ارزیابی بازیابی خصوصیات فیزیکی خاک و تجدیدحیات طبیعی در مسیرهای چوبکشی جنگل های حوزه شاندرمن استان گیلان

محورهای موضوعی : جنگلداری

امیرحسین فیروزان ¹ , مهسا حکیمی ² , سید آرمین هاشمی ³ , وحید همتی ⁴

1 - استادیار گروه جنگلداری، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.
2 - استادیار گروه محیط زیست، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.
3 - دانشیار گروه جنگلداری، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.
4 - استادیار گروه جنگلداری، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.

تاریخ دریافت : 1401/05/18 تاریخ پذیرش : 1401/08/25 تاریخ انتشار : 1401/06/01

کلید واژه: تجدیدحیات طبیعی, مسیر چوبکشی, بازیابی خاک,

چکیده مقاله :

بازیابی خاک مسیرهای چوب کشی و استقرار تجدیدحیات طبیعی در آنها، در پایداری جنگل نقش به سزایی دارد. برای انجام این پژوهش در غرب استان گیلان (حوزه شاندرمن)، سه مسیر چوب کشی با قدمت 10 ساله و کلاسه های شیب 10-0، 20-10 و 30-20 درصد انتخاب شدند. روی مسیرهای چوب کشی و عرصه های مجاورش (منطقه شاهد)، در مجموع 30 میکروپلات (۲*۲ مترمربع) مشخص و در آنها نوع گونه و فراوانی تجدیدحیات، آماربرداری صددرصد شد. در نمونه خاک های برداشت شده از عمق ۲۰-۰ سانتی متری، وزن مخصوص ظاهری و حقیقی و درصد تخلخل اندازه گیری گردبد. نتایج نشان داد بین مسیرهای چوب کشی و منطقه شاهد از لحاظ وزن مخصوص ظاهری، درصد تخلخل خاک و تجدیدحیات گونه ها اختلاف معنی داری وجود دارد (0.05>p). فراوانی تجدیدحیات گونه افرا پلت در مسیرهای چوب کشی به طور معنی داری بیشتر از منطقه شاهد و فراوانی تجدیدحیات گونه های ممرز و شیردار در منطقه شاهد به طور معنی داری بیشتر از مسیرهای چوب کشی بود. اما بین این دو مکان اختلاف معنی داری از لحاظ تجدیدحیات گونه های راش و توسکا ییلاقی مشاهده نشد. همچنین بین سه کلاسه شیب مورد بررسی، اختلاف معنی داری از لحاظ زادآوری و وزن مخصوص ظاهری مشاهده نشد. درصد تخلخل خاک مسیرهای چوب کشی با دو کلاسه شیب 10-0 و 30-20 درصد دارای اختلاف معنی دار نبودند (0.05<p). نتیجه اینکه بازه زمانی 10 سال برای بازیابی خصوصیات فیزیکی خاک و استقرار تجدیدحیات در مسیرهای چوب کشی در این منطقه کافی نبوده و شیب کمتر از 30 درصد تاثیر معنی داری در بازیابی خاک و تجدیدحیات مسیرهای چوب کشی ندارد.

چکیده انگلیسی:

The recovery of the soil of skidtrails and the establishment of natural regeneration in them play a significant role in the sustainability of the forest. To conduct this research in the west of Giulan province (Shanderman area), three skid trails with 10 years of age and slope classes: 0-10, 10-20 and 20-30% were selected. A total of 30 microplots (2x2 m2) were determined on skidtrails and adjacent areas (control area), and in them, the type of species and the frequency of regeneration were recorded 100%. In the soil sample taken from a depth of 0-20 cm, Bulk Density and Particle Density and %Porosity were measured. The results showed that there is a significant difference between skidtrails and the control area in terms of bulk density, percentage of soil porosity and species regeneration (p<0.05). The frequency of regeneration of the Acer velutinum species in the skidtrails was significantly higher than in the control area, and the frequency of the regeneration of the Carpinus betulus and Acer capadosicum species in the control area was significantly higher than that of the skidtrails. However, no significant difference was observed between these two places in terms of the regeneration of Fagus orientalis and Alnus subcordata species. There was no significant difference between the three slope classes investigated in terms of regeneration and bulk density, the percentage of soil porosity of skidtrails with two slope classes of 0-10 and 20-30% did not have significant differences (p>0.05). The result is that the time period of 10 years is not enough to recover the physical properties of the soil and establish the regeneration of the skidtrails in this area, and the slope of less than 30% does not have a significant effect on the recovery of the soil and the regeneration of the skidtrails.