تقابل‌های دوگانه در لسان‌الذاکرین راثی نایینی
محورهای موضوعی : پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی
حسینعلی پورمدنی
1
(دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.)
امیرحسین همتی
2
(دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران)
سید محمد راستگو
3
(استاد مدعو گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.)
کلید واژه: ساختارگرایی, تقابل‌های دوگانه, لسان‌الذاکرین, راثی‌نایینی, متن عاشورایی,
چکیده مقاله :
ساختارگرایی به بررسی روابط درونی متن می‌پردازد و تقابل‌های دوگانه یکی از اساسی‌ترین ارکان آن به‌شمار می‌رود. خلق تقابل‌ها به‌عنوان یکی از عملکردهای بنیادین ذهن شناخته‌شده است که در ادبیات و هنر خود را جلوه‌گر می‌سازد. تقابل‌های دوگانه به‌معنای جفت یا رشته واژگانی است که علاوه‌بر داشتن گونه‌ای از تضاد، وجه یا وجوه اشتراکی نیز باهم دارند. بررسی تقابل‌های پنهان و آشکار در هر اثر ادبی، رویکردی است که از نوع نگاه نویسنده به موضوعات مختلف به‌خوبی پرده برمی‌دارد و ازسویی باعث درک بهتر آن اثر می‌گردد. این جُستار بر آن است تا با شیوه توصیفی – تحلیلی به استخراج و طبقه‌بندی تقابل‌های کتاب لسان‌الذاکرین اثر راثی‌نایینی در دو سطح روساخت و ژرف‌ساخت دست یازد و به بررسی شگردهایی بپردازد که نویسنده سعی کرده در روایت زندگانی ائمه‌اطهار(ع) و وقایع کربلا از تقابل‌های دوگانه بهره‌مند شود و نشان داده است که چگونه مفاهیم تقابلی به شکلی لغزنده و سیال در کلیّت کتاب به یکدیگر پیوند خورده و همه در خدمت تقابل‌های بنیادینی مانند حق و باطل قرار گرفته است و نیز نقش اساسی صنایع ادبی و بلاغی در ایجاد این تقابل‌ها تبیین گردیده است.
.
_||_