تبیین جامعه‌شناختی تعیین‌کننده‌های فرهنگی جهت‌گیری پوششی زنان (مطالعه موردی: زنان 15 تا 49 ساله شهر شیراز)

محورهای موضوعی : زن و جامعه

مریم مختاری ¹ , محمد صادق رجایی ² , اصغر میرفردی ³

1 - گروه علوم اجتماعی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.
2 - دانش آموخته دکترای علوم اجتماعی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.
3 - گروه علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

تاریخ دریافت : 1396/10/28 تاریخ پذیرش : 1397/06/07 تاریخ انتشار : 1397/03/01

کلید واژه: زنان, جهت‌گیری پوشش, ارزش‌های فمینیستی, رسانه‌ها, لذت‌گرایی, مصرف‌گرایی,

چکیده مقاله :

    هدف این پژوهش، شناخت و تبیین تعیین­کننده­های فرهنگی جهت­گیری پوششی زنان است. جامعه آماری پژوهش، زنان گروه سنی 15 تا 49 ساله شهر شیراز در سال 1396 می­باشند که به شیوه نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای چند مرحله،­ 550 زن از بین محله­های مناطق دهگانه شهر شیراز به عنوان نمونه انتخاب شده­اند. ابزار گردآوری داده­ها، پرسش‌نامه محقق­ساخته، شامل 43 گویه است که روایی سازه آن(65/0) و پایایی آن(78/0) می­باشد. برای تجزیه و تحلیل روابط ساختاری تعیین­کننده­های فرهنگی پژوهش، از مدل معادلات ساختاری و نرم­افزار Lisrel استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می­دهد که رسانه­های نوین ارتباطی خارجی با بارعاملی (41/0)، شبکه­های مجازی با بارعاملی (45/0)، گسترش ارزش­های فمینیستی با بارعاملی (43/0)، مصرف‎گرایی با بارعاملی (51/0)، لذت­گرایی با بارعاملی (36/0) و نگرش نسبت به زن با بارعاملی (13/0)، به عنوان پیش­بینی­کننده­های فرهنگی، نقشی تعیین­کننده در شکل­دهی و جهت­گیری پوششی زنان مورد مطالعه داشته­اند. شاخص­های برازش مدل ساختاری پژوهش نیز ضمن تأیید فرضیه­ها، نشان می­دهند که مدل تدوین شده از حمایت چارچوب نظری و ادبیات پژوهش برخوردار است و پیش­بینی­کننده­های درون مدل در مجموع با بارعاملی (55/0) همبستگی نیرومندی با جهت­گیری پوششی داشته و 30% از تغییرات جهت­گیری پوششی زنان را تبیین می­کنند. ضمن آن‎که در این پژوهش، رسانه­های داخلی و سیالیت هنجارهای دینی نقشی تعیین­کننده در جهت‌گیری پوششی زنان نداشته­اند.

چکیده انگلیسی:

    The purpose of this research is to identify and explain the cultural determinants of women's orientation. The population of the study is women aged between 15 and 49 years old in Shiraz in 1396. In a multi-stage cluster randomized sampling, 550 women were selected from among the neighborhoods of the 10 regions of Shiraz. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire consisting of 43 items whose validity was (65%) and its reliability was (78%). For analyzing the structural relationships between cultural determinants of research, Structural Equation Modeling and Lisrel software have been used. The results of the research show that new foreign media with a factor loading of (0.41), virtual networks with a factor loading of (0.45), the expansion of feminist values ​​with factor loading of (0.43), consumptionism with factor loading of (0.51), Hedonism with a factor loading of (0.36) and attitude toward women with a factor loading of (0.13), as cultural predictors, have a determinant role in the form and Veiling of women surveyed. The fitting indices of the structural model of the research also confirming the hypotheses, show that the developed model supports the theoretical framework and the literature of research and the predictors of the model in total with a factor loading (0.55) have a strong correlation with Veiling orientation and explain 30% of the variations in women's Veiling direction. In addition, the internal media and the fluidity of religious norms have not played a determining role in the direction of the Veiling Women.

منابع و مأخذ:

- Abbott, P and Wallace, C. (2014). Women's Sociology, Translated by Manijeh Najme Iraqi, 11th Printing, Tehran: Ney Publishing.

- Asghar, T, J. (2015). »Good Hijabi, Bad Hijabi: ­e Politics of Women’s Clothing in Iran«, Journal of Georgetown University-Qatar Middle Eastern Studies Student Association, Vol, 10.

- Avani, Shahin (2010). "Is utilitarianism the same Hedonism? Reviewing Bentham and Mill's View. " Journal Philosophy and Speech, No. 6, pp 7 to 37. [Persian]

- Baudrillard, Jean (2011). Consumers Society, Translation of Pirouz Iyzadi, Tehran: Salis Publishing.

- Beckford, James, E (2010). Religion and Social Theory, Translated by Massoud Aryaienya, Tehran University of Imam Sadegh.

- Buote, V. Wilson, AE. Strahan, EJ. Gazzola. SB, & Papps, F(2011). »Setting the bar: divergent sociocultural norms for women’s and men’s ideal appearance in real-world contexts«, Body Image, 8(4).

- Butler, Judith (2006). Sexual Disturbance, Translation of Amin Ghazaie, Poetry Publishing.

- Car T. C & Hayes, R. A,(2015) »Social media: Defining, developing, and divining«, Atlantic Journal of Communication, 23(1).

- Chen,  G.  M.,  &  Zhang,  K.  (2010).  New  media  and cultural identity in the global society. Language Structures  and  Social  Interaction.  pp: 801-815.

- Featherstone, M.(2007). Consumer Culture and Postmodernism. SAGE Publications. London.

- Gareth, Stephanie (2001). Gender Sociology, Translated by Katayon Baghaie, Tehran: Another Publication.

- Giddens, A. (1998). The Consequences of Modernity, translated by Mohsen Salaci, Tehran: Central Publication.

- Giddens, A. (2008). Modernity and Self Identity: Self and Society in the Modern age, Translation by Naser Mofeghian, Tehran: Ney Publishing.

- Holmberg, J. (2010). »The female fashion consumer behavior: From the perspective of the shop Fever in Gothenburg«. Bachelor Thesis, Vid Coteborgs Universitet, Business Economics / Marketing.

- Lin, C. A. (2008). »Virtual Consumption: a Second Life for Earth«?. Brigham Young University Law Review(1).

- Madani, S. & Khosravani,A. (2011). "Factors Influencing the Material Value / Freemanding Value of Students". Journal of Sociological Studies of Iran, First Year, No. 3. [Persian]

- Mardakhani, H. (2016). "The will to manage: veil and its objects after the Islamic Revolution". Journal of Iranian Sociology, Number 17, No. 1 & 2, P:167-191. . [Persian]

- Medina, J. (2014). »This Battlefield Called My Body: Warring over the Muslim Female«, Journal Religions. 5, 876–885.

- Mill, J. S.(2009). Utilitarianism, translated by Morteza Mardiha, Tehran: Ney Publishing.

- Mola'i, J. & Yousofvand, Sh. (2014). "Sociological Study of the Factors Affecting the Propensity to Hijab", Journal Women and Society, Fifth Year. Number 3. [Persian]

- Rabiei, A. & Rafiei,M. (2016). "Consumerism: From coercion to the Hedonism of a sociological study of consumerism among residents of Tehran". Journal of Sociology of Iran, Volume 16, Issue 1 & 2. [Persian]

 -Douglas, M. & Isherwood, B. (1996). The World of Goods: Towards an Anthropology of Consumption. London: Routledge.

 -Okon, E.E. (2012). »Religion as Insrument of Socialazation and Social Control«. European Scientific Journal, November edition vol. 8, No.26. 

 -Reddy, S.(2009). »Styling The Self: Fashion As An Expression Of Cultural Identity In a Global World«. Culture, Communication and Media Studies. Department University of KwaZulu-Natal South Africa.

 -Weijers, D. M. (2012). Hedonism and Happiness in Theory and Practice. a thesis submitted to Victoria University of Wellington in fulfilment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy.

 -Zulkifli Abd, L. & Fatin Nur S. Z. A. (2013).»The Roles of Media in Influencing Women Wearing Hijab: An Analysis«, Journal of Image and Graphics, Volume 1, No.1.