روند رشد کمی آموزش عالی خصوصی و دولتیدر کشور جمهوری اسلامی ایران
محورهای موضوعی : پژوهش در برنامه ریزی درسی
فریده آل آقا
1
()
محسن کشاورز
2
()
محسن رحیمی
3
()
کلید واژه: مؤسسات آموزش عالی, دانشگاه غیرانتفاعی, رشد آموزش عالی, دانشگاه آزاد اسلامی, آموزش عالی خصوصی, رشد کمی آموزش عالی دولتی,
چکیده مقاله :
امروزه نیروی انسانی متخصص و ماهر مهمترین عنصر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشورها محسوب می‌شود. نقش سرمایه انسانی یک کشور در میزان رشد و توسعه اقتصادی آن اهمیتی بیش از گذشته یافته است، بنابراین سرمایه‌گذاری در آموزش عالی یکی از اساسی‌ترین راهها برای دستیابی به توسعه اقتصادی‌ـ اجتماعی محسوب می‌شود. با توجه به نقش حیاتی آموزش عالی در تربیت نیروی انسانی، گسترش آموزش عالی به لحاظ کمی و کیفی در کشور ایران که کشوری در حال توسعه است، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر تلقی می‌شود. هدف کلی این پژوهش، بررسی روند رشد مؤسسات آموزش عالی خصوصی در کشور ایران و مقایسه آن با مؤسسات آموزش عالی دولتی است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق آن توصیفی ـ پیمایشی است. جامعۀ آماری پژوهش نیز شامل کلیه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی دولتی و خصوصی (دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه غیرانتفاعی) کشور ایران است و برای بررسی عمیق آن سرشماری کامل انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که در دو دهه اخیر امکانات و بودجه دولتی نتوانسته پاسخگوی این ضرورت باشد، لذا تأسیس، توسعه و تجهیز دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی خصوصی و غیردولتی که بخش اعظم آن را دانشگاه آزاد اسلامی تشکیل می‌دهد، مورد توجه ویژه قرار گرفته و رشد چشمگیری نیز داشته است. هم اکنون تعداد دانشجویان شاغل به تحصیل در بخش خصوصی حتی بیش از دانشجویان بخش دولتی است (بازرگان، 2000). به لحاظ وظیفه خطیری که بر عهده این بخش است، دانش دقیق از توانمندی‌های این بخش و برنامه‌ریزی برای آینده آن از اهمیتی انکارناپذیر برخوردار است. بنابراین در این پژوهش ابتدا زمینه‌های ایجاد و روند توسعه آموزش عالی خصوصی در بعضی کشورهای جهان مورد کند و کاو قرار گرفته و سپس با ارائه تاریخچه مختصری از آموزش عالی خصوصی در کشور جمهوری اسلامی ایران، روند رشد مؤسسات آموزش عالی خصوصی و دولتی در آن، بررسی می‌شود.
Recently, skilled and specialist manpower is one of the most important parameters in economic and cultural development of countries and the role of human capital at the rate of economic growth and development in a country is higher than euer before. Therefore, one of the most essential ways for achieving social-economic development is investment in higher education. With respect to the vital role of higher education in training of manpower in Iran, likein under developing countries, qualitative and quantitative development of higher education is considered as an unavoidable principle. The main goal of this research is to study the trend development of quantitative private higher education institutions in the Islamic Republic of Iran and compare it with governmental higher education institutions. The present study is an applied one and the research method is survey-descriptive. Statically, population consists of all private and governmental higher education institutions (non-governmental universities, Islamic Azad University) in the Islamic Republic of Iran and to make an in-depth examination and thorough census was conducted. On the other hand, evidence shows that during the two last decades, governmental facilities and budgets could not respond to it. Thus, establishment, development and tooling of private and non-governmental universities and institutes, that the great part of it is Islamic Azad university, attracted considerable attention and growth. Hence Islamic Azad university students outnumber others (Bazargan, ). With respect to the sensitive role of this section, careful knowledge about its potentials and as well as planning for the future, is very crucial. Thus, in this research, primarily, the backgrounds of establishment and trend of private higher education development in some countries was discussed and then with the presentation of a short history of private higher education in Islamic Republic of Iran, we investigated the trend of growth in Iranian private and governmental higher education institutes.