مکان یابی واحدهای صنایع چوب در استان خوزستان به روش فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) در محیط GIS
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ایکاظم رنگزن 1 , عظیم صابری 2 , محسن بختیاری 3
1 - دانشیار گروه سنجش از دور و GIS، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 - کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
3 - دانشجوی دکتری سنجش از دور و GIS، دانشگاه تهران، تهران، ایران
کلید واژه: خوزستان, فرآیند تحلیل شبکه ای, مکان یابی صنایع چوب, سیستم های اطلاعات جغرافیایی,
چکیده مقاله :
توسعهی صنعتی اگرچه تأثیراتی عظیم و انکارنشدنی بر تمامی جنبههای زندگی بشری از خود به جای گذارده است، ولی بعضاً عدم بهکارگیری روشهای هدفمند و مبتنی بر توسعهی پایدار منجر به عدم تداوم توسعه و بحرانهای زیستمحیطی شده است. یکی از مواردی که در این عرصه مورد غفلت واقع شده نحوه استقرار مکانی واحدهای صنایع میباشد. هدف این تحقیق بررسی قابلیتهای روش فرآیند تحلیل شبکهای در مکانیابی واحدهای صنایع چوب استان خوزستان با تکیه بر توابع تحلیلی نرمافزار GIS است. عدم دقت در مکانیابی صنایع چوب کشور منجر به بروز مشکلاتی ناخواسته چون افزایش هزینه حمل و نقل و توقف خط تولید شده است. روش ANP با طبیعت شبکهای خود در برخورد با مسائل چند معیاره از قبیل مکانیابی، پتانسیل قابل قبولی در انتخاب بهترین مکان بر مبنای دادهها و دقت به کارگیری شده دارد. در این مطالعه، با جویا شدن نظرات کارشناسی، عوامل مختلف دخیل در مکانیابی صنایع و فرآوردههای چوبی از منابع گوناگون شناسایی و جمعآوری شدند و پس از اصلاحات لازم، وارد محیط GIS گردید. سپس لایههای اطلاعاتی با به کارگیری روش ANP جهت تعیین اوزان و رتبههای متناسب، با هم تلفیق شدند و نقشهای تحت عنوان اولویت استقرار مکانی صنایع و فرآوردههای چوبی استان خوزستان حاصل شد. این نقشه پس از تحلیل حساسیت لایههای ورودی تأیید شد. بر اساس نقشه حاصل، مناسبترین مکانهای احداث و توسعهی صنایع چوب در حدود 8 درصد مساحت استان را در برگرفتهاند. این مطالعه قابلیتهای بالای تحلیلهای GIS، تصمیم گیری چند معیاره و روش تحلیل شبکه به علت برخورد شبکهای با مسائل مکانی را در مکانگزینی صنایع به خوبی نشان میدهد و از طرفی برای آنالیز حساسیت نتایج، روشی بهبودیافته را به کار گرفته است.
Although industrial development has huge and undeniable impact on all aspects of the human life, but sometimes without use of purposeful and sustainable development-based approaches has led it to lack of continuity of sustainable development and environmental crises. The aim of this investigation is studying capabilities of Network Analytical Process method, as one of the newest approaches of multi-criteria decision making, in site selection of wood industry units in Khuzestan province relied on functional analysis of Geographic Information System. Uncertainty in site selection of our country wood industries has led to the emergence of undesirable problems such as; increasing of transportation cost and stop of production line. The nature of ANP approach has an acceptable potential in dealing with multiple criteria in choosing the best place site selection issues. In this study, based on expert opinions, various factors involved in locating wood industries were identified and entered into GIS environment after necessary reformations. Then, information layers, based on ANP method, were incorporated together to determine the appropriate weights and ranks for designing a map for spatial establishment of wood industries and products in Khuzestan province. Based on the resulting map, the best places for construction and development of wood industries consist of have taken about 8 percent of the province's area. This study has shown the capabilities and the results sensitivity analysis of the GIS and the multi-criteria decision-making of ANP approach for network dealing with spatial localization industries.
10. Aronoff, S. (1989): Geographic Information System: A Management Perspective, WDL Publication. Ottawa.
12. Birks, D.F. & Nasrin, S. (2003): Factors influencing GISproject implementation failure in the UK retailing industry. Journal of Information Management, 23, pp:73-82.
13. Booth, B., Crosier, S., Clark, J. & MacDonald, A. (2002): Building a Geodatabase GIS by ESRI. 380 New York Street. Redlands, CA 92373-8100, USA.