واکاوی مولفه‌های کالبدی فضای بینابینی و معماری زیست گرا مجتمع مسکونی در کلان شهر اصفهان (نمونه موردی: مجتمع مسکونی زیتون)
محورهای موضوعی : دو فصل‌نامه فضای زیستزهره پور اعتصامی 1 , مهدیه معینی 2 * , منصور نیک پور 3
1 - دانشجوی دکتری، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحدکرمان، ایران.
2 - استادیار،گروه معماری، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران. نویسنده مسئول
3 - .استادیار، گروه معماری، واحد بم، دانشگاه آزاد اسلامی، بم، ایران.
کلید واژه: فضا, مجتمع مسکونی, فضای بینابینی, معماری زیست گرا, مجتمع مسکونی زیتون اصفهان,
چکیده مقاله :
مجتمع‌های مسکونی در دوران معاصر در شهر اصفهان بدون توجه به عوامل معماری زیست‌گرا بنا شده‌اند و این عمل علاوه بر خدشه دار شدن کیفیت کالبد فضای بینابینی این مجتمع‌ها شده است. این فضاها، صرفاً فضاهایی خالیو باقی مانده نیستند، بلکه بالعکس به طور دائم در حال حرکت می‌باشند و به خوبی می‌توانند ارتباط میان انسان و محیط را برقرار نماید. فقدان این فضا در مجتما‌های مسکونی موجب عدم آسایش روحی ساکنین گشته است. از این‌روهدف پژوهش حاضر، بررسی فضای بینابینی در مجتمع مسکونی زیتون اصفهان مبتنی بر رویکرد معماری زیست گرا است. سئوال مطرح این است که میان مولفه‌های کالبدی(مصالح، هندسه، ارتفاع ساختمان‌های همجوار و ابعاد) فضای بینابینی مجتمع مسکونی زیتون شهر اصفهان با معماری زیست‌گرا از دیدگاه ساکنین چه رابطه‌ای برقرار است؟. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق کیفی- کمی از نوع توصیفی- تحلیلی و استفاده از روش استدلال منطقی همراه با شیوه گردآوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی با ابزار پرسشنامه و استفاده از آزمون همبستگی به این نتیجه رسید که مولفه‌های کالبدی فضای بینابینی زیست‌گرا در مجتمع مسکونی زیتون شهر اصفهان، (مصالح، هندسه، ابعاد، ارتفاع ساختمان‌ها همجوار) علاوه بر بهبود عملکرد اقلیمی و زیست محیطی موجب ارتقاء کیفیت زندگی ساکنین و سلامت روحی آن‌ها به دلیل استفاده از سیستم و فرآیندهای طبیعی گشته است و رابطه‌ای پیوسته از کنش‌های متقابل میان مولفه‌های کالبدی فضای بینابینی مجتمع مسکونی زیتون کلان شهر اصفهان و معماری زیست گرا در جهت بهبود رابطه انسان و محیط، آفرینش فضا و ادراک آن نهفته است. همچنین نتایج با توجه به دیدگاه مخاطبین نتایج نشان داد که میان مولفه‌های کالبدی (مصالح، هندسه، ارتفاع ساختمان‌های همجوار و ابعاد(طول و عرض) فضای بینابینی با معماری زیست گرا از دیدگاه ساکنین در مجتمع مسکونی زیتون ارتباطی معنادار با سطح میانگین معناداری98% برقرار است و متغیرها با یکدیگر هم جهت و مثبت ارزیابی شده‌اند.
Biophilic architecture, which is referred to as biophilic architecture, and the construction of interstitial space in residential complexes in Iran in the current era, is facing many challenges and what is being built;In order to benefit from the principles of biophilic architecture,which leads to the improvement of the interaction between humans and the environment,it is not considered.At the same time, observing the principles of biophilic architecture(partial interaction between humans and the environment) is one of the most obvious characteristics of improving the architecture of interstitial spaces in the external environments located between the blocks of residential complexes in Iran,which can bring peace of mind and subsequent psychological restoration of the residents. Interstitial space is a space that is constantly It is on the move and not necessarily a place in itself with a built-in boundary. Also,this space becomes a stable place in a geometry with complex inter-relationships, a place where the surrounding geometry inhales and exhales, and the architecture of this space absorbs everything it can use to build it. As the basis of spatial hierarchy, the interstitial space has had a special place in the structure of historical residential architecture in Iran. Nowadays, due to the destruction of the residential architecture structure, the position of the intermediate arena has also suffered from deficiencies. The lack of an intermediate arena has caused many psychological and social anomalies in the structure of today's residential architecture. Meanwhile, unfortunately, nowadays,in the construction of interstitial physical space in neighboring residential environments, we witness the forgetting of the principles and standards of biophilic architecture, which in turn could calm or restore the mentality and spirit of the residents. At the same time, biophilic architecture, which should be induced through creating the body of buildings in residential environments; Remaining unknown and continuous between the natural and building environments, and along with that the interaction between man and nature and the effect of nature on the human psyche, has been damaged and gradually goes into oblivion. Therefore, biophilic architecture can promote the relative understanding of the evolution of the human body and mind and its relationship with nature. However, paying attention to biophilic architecture in the design principles of the interstitial space in general can lead to the improvement of human life. Because the elements of nature, by being placed in the interspace outside the residential blocks, in addition to reducing stress and creating a positive mood in the users, they bring the elements in these spaces closer to each other and thus strengthen the bond between man and nature. Therefore, the aim of the present research is to investigate the interspace in the residential complex of Zeytoun Isfahan based on the approach of bio-oriented architecture. The question is, what is the relationship between the physical components (materials, geometry, height of neighboring buildings and dimensions) of the interspace of Zeytoun in Isfahan city residential complex with bio-oriented architecture from the residents' point of view? Analytical and using the method of logical reasoning along with the method of collecting information in the form of library and field studies with the tool of questionnaire and the use of correlation test came to the conclusion that the physical components of the Biophilic interspace in the residential complex of Zeytoun in the city of Isfahan, (materials, geometry,dimensions,the height of neighboring buildings) in addition to improving the climatic and environmental performance, it has improved the quality of life of the residents and their mental health due to the use of natural systems and processes, and there is a continuous relationship of mutual actions between the physical components of the interspace of the Zeytoun residential complex in the metropolis of Isfahan and Biophilic architecture lies in the direction of improving the relationship between man and the environment, the creation of space and its perception. Also, according to the audience's point of view, the results showed that there is a significant relationship between the physical components (materials, geometry, height of neighboring buildings and the dimensions(length and width)of the interspace with Biophilic architecture from the perspective of the residents in the Zeytoun residential complex with an average significance level of 98%. and the variables have been evaluated positively and in the same direction with each other.
_||_