است: کشور، دشمن و وضعیت استثنایی. بنابراین، مفصل‌بندی ساختاری گفتمان کرونا شبیه گفتمان هژمون در ایران است. ما همچنین تشریح کردیم که روحانی چگونه از کرونا به عنوان دال تهی برای تقویت گفتمان هژمون در ایران استفاده کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - بررسی رابطه سواد رسانه‌ای با حفظ حریم خصوصی در فضای مجازی (مورد مطالعه: نوجوانان منطقه 5 تهران)
  محمدحسین فردی نازنین ملکیان
  رشد سریع در استفاده از اینترنت در سال‌های اخیر بسیاری از فعالیت‌ها و مشکلات مرتبط با اینترنت از جمله جرائم و آسیب‌های ناشی از آن و مهم‌تر از همه نقض حریم خصوصی را سرعت بخشیده است. از این رو هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه سواد رسانه‌ای با حفظ حریم خصوصی در فضای مجازی چکیده کامل

  رشد سریع در استفاده از اینترنت در سال‌های اخیر بسیاری از فعالیت‌ها و مشکلات مرتبط با اینترنت از جمله جرائم و آسیب‌های ناشی از آن و مهم‌تر از همه نقض حریم خصوصی را سرعت بخشیده است. از این رو هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه سواد رسانه‌ای با حفظ حریم خصوصی در فضای مجازی توسط نوجوانان می‌باشد. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر توصیفی همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دوره متوسطه منطقه 5 تهران (12- 18) در سال تحصیلی 1399-1400را تشکیل می‌دهند و حجم نمونه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای 378 نفر است. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان داد که بین سواد رسانه‌ای در میان نوجوانان و سواد مجازی رابطه معناداری وجود دارد، به علت داشتن سطح معناداری کمتر از 0.05 مورد تأیید می‌باشد. لذا می‌توان گفت بین سواد رسانه‌ای در میان نوجوانان و سواد مجازی رابطه معناداری وجود دارد. پرونده مقاله