شناسایی و بررسی کفزیان بی‌مهره بزرگ رودخانه کلارود مازندران به عنوان شاخص کیفی آب رودخانه
محورهای موضوعی : آلودگی آبمریم شاپوری 1 , عبدالرحیم وثوقی 2 , ماِِِئده بابازاده 3 , صابر وطن دوست 4
1 - گروه منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سوادکوه
2 - گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
3 - گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
4 - گروه منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بابل
کلید واژه: مازندران, کیفیت آب, شاخص هیلسنهوف, جوامع کفزیان, رودخانه کلارود,
چکیده مقاله :
در این تحقیق به بررسی کیفیت آب رودخانه کلارود بابل با استفاده از شناسایی جامعه بی مهرگان کفزی در سطح خانواده پرداخته شده است و نتایج این بررسی با شاخص دیگری به نام نسبت EPT به شیرونومیده مقایسه گردید. این مطالعه به صورت فصلی و به مدت یک سال در شش ایستگاه انجام گرفت. کفزیان رودخانه از دو شاخه بندپایان و کرم های پهن شامل 4 رده 8 راسته و 11 خانواده بودند که حداکثر تنوع و تراکم در فصل بهار و حداقل تنوع و تراکم در فصل تابستان در تمام ایستگاه ها ملاحظه گردید. همچنین ایستگاه های بالادست رودخانه و ابتدای شهر بابل به ترتیب دارای بیشترین و کمترین تنوع بودند. در نتایج آنالیز آماری بین متغیرهای فیزیکی و هیدرولوژیکی مورد مطالعه با یکدیگر در فصول مختلف ارتباط های معنی دار بیشتری نسبت به ایستگاه های مورد مطالعه مشاهده شد (05/0< P). بررسی تغییرات شاخص HFBI طی دوره بررسی یک ساله نشان داد که حداقل این شاخص در فصل پاییز سال 1389 با میانگین 99/3 بوده و حداکثر در فصل بهار سال 1390 با میانگین 62/4 و میانگین کل در دوره تحقیق 33/4 بوده است. کیفیت آب رودخانه بر اساس راهنمای کیفی آب هیلسنهوف برای مقادیر مختلف آلودگی آلی، در بالادست دارای شرایط خوب تا متوسط (احتمال وجود آلودگی آلی در حد جزیی) و در میان دست و پایین دست با شرایط خوب ارزیابی شد.
In this research, water quality of Kalarood River of Babol was studied by identification of Macro invertebrate benthos. The result of this study was compared by ratio of EPT to Chironomidae and HFBI index. Six stations were selected and sampling was done seasonally for one year. Arthropoda and platy worm are the main branch of invertebrate benthos; in four class, eight order and eleven families. Maximum and minimum of diversity and density was observed in spring and summer in all stations, respectively. Also maximum and minimum of diversity was measured in station one and six, respectively. The relationship between physical and hydrological parameters were significant (p<0.05) in different season but it was not significant in different stations (p>0.05). HFBI index showed that minimum, maximum and average of this index was 3.99 in fall, 4.62 in spring and 4.33 respectively. The result of this study indicated that the water quality in the upstream was in normal range (good to medium condition) but in the other hand downstream and middle stream was in good condition.