تأثیر جهانی شدن و پیچیدگی اقتصادی بر رانت منابع طبیعی در کشورهای منا
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
حسنا اشرفی
1
,
علی سایه میری
2
*
1 - دانشجو کارشناسی ارشد
2 - مدیر گروه اقتصاد
کلید واژه: جهانی شدن, پیچیدگی اقتصادی, فرضیه کوزنتس, روش پانل,
چکیده مقاله :
جنبه‌های متعددی از فرضیه کوزنتس وجود دارد که به‌اندازه کافی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار نگرفته‌اند، ازجمله حوزه جهانی‌شدن و شاخص پیچیدگی اقتصادی که به‌شدت نادیده گرفته‌شده‌اند. ازاین‌رو در تحقیق حاضر برای اولین بار با استفاده از داده‌های بازه زمانی 1995 تا 2019 و روش پانل اثرات ثابت با اعمال EGLS علاوه بر اثر جهانی‌شدن و پیچیدگی اقتصادی بر رانت منابع‌طبیعی به بررسی فرضیه کوزنتس با استفاده از متغیر رانت منابع طبیعی در 16 کشور منطقه منا پرداخته‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که افزایش پیچیدگی اقتصادی تأثیر منفی و معنی‌داری بر میزان رانت منابع طبیعی دارد به‌گونه‌ای که با افزایش یک واحدی شاخص پیچیدگی اقتصادی میزان رانت منابع طبیعی بیش از 14/0 کاهش می‌یابد. علاوه بر آن نتایج نشان‌دهنده این است که تولید ناخالص داخلی رابطه معکوس و معناداری با میزان رانت منابع طبیعی دارد؛ به‌گونه‌ای که با افزایش یک درصدی تولید ناخالص داخلی میزان رانت منابع طبیعی بیش از 57/0 کاهش می‌یابد؛ درحالی‌که مجذور تولید ناخالص داخلی رابطه مثبت با میزان رانت منابع طبیعی دارد؛ به‌گونه‌ای که با افزایش یک درصدی تولید ناخالص داخلی میزان رانت منابع طبیعی بیش از 06/0 افزایش می‌یابد؛ بنابراین فرضیه کوزنتس در مورد کشورهای منا صادق نیست. نتایج تحقیق همچنین نشان‌دهنده تأثیر مثبت شاخص جهانی‌شدن بر رانت منابع طبیعی است؛ به‌گونه‌ای که با افزایش یک درصدی شاخص جهانی‌شدن میزان رانت منابع طبیعی بیش از 34/0 افزایش می‌یابد. با توجه به این نتایج و ازآنجاکه در فرآیند توسعه اقتصادی کشورهای منا درآمدهای حاصل از منابع طبیعی و به دنبال آن آسیب به محیط‌زیست افزایش می‌یابد، دولت‌ها باید بر بهبود کیفیت نهادی و تشویق به استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر برای به حداقل رساندن اثرات منفی، تمرکز کنند.
There are several aspects of the Kuznets hypothesis that have not been sufficiently analyzed, including the sphere of globalization and the index of economic complexity, which have been severely ignored. Therefore, in this study, for the first time, using data from 1995 to 2019 and fixed effects panel method using EGLS in addition to the effect of globalization and economic complexity on natural resource rents, kuznets hypothesis using natural resource rent variable in 16 countries of MENA region has been investigated. The results show that increasing economic complexity has a negative and significant effect on natural resource rents, which reduces the natural resource rents by more than 0.14 by increasing one unit of economic complexity. In addition, the results show that GDP has a significant inverse relationship with the rent of natural resources; In such a way that with a one percent increase in GDP, the rent of natural resources decreases by more than 0.57; While the square of GDP has a positive relationship with the rent of natural resources; In such a way that with a one percent increase in GDP, the rent of natural resources increases by more than 0.06. Therefore, Kuznets's hypothesis is not true for the Mena countries. The results also show the positive impact of the globalization index on natural resource rents; In such a way that with a one percent increase in the globalization index, the rate of natural resource rents increases by more than 0.34. According to these results, and because in the process of economic development of the countries of Mena, revenues from natural resources and consequently damage to the environment increase, Governments should focus on improving institutional quality and encouraging the use of renewable energy to minimize negative impacts.
_||_