طبقه‌بندی زیستگاهی جزیره هرمز بر اساس ساختار‌های زمین‌شناسی
محورهای موضوعی : محیط زیست آبینبی اله خیرآبادی 1 , زینب انصاری 2
1 - دانشگاه تربیت مدرس
2 - عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان
کلید واژه: جزیره هرمز, مدیریت سواحل, طبقه‌بندی اکوسیستم, زیستگاه‌های ساحلی, تهدید‌ها و فرصت‌ها,
چکیده مقاله :
مطالعه حاضر با هدف معرفی و طبقه بندی اکوسیستم های ساحلی جزیره هرمز در سال 1394 انجام پذیرفته است. در پیمایش اولیه، عوارض طبیعی و انسانی کل ناحیه ساحلی با GPSثبت و هفت ایستگاه تعیین شد. نتایج نشان داد که منطقه تحت پوشش در سه ساختار اصلی زمین شناسی شامل ساحل ماسه ای- قلوه سنگی با 52 درصد کل طول ساحل (76/19 کیلومتر)، ساحل سنگی- صخره ای و گلی به ترتیب با 40 درصد (2/15 کیلومتر) و 8 درصد (04/3 کیلومتر) دسته بندی می شوند. به علاوه ساختار های ساحلی موجود در هر یک از سواحل و ایستگاه ها به تفکیک مورد بررسی قرار گرفتند ودر مجموع 20 ساختار ساحلی متفاوت در سواحل جزیر هرمز شناسایی شد. نتایج همچنین نشان داد که ساحل جزیره هرمز در اثر فعالیت رسوب گذاری به دو ناحیه نیمه شمالی و نیمه جنوبی تقسیم شده است به طوریکه بیشترین بستر سخت در نیمه جنوبی و بیشترین بستر نرم در نیمه شمالی واقع شده است همچنین فرصت ها و تهدیدات موجود در زیستگاه های ساحلی جزیره هرمز مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به نتایج به دست آمده، زیستگاه های حساس ساحلی در این جزیره نیازمند مدیریت، کنترل و پایش زیست محیطی در غالب یک طرح هدفمند هستند.
This study was conducted to introduce and classify the costal habitats of Hormuz Island. In the initial survey, the natural and anthropogenic features of the coastline were recorded by GPS and then seven stations were designated. The results showed that the coast line is divided into three main geological substrate types: rocky-sandy (52%) with total of 19.76 km length of coastline, rocky and muddy, with 40% (15.2 Km) and 8% (3.04 Km) of total coast line, respectively. Furthermore, all the coastline’s and station’s geomorphologies were surveyed independently and 20 different coastline habitats were identified. The results also showed that, Hormuz Island shoreline is divided into north and south major substrates because of sedimentation activities. The main hard substrate is located in the south coasts and the main soft substrate is located in the north. Shoreline habitat’s opportunities and threats were investigated and the results indicated that, the sensitive coastline habitats in this island require management, control and biological assessments under a purposeful management plan.
دانهکار،ا. a1377.الزاماتمحیطزیستدرمدیریتسواحل. فصلنامهعلمیمحیطزیست، 31:24-10.
دانهکار،ا.1377.مناطقحساسدریایی،ایران،فصلنامهعلمیمحیطزیست،24: 38- 28.
دانه کار، ا. 1379. الزامات محیط زیستی در مدیریت سواحل، فصلنامه محیط زیست. 31: 34-42.
دانه کار، ا. و مجنونیان، ه. 1382. معیارهای شناسایی مناطق حساس و مناطق تحت حفاظت ساحلی- دریایی ایران، سازمان حفاظت محیط زیست. دفتر محیط زیست دریایی. تهران، ایران.
زمردیان، م. ج. 1381. ژئومورفولوژی ایران. دانشگاه فردوسی مشهد. مشهد. ایران
خاکسار، ف.، سواری، ا.، صفاییان، ش.، عاربی، ا.، عابدی، ا. و مهدوی، م. 1394. مطالعهاکوبیولوژیکبوم سامانههایصخرهای-ماسهای منطقهبینجزرومدیاولی(بندردیر،خلیجفارس). مجله اقیانوس شناسی، 22 (6): 37-29.
کامران، ح. 1382. جغرافیای نظامی جزایر (هرمز، جزایر سه گانه، سیری، فارور و فارورگان)، انتشارات انجمن جغرافیایی ایران، چاپ اول، تهران. ایران
کرمی خانیکی، ع. 1383. سواحل ایران. پژوهشکده تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران. ایران
ممتاز،ج. 1368.حمایتوتوسعهمحیطزیستدریاییخلیجفارسودریایعمان،مجلهحقوقی،11:30-5.
روزبهی، م.، فاطمی، م.، دانه کار، ا. و جوانشیر، ا. 1388. پهنهبندیوتعییندرجهحساسیتبومشناختیسواحلجزیرهقشم، علوموتکنولوژیمحیطزیست،12(4): 249-237.
لطفی،ح.1389.محیطزیستخلیجفارسوحفاظتازآن. فصلنامهعلمیپژوهشیجغرافیایانسانی،3 (1): 9-1.
Alongi, M. D. 1997.Coastal ecosystem processes. CRS Press LLC. Boca Raton, Florida. USA.
Ansari, Z., Seyfabadi, J., Owfi, F. & Rahimi, M. 2014. Habitat classification of southern coast of Qeshm Island based on surface geology structure. Indian Journal of Geo-Marine Science, 43 (9): 1757-1763.
Crossland, C.J., Bairn, D. & Ducrotoy J. P. 2005. The coastal zone: a domain of global interactions. Springer. Berlin, Germany.
Davis, R. A. & FitzGerald, D. M. 2004. Beaches and coasts. Blackwell Publishing. New Jersey. USA.
Fairbridge, R. W. 2004. Classification of coasts. Journal of Coastal Research, 20(1): 155-165.
Haslett, S. K., 2016. Coastal Systems. University of Wales press. Wales. UK.
Knox, G. A. 2000. The ecology of seashore. CRC Press. Boca Raton, Florida, USA.
Lee, J. G., Nishijima, W., Mukai, T., Takimoto, K., Seiki, T., Hiraoka, K. & Okada, M. 1998. Factors to determine the functions and structures in natural and constructed tidal flats. Water Research, 32: 2601–2606.
Lund, K., Wilbur, A.R., 2007. Habitat classification feasibility study for coastal and marine environments in Massachusetts. Massachusetts Office of Coastal Zone ManagementPress. Boston. USA.
Mangor, K. 2004. Shoreline Management Guidelines. DHI Water and Environment Publishing. Singapore.
Sharifipour, A. & Owfi, F. 2008. Environmental management reports, ports and maritime organization.Iranian Fisheries Organization Press. Tehran.
Sheppard, C., Price, A. & Roberts, C. 1992. Marine ecology of the Arabian region:patterns and processes in extremes tropical environments, Academic Press, London, UK.
_||_