آینده‌پژوهی تجاری‌شدن آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران؛ ضرورت یا الزام!
محورهای موضوعی : آینده پژوهیعلی رضا همتی 1 , محمد علی گودرزی 2 , ابراهیم حاجیانی 3
1 - فراگیر دکتری آینده پژوهی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی
هیات علمی(مربی) دانشگاه علوم پزشکی تهران ،
2 - هیات علمی(استادیار) دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران
3 - هیات علمی(دانشیار) پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام
کلید واژه: آینده‌پژوهی, تجاری‌سازی, دانشگاه, آموزش عالی, سناریو, عدم‌قطعیت,
چکیده مقاله :
جهان آینده، واقعیت های اجتماعی و اقتصادی متفاوت و گوناگونی را به همراه خواهد داشت. رشد جمعیت کشورهای در حال توسعه باعث می شود که منابع اعتباری و بودجه کشور بین افراد بیشتری تقسیم شود. تقاضاهای افراد نیز افزایش می یابد و آنچه که متعاقب آن پیش می آید، افزایش قیمت در زمینه های معیشت، درمان، امنیت ، آموزش، حمل و نقل و غیره است. حوزه آموزش درسراسر جهان نیز مشمول این واقعیت می شود. دانشگاه به عنوان نهاد آموزش عالی یک واقعیت در حال تغییر است. علیرغم افزایش چشمگیر تعداد دانشجویان متقاضی در این بخش ، تامین و اختصاص بودجه به دانشگاه ها افزایش چشمگیری نیافته است. از سوی دیگر ماهیت جامعه دانشجویی هم در حال تغییر است و علاوه بر روندهای معمول، دانشجویان بیشتری از گروه سنی میانسالی در این فرایند وارد می شوند. این دانشجویان بعلت وضعیت خانوادگی و معیشتی، نیاز اجتماعی و شغلی، زمان پاسخگویی به تقاضا و فاصله جغرافیایی، نیازهای متفاوتی دارند که این نیازها، ساختار آموزش و شیوه اعمال آنرا تحت تاثیر قرار می دهد. آموزش عالی و دانشگاه هایی که بصورت فعال و حرفه ای در این تغییر اجتناب ناپذیر وارد نشوند و آینده پژوهی و برنامه ریزی علمی برای رویارویی با این واقعیت نداشته باشند، در آینده سهم بازار را از دست خواهند داد. نشانه هایی دیده می شود که دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و بخش خصوصی برای تجاری سازی آموزش عالی و سود بردن از این فرصت جدید سهیم خواهند شد. ضرورت و تقاضای یادگیری مداوم و همیشگی برای دانشگاه، فرصت و ظرفیت بزرگ سودآوری و به تبع آن صرفه اقتصادی را فراهم خواهد آورد. تجاری شدن آموزش عالی در کشور با عدم قطعیت های مهم و چالش برانگیزی روبرو است. آینده پژوهی تجاری شدن آموزش عالی می تواند با بررسی گذشته، تغییرات، روندها، نشانگرها، پدیده های نوظهور، پیشران های اصلی مرتبط را شناسایی نموده و سناریوهای آینده های بدیل تجاری شدن آموزش عالی در ایران را در مواجهه فعال با عدم قطعیت اصلی پیشران های محیطی معرفی نماید.
The future world will bring different and diverse social and economic realities. Population growth in developing countries leads to this fact that funding sources and budget are divided among more people. The people's demands increase and, subsequently, the price of livelihoods, health, security, education and transport increases as well. Globally speaking, education is subject to this phenomenon. The university, as an institution of higher education, is an ever-changing reality. Despite the significant increase in the number of students applying in this sector, budget allocation to universities lags behind. On the other hand, the nature of this population is changing as well because more middle-aged student groups as well as ordinary students enter into this field. Regarding their diverse family status, living conditions, social and professional needs, time to respond to demands and geographical distance, these students have different needs that affect the structure and implementation of education. As such, higher education sector and those universities that are not actively and professionally involved in this inevitable change as well as those universities that do not have a scientific future studies and planning to face this reality will lose market share. There are evidence that indicate that universities and higher education institutions and private sector will share the opportunity of commercialization of higher education and take advantage of this new opportunity. The necessity and demand for continuous and everlasting learning provides a great profitable and economic opportunity and capacity for universities. Commercialization of higher education in Iran is faced with important and challenging uncertainties. Future studies can examine the commercialization of higher education via investigating the past as well as main changes, trends, indicators and emerging phenomena in this domain. Furthermore, alternative scenarios for the future of commercialization of higher education in Iran in an active confrontation with main environmental uncertainties will be identified thereof.