سنجش مقادیر کبالت، کروم، کادمیوم، نیکل و وانادیوم در صدف دسته چاقویی(Solen rosemaculatus) در سواحل بندرخمیر (خلیج فارس)

محورهای موضوعی : آلودگی آب

لیدا سلیمی ¹ , آریا اشجع اردلان ² , مهدی سلطانی ³

1 - گروه محیط زیست دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال
2 - گروه بیولوژی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، باشگاه پژوهشگران جوان، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1390/03/11 تاریخ پذیرش : 1390/10/12 تاریخ انتشار : 1390/12/27

کلید واژه: خلیج فارس, آلودگی, فلزات سنگین, صدف دسته چاقویی, بندرخمیر,

چکیده مقاله :

فلزات سنگین از جمله عناصری هستند که به دلیل خصوصیات جهش زایی و سرطان زایی اثرات بسیار خطرناکی را بر روی موجودات زنده به جا می‌گذارند. در تحقیق حاضر میزان پنج فلز سنگین (V ,Ni ,Cd ,Cr ,Co) در بافت نرم rosemaculatusSolenدر منطقۀ بندرخمیر طی دو فصل تابستان و زمستان 1389 تعیین گردید. بندرخمیر یکی از بنادر مهم صیادی در استان هرمزگان می‌باشد. بدین منظور نمونه‌ها با اندازه 5 تا 7 سانتی‌متر از 3 ایستگاه در منطقه جزر و مدی بندرخمیر برداشت شد. دوکفه‌ای‌ها به آزمایشگاه منتقل و پس از بیومتری، بافت نرم دوکفه‌ای‌ها جدا شده و بعد از انجام مراحل آماده سازی و هضم با استفاده از دستگاه جذب اتمی (کوره گرافیتی) میزان فلزات سنگین آن‌ها اندازه‌گیری شد. نتایج حاصله بیانگر میانگین غلظت‌ کبالت، کروم، کادمیوم و نیکل در فصول تابستان و زمستان به ترتیب کبالت (026/0075/0و 034/0083/0)، کروم (038/0100/0و 042/0142/0)، کادمیوم (017/0026/0و 009/0013/0) و نیکل (287/0984/0و 344/0104/1) میکروگرم بر گرم وزن خشک تعیین شد. غلظت وانادیوم کمتر از حد تشخیص دستگاه بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که مقادیر بدست آمده کمتر از حد مجاز استاندارد جهانی می‌باشد. آنالیزهای آماری نشان داد که اختلاف معنی دار در بین غلظت کروم بین ایستگاه‌های مختلفو همچنین در فصول مختلف دیده شد (05/0P <). همچنین اختلاف معنی داربین مقدار کادمیوم میان نمونه‌ها در فصول مختلف وجود دارد (05/0P <).

چکیده انگلیسی:

Five heavy metals (Co, Cr, Cd, Ni, V) in whole body tissue of Solen rosemaculatus of Bandar-e Khamir in summer and winter 2010 were determined. Bandar-e Khamir is one of the major fishing ports in Hormozgan Province in Iran. A sample size of 5-7 cm was harvested from three stations in tidal zone of Bandar-e Khamir. Bivalves transferred to laboratory and biometry whole tissue of  bivalves were separated after preparation and digestion process. Using Atomic Absorption Spectrometer (graphite furnace) amount of heavy metals were measured. Results indicated that: In summer and winter MeanSD concentrations of Cobalt, Chromium, Cadmium and Nickel were (0.0750.026 and 0.0830.034), (0.1000.038 and 0.1420.042), (0.0260.017 and 0.0130.009), (0.9840.287 and 1.1040.344) micrograms per gram dry weight, respectively. Vanadium concentration were in trace amounts below detection limit of the AAS. Results of this study showed that concentration of heavy metals in all samples were less than the permissive international standards. There was a significant difference in the specific concentration of Cr between samples from either different sites or seasons (P<0.05). A significant difference was also observed in comparison of Cd concentrations between samples of different seasons (P<0.05).