مدیریت یکپارچه ی گردشگری، راهبردی برای توسعه منطقه‌ای در استان آذربایجان غربی
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ایاسماعی علی اکبری 1 , محمد تقی رهنمایی 2 , اسماعیل صفرعلی زاده 3
1 - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2 - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
کلید واژه: گردشگری, مدیریت یکپارچه, توسعه منطقه‌ای, آذربایجان غربی,
چکیده مقاله :
گردشگری یک نظام پیچیده‌ای است که رقابت در عرصهی آن بدون انجام تمهیدات لازم و بدون درک نیازها و اقتضائات آن غیرممکن است. بنابراین، کارآمد کردن هرچه بیشتر توسعه گردشگری و ارتقاء پیامدهای مثبت آن، نیازمند مدیریت یکپارچهی آن می‌باشد. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از روش‌های توصیفی- تحلیلی و بهره‌گیری از پرسشنامه و تحلیل‌های آماری به ارزیابی نقش مدیریت یکپارچه گردشگری، به عنوان راهبرد توسعه منطقه‌ای در استان آذربایجان غربی بپردازد. پژوهش حاضر از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق، کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی (130 نفر) می‌باشد که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه‌گیری خوشه‌ای و تصادفی، مجموعاً 100 نفر به عنوان نمونه تعیین و انتخاب گردیده است. در تجزیه و تحلیل اطلاعات، از شیوه‌های آمار توصیفی و در بخش آمار استنباطی جهت آزمون فرضیات پژوهش، از آزمون کای اسکوار (خی دو) استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که میان مدیریت یکپارچه گردشگری و توسعه منطقه‌ای در استان آذربایجان غربی و مؤلفه‌های مورد بررسی ارتباط معناداری وجود دارد. بر اساس نتایج آزمون کای اسکوار، مؤلفه‌های تقویت سازمانی و ظرفیت‌‌سازی و مشارکت ذی‌نفعان، با مدیریت یکپارچه گردشگری رابطه معناداری دارند. در ضمن نتایج آزمون مدل ارائه شده برای متغیرها در محیط نرمافزار Amos22 نشان می‌دهد که مدل ارائه شده برای روابط متغیرها، 76 درصد از واریانس متغیر وابسته پژوهش (توسعه منطقه‌ای) را پیشبینی می‌کند. برای توسعه منطقه‌ای در راستای گردشگری، تقویت سازمانی و ظرفیت سازی و ارتباطات و مشارکت تمامی ذی‌نفعان، به عنوان راهبردی اساسی مطرح است.
Tourism is a complex system, which competition in it without considering the necessary arrangements and understanding its needs and requirements is impossible. Therefore, more efficient development of tourism and promoting positive outcomes require its integrated management. The aim of this descriptive and analytical study refers to investigate the role of tourism-integrated management as a strategy for regional development the West Azerbaijan province by using questionnaire and statistical analyses. Thus, the current research, in terms of the nature is descriptive-analytical, and in terms of aim is practical. Statistical population studied in this research was experts (approximately 130 persons) of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism Organization of the West Azerbaijan province, of which 100 persons were determined and chosen as the sample by using Morgan's table, cluster and random sampling method. Descriptive statistics methods were used for data analysis and Chi-Square test was used to test research hypotheses in inferential statistics. The results indicate that there is a significant relation between tourism integrated management and regional development in the West Azerbaijan province. Moreover, based on the "Chi-Square" test results, the two components of institutional strengthening and capacity building, and tourism stakeholders' participation have significant relationship with tourism integrated management. In addition, the test results of the proposed model for variables in Amos22software show that the model proposed for variables relations predicts 76% of variance related to research dependent variable. Therefore, for regional development in parallel with tourism, institutional strengthening, capacity building, the relationships and participation of all stakeholders are considered as important strategies.
1.پاپلییزدی، محمدحسین و مهدی سقایی (1385): گردشگری ماهیت و مفاهیم، انتشارات سمت، چاپ اول، تهران.
2.تقوایی، مسعود و محمود اکبری (1387): مقدمه‌ای بر برنامه‌ریزی و مدیریت گردشگری شهری، انتشارات پیام علوی، چاپ اول، اصفهان.
3. تولایی، سیمین (1386): مروری بر صنعت گردشگری، انتشارات دانشگاه تربیت معلّم، چاپ اول، تهران.
4.حیدری چیانه، رحیم (1389): مبانی برنامه‌ریزی صنعت گردشگری، انتشارات سمت، چاپ اول، تهران.
5.رضوانی، محمدرضا (1387): توسعه گردشگری روستایی با رویکرد گردشگری پایدار، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، تهران.
6. رهنمایی، محمدتقی (1392): اوقات فراغت و گردشگری، انتشارات مهکامه، چاپ اول، تهران.
7.صالحی، صادق و محمود حسنپور (1391): برنامه ریزی و توسعه گردشگری: نگرشی کاربردی به برنامه‌ریزی و بازاریابی گردشگری، دانشگاه مازندران، چاپ اول، بابلسر.
8.ضرغام بروجنی، حمید و معصومه توحیدلو (1390): «الگوی مدیریت اثر بخش گردشگری، مطالعه موردی: مقصد مذهبی مشهد»، مجله مطالعات جهانگردی، سال 7، شماره 16، تهران، صص 52-25.
9. کرمی، مهرداد و مهدی مدیری (1389): «شناسایی مناطق مستعد گردشگری گامی در جهت دست‌یابی به توسعه منطقه‌ای (مطالعه موردی: کلپورگان)»، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره 10، شمارة 17، تهران، صص 85-65.