مقایسه بینامتنیت (تناص) اشعار قرآنی ابوالعتاهیه و مولوی درباره راهکارهای رسیدن به زهد
محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)دکتر محمدجواد کوچک‌یزدی 1 , علی نبی اللهی 2
1 - استادیار دانشگاه پیام نور واحد مهریز
2 - گروه معارف دانشگاه جامع امام حسین ع
کلید واژه: قرآن, مولوی, زهد, ابوالعتاهیه, بینامتنیت,
چکیده مقاله :
یکی از گنجینه‌های ادبی، اشعار شاعران است، در این میان بسیاری از شاعران مسلمان، متأثر از قرآن کریم بوده و در اشعار خود معارف آن را بازنشر داده‌اند. بررسی مقایسه‌ای بین برخی از این شاعران با هدف شناخت دیدگاه‌های ایشان و کیفیت اثرپذیریشان از قرآن درباره راه کارهای رسیدن به زهد، هدف این نگاشته را تشکیل می‌دهد، برای انجام این کار دو شاعر مسلمان یعنی ابوالعتاهیه به عنوان شاعر عرب زبان و مولوی به عنوان شاعر پارسی‌گوی انتخاب شد، در ابتدا اشعار زهدی ابوالعتاهیه و مولوی شناسایی و سپس با استفاده از روش تحلیل محتوا و لفظ مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از شناسایی آیه‌ای که شاعر آن را سرلوحه بیان خود قرار داده به تبیین نوع رابطه شعر با قرآن در سه قالب نفی جزیی، نفی کلی و نفی متوازی بر اساس دیدگاه کریستوا اقدام گردیده است. نتایج این تحقیق نشان داد؛ دیدگاه‌های این دو شاعر در زمینه راه کارهای رسیدن به زهد بسیار وسیع است؛ مواردی چون: مبارزه با هوای نفس، تأکید بر معادباوری، یادکرد نظارت دائمی خداوند و توجه دادن به پایان دنیا؛ از جمله این نتایج به شمار می‌رود، هم چنین می‌توان گفت: اشعار زهدی ابوالعتاهیه بیشتر تک بعدی با رویکردی زاهدانه و اشعار مولوی چند بعدی و بیشتر عارفانه است.
One of the literary treasures is poetry, meanwhile, many muslim poets are influenced by the Holy quran, and in their poems they have published the teachings, a comparative study of some of these poets In order to understand their views and the quality of the quran's impact on them about strategies for achieving ascetic the purpose of this article is.To do this two Muslim poets namely, Abu al- atahiah as an Arabic-language poet and mawlawi was chosen as a persian poet. At first, ascetic's poems of abu al-atahiah and Molavi were identified Then, using the content analysis method and the term and identifying the verse the poet has chosen the relationship between poetry and the Qur'an was explained, this work was done in three forms of partial negation, general negation and parallel negation based on Kristeva's view. The results of this study showed that the views of these two poets on the ways of achieving asceticism are very broad Things like: Fighting the air of self, emphasizing resurrection, remembering God's constant supervision, and paying attention to the end of the world; among these are the results It is also possible to say the poems of Abu al-atahiah with an ascetic approach is and Multidimensional Molavi Poems and it is mystical.
_||_