بررسی حکایت های تمثیلی با شخصیّت های جانوری در اللّمع فی التّصوّف ابونصر سرّاج
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی
حبیب کارگر
1
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه)
عباسعلی وفایی
2
(استاد دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.)
علیرضا شعبانلو
3
(استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران)
کلید واژه: نماد, تمثیل, حکایت, tale, symbol, Allegory, شخصیّت‌های جانوری, اللّمع فی التّصوّف, animal characters, Alluma', Fil-tasawwuf,
چکیده مقاله :
حکایت ها که پایه و اساس تمثیل هستند، نقش بسیار مهمی در آموزش های صوفیّه داشته اند. از جملۀ این حکایت ها، حکایت هایی است که یکی از شخصیت های آن یک جانور است. هدف اصلی این تحقیق مشخص ساختن انواع شخصیّت های جانوری در حکایت های تمثیلی کتاب اللّمع است. در این تحقیق- که به روش توصیفی و تحلیلی نوشته شده- این نوع حکایت ها در کتاب اللّمع فی التّصوّف نوشتۀ ابونصر سرّاج توسی (م 387 هـ) مورد مطالعه قرار گرفته و نشان داده شده است که سرّاج در حکایت های تمثیلی خود، از چه نوع شخصیّت های جانوری استفاده نموده و نوع نگاه او به عنوان یک عارف نسبت به جانوران چگونه است؟ با مطالعۀ حکایت های کتاب اللّمع آنها را می توان به سه دستۀ کلی تقسیم نمود: 1- حکایت های واقعی: این نوع حکایت ها در جهان بیرون اتفاق افتاده و یا می‌تواند اتفاق افتاده باشد. 2- حکایت‌های تخیلی که زادۀ تخیّلات صوفیّه هستند. 3- حکایت های نمادین که در آنها حیوان نقشی نمادین دارد. این نوع حکایت ها یک رویداد درونی است و برخاسته از ناخودآگاهی عارف است. هدف اصلی از به کارگیری حکایت ها در متون صوفیه درک و فهم بهتر مطالب عرفانی و آسان تر شدن آموزش از طریق بیان حکایت است که البته در تمامی حکایت ها، بی آزاری و مهربانی صوفیه نسبت به تمام حیوانات کاملاً آشکار است.
The tales that they are the base of allegory has had a very important role in Sufism training. An example of these tales is some ones that an animal is a character of the tale. In this study, these types of tales was considered in Alluma' Fil-tasawwuf book written by Abu Nasr Al-sarraj tusi(378). These kinds of Alluma' s tales are divisible to three general assortments: 1- real tales: these tales have taken place in the world or could have taken place. 2: fictional tales which were created by Sufism's fictions. 3: symbolic tales which the animal has a symbolic role in them. This type of tales is an endogenous event and it is the result of theosophist's subconscious. The main purpose of using all the stories in the texts of Sufism is to understand better the mystical material and to facilitate the teaching through the expression of the tale.
_||_