نگاهی تفسیری به مصداق اتم اسماءالله از دیدگاه شیعه و اهل سنت

محورهای موضوعی : نامه الهیات

سید رسول سجادی نسب ¹ , محمدرضا ابویی مهریزی ² , احمد صادقیان ³

1 - گروه علوم قرآن و حدیث، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.
2 - گروه علوم قرآن و حدیث، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران (نویسنده مسئول).
3 - گروه علوم قرآن و حدیث، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران.

تاریخ دریافت : 1401/02/02 تاریخ پذیرش : 1401/11/26 تاریخ انتشار : 1401/08/01

کلید واژه: اسماءالله, مصداق شناسی, تفاسیر شیعه, تفاسیر اهل سنت, پیامبر (علیه السلام), اهل بیت(علیهم السلام),

چکیده مقاله :

در این مقاله سعی شده تا با بررسی تفاسیر شیعه و اهل سنت، و تحلیل مطالب، دیدگاه اصلی مفسران مسلمان در خصوص مصداق أتم اسمای الهی روشن گردد. براساس یافته های این پژوهش که با روش تحلیلی و توصیفی و با مطالعه موردی تفاسیر صورت گرفته است، روشن شد که از نظر مفسران شیعه، پیامبر و اهل بیت(علیهم السلام) مصداق أتم اسمای الهی هستند و بر این امر، دلایل متعددی در تفاسیر شیعه مخصوصا از سوی معصومین(علیهم السلام) اقامه شده است. اما از نظر اهل سنت، اجماع مفسران تنها بر شخص پیامبر اکرم (علیه السلام) قطعی است و گویا معتقد هستند که پس از پیامبر خاتم(علیه السلام)، به لحاظ جایگاه معنوی دیگر پیامبران الهی قرار دارند و قائل به اولویت هیچ کس بر پیامبران نیستند؛ اما در برخی از تفاسیر مهم آنها ابوبکر هم ردیف و هم شأن و مرتبه پیامبر(علیه السلام) معرفی شده است. علاوه برآن، روایات و مطالبی در تفاسیرشان یافت می شود که دال بر همتایی امیرمومنان علی(علیه السلام) و در موارد معدودی هم، دال بر همتایی اهل بیت با پیامبر اکرم(علیه السلام) است.

چکیده انگلیسی:

In this article, an attempt has been made to clarify the main view of Muslim commentators on the meaning of the atom of divine names by examining the interpretations of Shiites and Sunnis, and analyzing the contents. Based on the findings of this study, which has been done by analytical and descriptive methods and with a case study of interpretations, it became clear that according to Shiite commentators, the Prophet and the Ahl al-Bayt () are examples of the fullness of divine names and there are several reasons for this. Shiite interpretations have been made especially by the infallibles (). But according to the Sunnis, the consensus of the commentators is definite only on the person of the Holy Prophet (pbuh) and they seem to believe that after the Prophet Khatam (pbuh), there are other divine prophets in terms of spiritual status and they do not consider anyone to have priority over the prophets; But in some of their important interpretations, Abu Bakr has been introduced as the same rank and rank of the Prophet. In addition, narrations and materials can be found in their commentaries that indicate the rivalry of Amir al-Mu'minin Ali () and in a few cases, indicate the rivalry of competence with the Holy Prophet (1). Therefore, it is not possible to comment on the belief of Sunni commentators in the example of the atom of divine names.