تبیین واکنش‌های رفتاری و مقابله‌های دانشجویان دختر با نشانگان ضربه عشقی: یک مطالعه پدیدارشناسانه

محورهای موضوعی : روان شناسی

فهیمه باهنر ¹ , محمدحسن آسایش ² , نیکو قاضی نژاد ³

1 - دانشگاه تهران، گروه مشاوره خانواده، تهران، ایران.
2 - دانشگاه تهران، گروه روان شناسی تربیتی و مشاوره، تهران، ایران.
3 - دانشگاه تهران، گروه مشاوره خانواده، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1398/02/20 تاریخ پذیرش : 1398/06/04 تاریخ انتشار : 1398/07/01

کلید واژه: نشانگان ضربه عشق, واکنش‌های رفتاری, شکست عشقی, آسیب عشقی, مقابله های معنوی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر باهدف، تبیین واکنش های رفتاری و مقابله های دانشجویان دختر با نشانگان ضربه عشقی انجام شده است. جامعۀ مطالعۀ حاضر را کلیه دانشجویان دخترخوابگاهی دانشگاه تهران در سال تحصیلی1397-1398 که در یک سال گذشته تجربۀ آسیب عشقی را داشتند، تشکیل دادند. به منظور نمونه‌گیری دختران ساکن یکی از خوابگاه‌های دانشجویی دانشگاه تهران در طی یک فراخوان به صورت هدفمند انتخاب شدند. درنهایت تعداد 14نفر انتخاب و از مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته جهت جمع آوری اطلاعات استفاده گردید. به منظور درک تجارب زیستۀ دختران با تجارب نشانگان ضربه عشق، روش پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی، اتخاذ گردید. پس از تحلیل محتوای مصاحبه ها و کدگذاری نهایی آن ها 2 مضمون اصلی، 17مضمون فرعی و 41 مفهوم استخراج شدند. نتایج نشان داد مضمون اصلی نخستواکنش‌های رفتاری و مقابله‌های سازگارانهبود که مضمون‌های فرعی حرکت به سوی دیگران، سازگاری با شرایط، درخواست کمک حرفه‌ای، احتیاط در رفتار، خودمدیریتی، اشتغال و فعالیت، بهره مندی از مهارت و واکنش‌های معنوی سازگارانه را دربرمی‌گرفت. مضمون اصلی دومواکنش‌های رفتاری و مقابله‌های ناسازگارانهبودکه مضمون‌های فرعی مقایسه‌گری، سرزنش‌گری، عدم مراجعه به متخصص، بازی نقش، یادآوری خاطرات، دوری گزینی، خود آسیب رسانی، اهمال کاری و گلایه های معنوی بود. بنابراین وجود واکنش‌های متنوع در شرکت کنندگان، نشان دهنده این است که نوع حمایت‌های محیطی و روان شناختی، بینش فردی و تیپ شخصیتی در کیفیت واکنش ها نقش مهمی را ایفا می کند.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to explain the behavioral reactions and comparisons girl students with love-truma symptoms. In order to understand the life experiences of girls with the experiences of love truma syndromes, a phenomenological study approach was adopted. The present study community was comprised of all girles college students at the University of Tehran who experienced a love failure in the past year. In order to sample the girls living in a student's dormitory at Tehran University during a recall, they were selected through purposive sampling. Finally, 14 people were selected and semi-structured interviews were used for collecting information. Data analysis was done through the colaizzi methodology. Data analysis resulted in the production of 2 main themes, 17 sub-themes and 41 initial concepts. The main theme of the first was"behavioral reactions and adaptive comparisons". that sub-themes 1-move to others 2-compliance with conditions, 3-request professional help, 4- precaution in behavior, 5-self-management, 6-employment and activity, -self-management, 6-employment and activity, 7-Includes a skillfulness and 8-adaptive spiritual reactions. The second main theme was"behavioral reactions and maladaptive comarison" that included sub-themes 1-comparison, 2-blaming, 3-not referring to a specialist, 4-role play, 5-memorizing memories, 6-rejection, 7-self-injury and 8- It was a waking job, 9-was spiritual scum. The results showed a variety of responses in the participants, and the type of environmental and psychological support, individual insight and personality type were effective in the quality of the reactions of the participants. Other results are discussed.

منابع و مأخذ:

- آسایش، محمد حسن. (1396). تدوین الگوی چندبعدی مشاوره پس آسیب و اثربخشی آن بر انصراف از طلاق، رضایت زناشویی و سلامت روان زوج­های با سابقه بی­وفایی همسر. رساله دکتری، گروه مشاوره، انشگاه علامه طباطبائی.

- ابوالقاسمی، عباس، دادفر، صدیف، بنی دوست، علیرضا. (1395). اثربخشی آموزش حل مسئله اجتماعی بر خودکنترلی، خودکارآمدی و تکانشوری در دانش آموزان دارای استعداد اعتیاد. فصلنامه اعتیادپژوهی، 39، 44-31

- احمدی، خدابخش. (1386). بررسی نیازهای خانواده‌ها به خدمات مشاوره‌ای، فصلنامه مطالعات فرهنگی-دفاعی زنان، 3(10 و 11)، 91-68.

- احمدی، خدابخش. (1382). بررسی عوامل مؤثر بر کاهش و افزایش سازگاری زوجین دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا...، پژوهشکده طب رزمی، مرکز تحقیقات علوم رفتاری، پژوهش، 85-82.

- استوارت، یان،  جونز، ون. (2000). تاملی در روانشناسی تجربی؛ تحلیل رفتار متقابل، ترجمه بهمن دادگستر. (1388). تهران: نشر دایره.

- استراوس، انسلم، کربین، جولیت. (1990). مبانی پژوهش کیفی (فنون و مراحل تولید نظریه زمینه ای)، ترجمه­ ابراهیم افشار.(1396). تهران: نشر نی.

- اکبری، ابراهیم، خانجانی، زینب، پورشریفی، حمید، محمود علیلو، مجید، و عظیمی، زینب. (1391). مقایسه اثربخشی درمان تحلیل رفتار متقابل با درمان شناختی-رفتاری در بهبود علائم مرضی شکست عاطفی دانشجویان. مجله روانشناسی بالینی،4(3)، 101-87.

- اکبری، ابراهیم. (1390). مقایسه اثربخشی درمان تحلیل رفتار متقابل با درمان شناختی-رفتاری در بهبود علائم مرضی شکست عاطفی دانشجویان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.

- امامی سیگارودی، عبدالحسین، دهقان نیری، ناهید، رهنورد، زهرا، نوری سعید، علی. (1391). روش شناسی تحقیق کیفی: پدیدارشناسی. پرستاری و مامایی جامع نگر، 22 (68)، 53-56.

- امانی، احمد، یوسفی، ناصر،  احمدی، سرور. (1393). اثربخشی معنادرمانی به شیوه گروهی بر تاب آوری و احساس تنهایی دانشجویان دارای نشانگان ضربه عشق. فصلنامه پژوهش‌های مشاوره، 2(4)، 102-82.

- امیری، فاطمه. (1394). بررسی اثر بخشی بخشش درمانی بر بهبود نشانگان ضربه عشق، سلامت روان و بخشش در دانشجویان دختر دارای ضربه عشق. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد.

- پسندیده، عباس. (1391). رضایت از زندگی، چاپ دهم. قم: انتشارات معارف.

- تمنایی فر، محمدرضا.، منصوری نیک، اعظم. (1393). تبیین اهمال کاری تحصیلی براساس صفات شخصیتی، کمال گرایی و رضایت از زندگی دانشجویان. مجله آموزش عالی ایران، 5(4)، 185-166

- توسلی، زهرا. (1394). اثربخشی واقعیت درمانی گروهی بر بهبود نشانگان ضربه عشق. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد

- حاجلو، نادر، مولایی، مهری. (1396). عملکرد خانواده اصلی، تمایز یافتگی خود و دلبستگی به خدا در دانشجویان با و بدون شکست عاطفی. پژوهش‌های نوین روان شناختی،46: 80-63

- حسینی بیرجندی، سید مهدی. (1384). اصول و روش‌های راهنمایی و مشاوره. مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 3، 132-121

- خراسانی، فاطمه. (1395). مقایسه طرحواره های ناسازگار اولیه، راهبردهای مقابله‌ای و بلوغ عاطفی بین دانشجویان دارای آسیب عاطفی و بدون آسیب عاطفی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود

- دهقانی، محمود. (1389). کارایی روان درمانی کوتاه مدت تعدیل کننده اضطراب بر نشانگان ضربه عشق. پایان نامه دکتری، رشته روان شناسی بالینی، انستیتو روان پزشکی و روان شناسی ایران.

- رجبی، سوران، جوکار، مهناز، علیمرادی، خدیجه. (1397). اثربخشی درمان شناختی رفتاری گروهی متمرکز بر آسیب در کاهش نشانگان ضربه عشق در دانشجویان. دو فصلنامه مشاوره کاربردی، 8(1)، 96-79.

- زارع، مهرانگیز. (1394). بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش نشانگان ضربه عشق، افسردگی و افزایش پذیرش و رشد پس از شکست در دانشجویان دارای تجربه ی شکست عاطفی. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.

- سادوک، بنجامین، سادوک، ویرجینیا. (2015). خلاصه روانپزشکی کاپلان و سادوک. ترجمه مهدی گنجی.(1395). تهران: انتشارات سالاوان.

- سعدیان، فاطمه، باقری، فریبرز، نیلی احمدآبادی، محمدرضا، سلیمی بجستانی، حسین. (1396). تدوین و اثربخشی خودمدیریتی بر مولفۀ هوشیاری وانتخاب جوان.  فصلنامه فرهنگ مشاوره و رواندرمانی، 8(30)، 165-131

- شانی، حمیدرضا، شیر دل زاده، سارا، قائمی، نصرت، کریمی مونقی، حسین. (1390). تأثیر آموزش حل مسئله بر خودمدیریتی و هموگلوبین گلیکوزیله نوجوانان مبتال به دیابت نوع یک.  مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار،62، 288-270.

- شفیع آبادی، عبداله. (1390). اختلالات رفتاری کودکـان و روش‌های اصلاح و ترمیم آن. تهران: انتشارات بدر

- شولتز، دوآن، شولتز، سیدنی آلن. (2005). نظریه های شخصیت. ترجمه یحیی سید محمدی.(1397). تهران: ویرایش

- عباسی، محمود، عزیزی، فریدون، شمسیکوشکی، احسان، ناصری راد، محسن، اکبریالکه، مریم. (1391). تعریف مفهومی و عملیاتی سازة سالمت معنوی: یک مطالعة روش شناختی. فصلنامة اخلاق پزشکی، 6(20)،12-44.

- علیوردی نیا، اکبر، علیمردانی، منا. (1395). کاربست تجربی نظریه فعالیت‌های روزمره در بررسی رفتارهای انحرافی دانشجویان. مجله جامعه شناسی کاربردی، 28(67)، 24-1.

- فهیمی، صمد، عظیمی، زینب، اکبری، ابراهیم، امیری پیچاکلایی، احمد، پور شریفی، حمید. (1393). پیش بینی نشانگان بالینی در دانشجویان دارای تجربه شکست عاطفی بر اساس ساختارهای شخصیتی: نقش تعدیل کنندۀ حمایت اجتماعی ادراک شده. مجله دانش و تندرستی، 9(4): 59-46.

- فیوضات، ابراهیم، حسینی نژاد، محید. (1390). انحرافات اجتماعی. تهران: نشر پژواک

- کرسول، جان. (1990). پویش کیفی و طرح پژوهش انتخاب از میان پنج رویکرد (روایت پژوهی، پدیدارشناسی، نظریه داده بنیاد، قوم نگاری، مطالعه موردی). ترجمۀ حسن دانایی فرد و حسین کاظمی.(1396). تهران: انتشارات صفار.

- کرمی نژاد، زینب. (1394). اثربخشی رویکرد هیجان- مدار بر تحمل پریشانی و تنظیم شناختی هیجان دانشجویان دختر دچار شکست عاطفی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز

- کیخا، عالمه، شاهبازی، حلیمه. (1397). بررسی برخی مشکلات رفتاری ناشی از گوشه گیری و انزوا در دانش آموزان دبستانی شهرستان زابل. کنفرانس دستاوردهای نوین جهان در تعلیم و تربیت، روانشناسی، حقوق و مطالعات فرهنگی-اجتماعی

- گلاسر، ویلیام. (1999). تئوری انتخاب: درآمدی بر روانشناسی امید. ترجمه علی صاحبی.(1396). تهران: انتشارات سایه سخن.

- محمدخانی، شهرام.، ابراهیم زاده، ناهید. (1392). مشکالت روانی و رفتاری دانش آموزان شناسایی و مداخله. تهران: ورای دانش.

- هریس، امی ب.، هریس، تامس آ. (1985). ماندن در وضعیت آخر. ترجمه اسماعیل فصیح(1397) تهران: نشر نو.

- هومن، حیدرعلی. (1391). راهنمای عملی پژوهش کیفی. تهران: سمت.                          

- یالوم، آروین. (1980). روان درمانی اگزیستانسیال. ترجمه سپیده حبیب. (1395). تهران: انتشارات نی.

- یعقوبی، حمید. (1389). مشکلات شکست عاطفی. ماهنامه پیام مشاور: دفتر مرکزی مشاوره وزارت علوم و مرکز مشاوره دانشگاه تهران، 76.

- Albieri, E., Visani, D., Offidani, E., Ottolini, F., & Ruini, C. (2009). Wellbeing therapy in children with emotional and behavioral disturbances: a pilot investigation. PsychotherPsychosom, 78, 6: 387-90.

- Ano, G.G., & Vasconcelles, E.B. (2005). Religious coping and psychological adjustment to stress: a meta-analysis. Journal of clinical psychology, 61(4): 461-480.

- Avey, J.B., Luthans, F., & Youssef, C.M. (2010). The additive value of positive psychological capital in predicting work attitudes and behaviors. Journal of Management, 36(2): 430-452.

- Baumeister, R., & Vohs, K. D. (2004). Handbook of Self-Regulation: research, theory and applications. New York: The Guilford Press

- Brownstein, J. (2011). Bad Romance: Women Regret Love Failures More than Men, www.livescience. com/13417, March 25, 2011, visited this page: 11/13/2015.

- Bugental, J., Schneider, K., & Pierson, F. (2001). Humanistic Psychology. sage publications. London: Tavistock

- Capan, B.E. (2010). Relationship among perfectionism, academic procrastination and life satisfaction of university students. Social and Behavior Sciences, 5: 1665 – 1671.

- Fahmy, M.S. (2015). Love’s Reasons. Journal of value inquiry, published online, 5: 123-135.

- Freud, S. (1917). Trauer and Melancholie [Grief and melancholy]. Internationale Zeritschrift fur Artztlicge Psycholoanalyse, 4: 288_301.

- Gilbert, S. P., & Sifers, S. K. (2011). Bouncing back from a breakup: Attachment, time perspective, mental health, and romantic loss. Journal of College Student Psychotherapy, 25(3): 295–310

- Greenberg, L. S., Elliott, R., & Pos, A. (2007). Special topic: Emotion-focused therapy. European Psychotherapy, 7: 87-93.

- Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1994). Competing paradigms in qualitative research. Handbook of qualitative research, 2(163-194): 105.

- Kerr, M. (2012). Depression and College Students, Published on March. 29: 2012, www.healthline. com, visited this page on 1/22/2016.

- Lagrand, L. E. (1989). Youth and the disenfranchised breakup. In K. J. Doka (Ed.), Disenfranchised grief: Recognising hidden sorrow. Lexington, MA: Lexington Books, 173-185.

- Le, B., Dove, N. L., Agnew, C. R., Korn, M. S., & Mutso, A. A. (2010). Predicting nonmarital romantic relationship dissolution: A meta‐analytic synthesis. Personal Relationships, 17(3): 377-390

- Lee, S., & Kweon, S. (2013). A study on empathy, credibility, and political attitude in social media: Focused on the relationship between empathetic intention and the motivation of belonging on intended pro-social and political behavior. Journal of Advances in Journalism and Communication, 1(3): 26-40.

- Matt Brdshaw, A., Ellison, C.G., & Marcum, J.P. (2010). Attachment to God, Images of God, and psychological Distress in a Nationwide sample of Presbyterians, International Journal for the psychology of Religion, 20(2): 130–147.

- Milgram, N., Mey-Tal, G., & Levision, Y. (1998). Procrastination, generalized or specific, in college students and their parents. Personality and Individual Differences, 25 (2): 316-297.

- Muesseler, J. (2008). Allgemeine Psychologie. Spektrum Verlag.

- Mynors ñ, Wallis L. (2001). Problem ñ solving treatment in general psychiatric practice. Advances in psychiatric Treatment; 7(6): 417- 425.

- Newton, A.T., & McIntosh, D.N. (2010). Specific religious beliefs in a cognitive appraisal model of stress and coping. International Journal for the Psychology of Religion, 20(1): 39-58.

- Özer, B.U., & Saçkes, M. (2011). Effects of Academic Procrastination on College Students’ Life Satisfaction. Procedia Social and Behavioral Sciences, 12: 512–519

- Poling, K. (2006). Cognitive Behavioral Therapy Modifications and Techniques Modifications for Depressed Teens: CBT Techniques to Help a Teen with a Romantic Breakup. Services for Teens at Risk Romantic Breakup. Services for Teens at Risk, STAR-Center Outreach, Western Psychiatric Institute & Clinic.

- Rosse, R. B. (1999). The love trauma syndrome: free yourself from the pain of a broken. First ed. Perseus Publishing. a Member of the Perseus Books Group, 9-270.

- Rowatt, W.C., & Kirkpatrick, L. A. (2002). Two dimensions of attachment to God and their relation to affect, religiosity, and personality constructs. Journal for the Scientific Study of Religion, 41(4): 637-651.

- Rubin, Z. (1973). Liking and loving: An invitation to social psychology. New York: Holt, Rinehart, and Winston.

- Sailor, J, L. (2013). A phenomenological Study of failling out of romantic love. The Qualitative Report, 18(37): 1-22.

- Schaap-Jonker, H., Elisabeth, H.M., Eurelings-Bontekoe, B., Hetty Zock, C., & Jonker, E. (2008). Development and validation of the Dutch Questionnaire God Image: Effects of mental health and religious culture. Mental Health, Religion & Culture, 11(5): 501-515.

- Schraw, G., Wadkins, T., & Olafson, L. (2007). Doing the things we do: A grounded theory of academic procrastination. Journal of Educational Psychology, 99(1): 12-25

- Senécal, C., Koestner, R., & Vallerand, R.J. (1995). Self-regulation and academic procrastination. Journal of Social Psychology,135: 607-619.

- Simos, G., & Beck, T. A. (2002). Cognitive Behaviour Therapy: A Guide for the Practicing Clinician. Publisher: Routledge Mental Health

- Smith, J.D., Welsh, D.P., & Fite, P.J. (2010). Adolescents’ relational schemas and their subjective understanding of romantic relationship interactions. Journal of Adolescence, 33:147–157

- Sori, C.F. (2007). An Affair to Remember: Infidelity and Its Impact on Children. In: P. R. Peluso (Ed). Infidelity: A practitioner's guide to working with couples in crisis. New York, NY: Routledge, 247-276.

- Velazquez. M., Saez, E., & Rossello, A. (2011). Coping Strategies and depression in Puertorican Adolescents. Cultural Diversity and Etnic Minority Psychology, 5(1): 65-75.

- Watson, J.C. (2011). The Process of growth and transformation: Extending the process model. Journal of Person Centered and Experiential Psychotherapies, 10(1): 11-27.

- Wilkowski, B.M., & Robinson, M.D. (2008). Clear heads are cool heads: Emotional clarity and the down-regulation of antisocial affect. Cognition and Emotion, 22(2): 308-326.

- Young, J. E. (1990). Cognitive therapy for personality disorder: A schemafocused approach. Professional Resource Exchange Inc.