تعیین بازده به مقیاس‌های چپ و راست و امتداد پایداری بازده به مقیاس با استفاده از مدلهای برنامه‌ریزی خطی براساس تغییرات هم‌زمان شعایی ورودی‌ها و خروجی‌ها
محورهای موضوعی : آمارمصطفی امیدی 1 , محسن رستمی مالخلیفه 2 , علی پایان 3 , فرهاد حسین زاده لطفی 4
1 - گروه ریاضی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 - گروه ریاضی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
3 - گروه ریاضی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زاهدان، زاهدان، ایران
4 - گروه ریاضی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
کلید واژه: Data envelopment analysis (DEA, Left returns to scale (L-RTS), Right returns to scale (R-RTS), Overall returns to scale (ORS), Stability,
چکیده مقاله :
تعیین نوع بازده به مقیاس (RTS) و شناسایی ناحیهای که در آن نوع بازده به مقیاس یک واحد تصمیمگیرنده (DMU) پایدار باقی بماند؛ به مدیران کمک میکند که پیشبینیهای دقیقتری در رابطه با تغییراتی که بر سر راه تغییر سایز یک DMU قرار میگیرد، داشته باشند. این مقاله تلاش میکند که به معرفی و تعیین امتداد پایداری RTS واحدهای تصمیمگیرنده تحت تحلیل پوششی دادهها (DEA)، بپردازد. با توجه به اهمیت RTS در رابطه با تصمیم گیریهای مدیریتی، روشهای مختلف و متنوعی از سوی محققین DEA جهت معرفی و تعیین نوع آن ارائه شده است. پژوهشها در ارزیابی RTS، منجر به دسته بندی کلیتر و عمومیتری از انواع RTS، با عناوین « RTSچپ (L-RTS)» و « RTSراست (R-RTS)» شده است. وجه مشترک بسیاری از روشهای ارزیابی L-RTS و R-RTS این است که مدلهای بکار رفته دراین روشها پارامتریک هستند و لذا آنها را بایستی جزء روشهای غیرخطی دستهبندی کرد. به منظور مقابله با این ضعف، مقاله پیشرو به ارائه روشی برای ارزیابی L-RTS و R-RTS میپردازد که مدلهای این روش پیشنهادی خطی بوده و در مورد آنها مشکل پارامتری بودن، وجود ندارد. علاوه براین مدلهای روش پیشنهادی از این مزیت برخوردارند که با انجام تغییرات جزئی روی آنها و با تقسیم بندی مرز مجموعه امکان تولید، توانستهایم در این مقاله از آنها بعنوان ابزاری برای ارزیابی امتداد پایداری RTS واحدهای تصمیمگیرنده استفاده کنیم.
Determining the type of returns to scale (RTS) and identifying stability region for RTS of evaluating unit are appropriate abilities for forecasting the future the unit when its size is changed. This paper aims to introduce RTS sustainability of frontier decision making units (DMUs) in data envelopment analysis (DEA). Based on the importance of RTS in relation to decisions of managers, different methods have been proposed to define RTS and determine the type RTS. Research on RTS led to a more general categorize for the type of RTS, named left RTS (L-RTS) and right RTS (R-RTS). All of the methods in evaluating L-RTS and R-RTS have presented parametric programming problems which are non-linear programs, naturally. In tis situation, researchers are facing the challenge to determine the value of parameters. In order to survey this limitation, the present paper suggests linear programming problems. Moreover, the proposed models with minor changes are appropriate tools for determining the RTS sustainability for evaluating unit.
[1] جهانشاهلو، غلامرضا.؛ حسینزاده لطفی، فرهاد.؛ نیکومرام، هاشم.؛1387. "تحلیل پوششی دادهها و کاربردهای آن". تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات.
[2] Allahyar, M., Rostamy-Malkhalifeh, M., 2014. An improved approach fore stimating returns to scale in DEA, Bulletin of the Malaysian Mathematical Sciences Society, 2, 37(4), 1185–1194.
[3] Banker, R. D., 1984. Estimating most productive scale size using data envelopment analysis, European Journal of Operation Research, 17 35–44.
[4] Banker, R. D., Charnes, A., Cooper, W.W., 1984. Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis, Management Science 30, 1078–1092.
[5] Banker, R. D., Thrall, R. M., 1992. Estimation of Returns to Scale Using Data Envelopment Analysis, European Journal of Operational Research, 62,74–84.
[6] Banker, R. D., Chang, H., Cooper, W. W., 1996. Equivalence and implementation of alternative methods for determining returns to scale in data envelopment analysis, European Journal of Operational Research, 89, 473-81.
[7] Charnes, A., Cooper, W. W., Rhodes, E., 1978. Measuring the efficiency of decision making units, European Journal of Operation Research, 2, 429-444.
[8] Charnes, W.W. Cooper, B. Golany, L. Seiford, J. Stutz, Foundations of data envelopment analysis for pareto-koopmans efficient empirical production functions, J. Econom. 30 (1985) 91–107.
[9] Eslami, R., Khoveyni, M., 2013. Right and Left returns to scales in data analysis, Determining type and measuring value, Computers & Industrial Engineering, 15, 500–501.
[10] Fare, R., Grosskopf, S., Lovell, CAK., 1994. Production Frontiers. Cambridge University Press.
Golany, B., Yu, G., 1997. Estimating Returns to Scale in DEA, European Journal of Operational Research, 103, 28–37.
[11] Hadjicostas, P., Soteriou, A. C. 2006. One-sided elasticities and technical efficiency in multi-output production: a theoretical framework, European Journal of Operational Research, 168 (2), 425–449.
[12] Khodabakhshi, M., Gholami,Y., Kheirollahi, H., 2010. An additive model approach for estimating returns to scale in imprecise data envelopment analysis, Applied Mathematical Modelling, 34, 1247–1257.
[13] Omidi, M., Rostamy-Malkhalifeh, M., Payan, A., Hosseinzadeh Lotfi, F., 2017.
[14] Estimation of Overall Returns to Scale (RTS) of a Frontier Unit Using the Left and Right RTS, Computational Economics, https://doi.org/10.1007/s10614-017-9756-7.
[15] Seiford, L.M., Zhu, J., 1999. An investigation of returns to scale in data envelopment analysis, Omega.
[16] Tone, K., Sahoo, B.K., 2004. Degree of scale economies and congestion: A unified DEA approach, European Journal of Operational Research, 158, 755–772.
[17] Zhu, Joe., Shen. Shen, Z., 1995. A Discussion of Testing DMUs’ Returns to Scale, European Journal of Operational Research, 81, 590–596.