ارائه مناسب ترین الگوی تاب آوری اقتصادی سکونتگاههای بخش سورنا
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ایحامد رستمی 1 * , حسین سلیمانی 2 , سید رامین غفاری 3 , احمد خادم الحسینی 4
1 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی
2 - گروه جغرافیا، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران
3 - رئیس مرکز
4 - استادیارگروه جغرافیادانشگاه آزاداسلامی نجف آباد
کلید واژه: تاب آوری اقتصادی, سکونتگاه روستایی, بخش سورنا,
چکیده مقاله :
توجه به تاب آوری روستا از اهمیت چندانی برخوردار است. روستاهای تاب آور از طریق تعمیق درک از وضعیت موجود و حرکت به سمت راهکارهای پایدارتر میتوانند نقطه عزیمت مناسبی فراهم کنند. این رویکرد به پیوند فرآیندهای اقتصادی، اجتماعی با فرآیندهای زیست محیطی کمک کرده و از آسیب پذیری فضایی، اقتصادی(مبنای پژوهش حاضر) و اجتماعی روستاها جلوگیری نموده و در نتیجه منجر به افزایش ظرفیت برای مقابله با تغییرات آهسته و ناگهانی است که در روستاها به خصوص در شرایط بحران رخ میدهند. هدف از این پژوهش در وهلهی اول شناسایی مشکلات اقتصادی روستاهای بخش سورنا و در مرحله بعد ارائه الگوی تاب آوری اقتصادی برای روستا میباشد. روش پژوهش حاضر روش آمیخته بود. بدین منظور با بهرهگیری از روش تحلیل مضمون برای شناسایی مشکلات اقتصادی و در ادامه برای ارائه الگوی تاب آوری اقتصادی از مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Amos استفاده شد. نتایج نشان داد مشکلات اقتصادی روستاهای بخش سورنا، عدم وجود امنیت شغلی، عدم وجود تنوع تولید کار، عدم وجود سلامت سیاست مالی وپولی، عدم وجود امکانات مناسب و عدم وجود زیرساختهای مناسب میباشد. و برای الگوی تاب آوری مؤلفه افزایش دانش و آگاهی بر تاب آوری اقتصادی روستای سورنا با ضریب تاثیر 24/0، مؤلفه میزان آسیب پذیری بر تاب آوری اقتصادی روستای سورنا با ضریب تاثیر 73/0 ، نرخ اشتغال و درآمد بر تاب آوری اقتصادی روستای سورنا با ضریب تاثیر 63/0، مؤلفه توانایی بازگشت به شرایط مناسب بر تاب آوری اقتصادی روستای سورنا با ضریب تاثیر 76/0 و مؤلفه توانایی میزان خسارت وحمایت مالی بر تاب آوری اقتصادی روستای سورنا با ضریب تاثیر 38/0اثرگذار بوده است. براین اساس مؤلفه افزایش دانش وآگاهی کمترین تاثیر مؤلفه توانایی بازگشت به شرایط مناسب بیشترین میزان تاثیر را داشته است.
Paying attention to village resilience is crucial. Resilient villages provide a solid foundation by enhancing understanding of current conditions and progressing towards sustainable solutions. This approach integrates economic, social, and environmental processes, mitigating spatial, economic (as per current research), and social vulnerabilities, thereby enhancing the ability to manage gradual and sudden changes, particularly during crises. This research aims to first identify economic challenges in Sorna village and subsequently develop an economic resilience model. The study employed a mixed-method approach, using thematic analysis to identify economic issues and employing structural equation modeling with Amos software to develop the resilience model. Findings highlight economic challenges such as job insecurity, limited labor diversification, inadequate financial policies, and deficient infrastructure. Regarding the resilience model, components impacting Sorna village’s economic resilience include knowledge enhancement and awareness (impact factor: 0.24), vulnerability level (impact factor: 0.73), employment rate and income (impact factor: 0.63), capacity to recover (impact factor: 0.76), and ability to withstand damage and receive financial support (impact factor: 0.38). Notably, knowledge enhancement has the least impact, while the capacity to return to favorable conditions has the greatest impact. Regarding the resilience model, components impacting Sorna village’s economic resilience include knowledge enhancement and awareness (impact factor: 0.24), vulnerability level (impact factor: 0.73), employment rate and income (impact factor: 0.63), capacity to recover (impact factor: 0.76), and ability to withstand damage and receive financial support (impact factor: 0.38). Notably, knowledge enhancement has the least impact, while the capacity to return to favorable conditions has the greatest impact.