شناسایی عوامل موثر تبدیل دانش به ثروت از دید خبرگان دانشگاه‌های استان گلستان

محورهای موضوعی : آینده پژوهی

اعظم بطیاری ¹ , کیومرث نیاز اذری ² , نگین جباری ³

1 - دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان
2 - دکترای مدیریت آموزشی و استاد گروه مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری [e-mail]
3 - دکترای مدیریت آموزشی، استادیار گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان

تاریخ دریافت : 1396/09/19 تاریخ پذیرش : 1397/07/02 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه: دانش, مکانیزم مالی, ثروت, محیط رقابتی,

چکیده مقاله :

رشد اقتصادی زمانی اتفاق می افتد که رشته ها و تحقیقات دانشگاهی تبدیل به ثروت شود از اینرو، شناخت عوامل تبدیل دانش به ثروت به یکی از دغدغه های جامعۀ دانشگاهی تبدیل شده است. خط مشی های جدید دانشگاه ها تبدیل دستاوردهای تحقیقاتی خود فراهم آوردن محیط در جهت رشد اقتصادی، ثروت و رفاه عموم جامعه می باشد، و بایستی تلاش های زیادی جهت انتقال و بکارگیری دانش در بخش های اقتصادی، اجتماعی و صنعت انجام دهند. الگوی علمی این پژوهش براساس مصاحبه کیفی صورت گرفته با روسای دانشگاه ها و نخبگان دانشگاهی و روش نمونه‌گیری به دو صورت هدفمند و گلوله‌ی برفی می‌باشد و درنهایت با مراجعه به خبرگان، 22 مصاحبه کیفی صورت گرفت و با استفاده از تکنیک گرندد تئوری به شناسایی شاخص های تبدیل دانش به ثروت در دانشگاههای استان گلستان پرداخته شد ضرورت هر یک از مولفه های مدل استخراج شده برای تبدیل دانش به ثروت بررسی گردیده، پژوهش با روش کدگذاری در سه مرحله باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. یافته ها بیانگر 9 کد اصلی استخراج و کدها در 3 محور گروه بندی شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که تاثیرگذارترین کدهای هر معیار به فراهم آوردن محیط رقابتی، مکانیزم مالی، شاخص های آموزش و پژوهش بوده است.

چکیده انگلیسی:

Economic growth occurs when academic disciplines become wealth. Hence, knowing the factors of transforming knowledge into wealth has become one of the concerns of the academic community, New university policies transform their research achievements to create an environment conducive to economic growth, wealth and welfare of the general public, And many efforts should be made to transfer and apply knowledge in the economic, social and industrial sectors. In this regard, the purpose of this study was to investigate and identify the effective factors in converting knowledge to wealth from the viewpoint of the experts of the universities of Golestan province. The method of study is descriptive and of qualitative type, the statistical society according to the subject area including academic elites and sampling method in the form of snowball is. Referring to the experts, the necessity of each of the components of the extracted model for the conversion of knowledge to wealth has been investigated, Based on the findings of this research, 125 statements of 9 original codes are extracted and codes are grouped in 3 axes. The results of the research show that the most influential codes of each criterion were to provide a competitive environment, financial mechanism, education and research indicators

متن کامل:



 

شناسایی عوامل موثر تبدیل دانش به ثروت از دید خبرگان دانشگاه­های استان گلستان

 

چکیده

مقدمه: رشد اقتصادي زمانی اتفاق می­افتد که رشته­ها و تحقیقات دانشگاهی تبدیل به ثروت شود از اینرو، شناخت عوامل تبدیل دانش به ثروت به یکی از دغدغه هاي جامعۀ دانشگاهی تبدیل شده است. خط مشی های جدید دانشگاه ها تبدیل دستاوردهای تحقیقاتی خود فراهم آوردن محیط در جهت رشد اقتصادی، ثروت و رفاه عموم جامعه می باشد، و بایستی تلاش هاي زیادي جهت انتقال و بکارگیري دانش در بخش هاي اقتصادي، اجتماعی و صنعت انجام دهند. 

مواد و روش ها: الگوی علمی این پژوهش براساس مصاحبه کیفی صورت گرفته با روسای دانشگاه­ها و نخبگان دانشگاهی و روش نمونه‌گیری به دو صورت هدفمند و  گلوله‌ی برفی می‌باشد  و درنهایت با مراجعه به خبرگان، 22 مصاحبه کیفی صورت گرفت و با استفاده از تکنیک گرندد تئوری به شناسایی شاخص­های تبدیل دانش به ثروت در دانشگاههای استان گلستان پرداخته شد ضرورت هر یک از مولفه هاي مدل استخراج شده براي تبدیل دانش به ثروت بررسی گردیده، پژوهش با روش کدگذاری در سه مرحله باز، محوری و انتخابی تحلیل شد. یافته­ها بیانگر 9 کد اصلی استخراج و کدها در 3 محور گروه­بندی شده­اند. 

یافته ها: نتایج پژوهش نشان می­دهد که تاثیرگذارترین کدهای هر معیار به فراهم آوردن محیط رقابتی، مکانیزم مالی، شاخص­های آموزش و پژوهش بوده است.

واژه­های کلیدی: ثروت، دانش،  محیط رقابتی، مکانیزم مالی

 

 

مقدمه و بیان مساله

تحولات در محيط­هاي مختلف اقتصادي و اجتماعي باعث شده که نگرش سنتي به دانشگاه­ها بعنوان توليدکننده دانش مورد تجديد نظر قرار گرفته و نگرش جديدي شکل گيرد. در اين نگرش، دانشگاه­ها در تبديل رشته­های دانشگاهی خود به عوامل فراهم­کننده رشد اقتصادي، رفاه عمومي و ثروت جامعه مسئوليت بيشتري عهده­دار شده و بايستي تلاش­هاي زيادي جهت انتقال و بکارگيري دانش در بخش­هاي اقتصادي، اجتماعي و صنعت انجام دهند که از آن بعنوان تبدیل دانش به ثروت دستاوردهای دانشگاهی تعبير مي شود(فزونی اردکانی و همکاران، 1393: 8). با توجه به اينکه تبدیل دانش به ثروت بعنوان يکي از ماموريت­ها و کارکردهاي اصلي دانشگاه­ها در کنار آموزش و پژوهش مورد پذيرش قرار گرفته است، چگونه مي­توان نتايج دانشگاه را تجاري نمود (خیراندیش و همکاران، 1396: 80). 

بر این اساس، تبدیل دانش به ثروت و ایجاد اصلاحات اساسی در رسالت، ساختار، فراگرد و فرهنگ حاکم بر سازمانها در راستاي نهادینه سازي آن به امري اجتناب ناپذیر و موضوع مورد علاقۀ کشورهاي در حال توسعه و توسعه­یافته تبدیل شده است(عبداله تیف و همکاران¹، 2016: 95) در دانشگاه­ها، انجام یک تحقیق بدون خلق ثروت آن معنایی ندارد زیرا بدون دستیابی به مشتریان خاص یک دستاورد، تولید یا انجام آزمایش در مورد یک ایده، بی­فایده خواهد بود.(کاهیل و همکاران²، 2017: 156) امروزه ورود دانشگاههاي ایران به تجارت دانش از یک مزیت به یک ضرورت تبدیل گشته است و این درحالی است که دانشگاه­هاي کنونی ما هنوز نتوانسته­اند به نحوي مؤثر یافته هاي علمی خود را وارد صنعت کنند و تعاملی مؤثر بین صنعت و دانشگاه برقرار سازند. در همین راستا، تبدیل دانش به ثروت، تحقیقات دانشگاهی نیز یک بخش تلفیقی فعالیت­هاي دانشگاهی و از وظایف دانشگاه­هاي آینده خواهد بود این تبدیل را می­توان به بازار رسانیدن یک ایده یا نوآوري دانست(راسموسن³ و همکاران،2006: 506). آنچه مانع توسعه علمی و اقتصادی کشور می شود، دوری"نظام اقتصادی، صنعتی و تجاری" از "نظام علمی، آموزشی و تحقیقاتی" کشور است. نباید از بازگفتن این واقعیت تلخ هراس داشت که صنعت، تجارت و بازار و به­طور کلی اقتصاد ما فاقد یک ریشه علمی و متکی به دانش روز است تولیدات علمی ما نیز به طور عمده در قفسه کتابخانه­ها و محیط­های بسته حبس شده­اند و نمی­توانند به بازار بیایند در دنیای امروز قدرت اقتصادی، سیاسی و نظامی کشورها متناسب و متکی به حجم تولیدات علمی آن­هاست. محصولات  "اقتصادی و تجاری و صنعتی" آنان، جملگی یک عنصر واحد را تشکیل می دهند (محمودی، 1388: 52) برای آنکه بتوانیم این شکاف عظیم علمی و اقتصادی کشورمان را با دنیای پیشرفته پر کنیم، باید دست به انقلابی بزرگ بزنیم و آن" تجاری سازی علم و دانش" است و تا زمانی که این مشکل حل نشود، ما همچنان در سطحی گسترده، نه به علم دسترسی پیدا خواهیم کرد و نه به ثروت. در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش های مناسب عوامل موثر بر تبدیل دانش به ثروت شناسایی شود و با استفاده از تحلیل های مختلف ذهنیت های مختلف افراد نسبت به این مورد بررسی قرار گیرد. دانشگاه های نسل سوم کارآفرین، ارزش آفرین و ثروت آفرینند. منظور از ثروت، فقط ثروت مادی و اقتصادی نیست. ثروت چیزی بیشتر از پول است و می­تواند ثروت اجتماعی، فرهنگی وسیاسی مانند ارتقاء دانش ، سرمایه فکری، استفاده موثر از منابع انسانی ، حفظ منابع طبیعی و ... که همه این ها در راستای استفاده صحیح و مناسب از نتایج تحقیقات و تولیدات دانشگاهی می باشد. فارغ التحصیل دانشگاه نسل سوم فردی نیست که پس از پایان تحصیلات در یک بنگاه تولیدی یا خدماتی جذب شده و به انجام وظیفه بپردازد. وی را باید فردی حقیقی یا حقوقی دانست که در محیط کارش نوآوری کند. فارغ التحصیلان دانشگاه های نسل سوم باید دانش را در کنار پژوهش های کاربردی به کار گرفته و با نوآوری  و تاثیر در حوزه صنعت و محیط بازار و کسب و کار کارآفرینی، ارزش آفرینی، و تولید ثروت نمایند. نقش اصلی دانشگاه در اقتصاد مبتنی بر دانش گردآورنده استعدادهاست. در اقتصاد مبتنی بر دانش دانشگاه­ها هم تامین­کننده سرمایه انسانی و هم، بستری برای شکل­گیری سازمانهای نوپا و جدید هستند. از این رو ارزش­آفرینی و ثروت­آفرینی مبتنی بر دانشگاه هم دربرگیرنده خلق ثروت مانند خدمات مشاور فعالیت­های تحقیق و توسعه­ای و... می­باشد و هم کالاسازی مانند حق اختراع، حق امتیاز، شرکتهای تازه تاسیس، مطلق به اعضای هیئت علمی و دانشجویان می­باشد(ماستری فراهانی،1394: 18)  با توجه به جهت­گیریهای برنامه های کلان کشور در راستای توسعه دانش­بنیان، حمایت­های سیاست­های دولت باید در مسیر حمایت تولید ملی و خلق ثروت مبتنی بر فناوری قرار گیرد. دانشگاهها باید همانند بسیاری از کشورها با سازو کارهای مختلف توان بالقوه خلق ثروت را بالفعل سازد و با شکوفا سازی استعدادها توانمندی­ها و قابلیت­های کسب و کاری جامعه خویش را افزایش دهد (بندریان و همکاران،1393: 14) بر این اساس پژوهش حاضر در صدد است با  استفاده از یک پژوهش کیفی، به  شناسایی عوامل موثر در تبدیل دانش به ثروت از دید خبرگان دانشگاه­های استان گلستان بپردازد تا از طریق آن دانش تولید شده در دانشگاه­ها به سهولت به جامعه هدف انتقال یافته و تعامل سازنده­ای بین دانشگاه­ها، دولت، صنعت و سازمان­های اجرایی برقرار شود. است. بر این اساس سوال اصلی پژوهش حاضر این است:

مولفه های شناسایی شده موثر بر خلق ثروت از راه دانش کدامند؟و چه مدلی می توان ارائه نمود؟

 

مبانی نظری پژوهش و پیشینه تحقیق

تعریف خلق دانش به ثروت

با نگاهي اجمالي به تعاريف ارائه شده در ادبيات، مي توان سه ديدگاه کاملاًمتمايز را از يکديگر تميز داد:

 ١) ديدگاه اول، نظر متخصصاني است که تجاري­سازي را بصورت يک زنجيره متصل به هم از خلق ايده تا فروش و بکارگيري توسط مشتري نهايي در نظر مي گيرند. به عنوان مثال، گلد اسميت تجاري سازي را در معناي وسيع کلمه، به فرايند توسعه يک کسب و کار از طريق مطالعه امکان سنجي يک ايده و کاربرد آن تا پذيرش در بازار در نظر گرفته است(گلداسمیت⁴، 2003) از اين ديدگاه، خلق ثروت فرايندي است که فناوري به محصولات اقتصادي موفق تبديل مي شود.

٢) متخصصان طرفدار ديدگاه دوم تولید ثروت، آنرا مترداف با انتقال فناوري قلمداد کرده اند. بعنوان مثال در يکي از تعاريف، تولید ثروت انتقال دانش و فناوري از يک فرد يا گروه به فرد يا گروه ديگري به منظور استفاده از آن در نظام، فرايند، محصول يا يک روش انجام کار تعريف شده است از اين ديدگاه تنها فناوري از مراکز تحقيقاتي به صنايع موجود يا کسب و کارهاي جديد انتقال مي يابد(فروزنده، 1391: 35). 

٣) ديدگاه سوم به متخصصان حوزه بازاريابي و يا توسعه محصول جديد در شرکت­ها اختصاص دارد. اين متخصصان ثروت را آخرين فعاليت چرخه توسعه محصول جديد قلمداد مي­کنند. از معروفترين افراد طرفدار اين ديدگاه، مي توان به فيليپ کاتلر(1994)  اشاره نمود.

جدول (1) خلاصه تعاریف مطرح شده در زمينه خلق ثروت

ردیف	تعاریف	نویسنده
1	عرضه یک محصول جدید در بازار	داین
2	فرایند وارد کردن کالا/خدمت در چرخه داد و ستد اقتصادی	بانداریان، 2008
3	فرایندی است که دانش تولید شده در دانشگاه­ها و سازمان­های تحقیقاتی را به محصولات قابل عرضه در بازار یا فرایندهای صنعتی تبدیل می­کند	فکور، 1383
4	به بازار رسانیدن یک ایده یا نوآوری با مطالعه دقیق بازار و استخراج نیازهای بازار، انجام تحقیقات و بررسی های لازم تهیه نمونه اولیه، استانداردسازی فرایند توسعه محصول و هماهنگی های مدیریتی برای عرضه آن به بازار	فکور، 1383
5	فرایند تبدیل علم و فناوری، تحقیق جدید یک اختراع به محصول یا فرایندهای صنعتی قابل عرضه در بازار که این کار هم توسط شرکت های موجود یا از طریق ایجاد شرکت های جدید صورت می گیرد.	کریپس و همکاران، 1999
6	فرایندی که از طریق آن یافته های حاصل از تحقیق به بازار آورده می شود و ایده ها یا یافته های جدید به محصلات جدید یا فناوری های فروختنی در سراسر جهان توسعه می یابند.	دیان 2004
7	فرایند انتقال دانش و فناوری از یک شخص یا گروه به شخص یا گروه دیگر به منظور به کارگیری آن دانش جدید در یک سیستم، فرایند، محصول و یا یک شیوه انجام کار	مهدوی 1387
8	خلق ثروت، فراگرد تبدیل و دگرگونی دانش نظری موجود در نهادهای دانشگاهی، در قالب برخی انواع فعالیت های اقتصادی است	اسپیلینگ، 2004)
9	خلق ثروت به عنوان تبدیل یا انتقال فناوری به یک موقعیت سودآور تعریف می شود مقصود از فناوری، فنون، تکنیک ها، فراگردهای دریافت حق اختراع یا سایر مالکیت های خصوصی، مواد و تجهیزات و سیستم ها و نظایر آنهاست.	بانداریان، 2005
10	خلق ثروت دربخش عمومی به انتقال دارایی های فکری به بخش خصوصی از طریق واگذاری حق الامتیاز دارایی فکری حفاظت شده یا از طریق ایجاد شرکت زایشی یا ترکیبی از هر دو اشاره می کند. عمل انتقال دارایی فکری در ازای پول، خلق ثروت است.	لوئیس، 2005
11	فرایند انتقال فناوری یا یک مفهوم نوآورانه از مرحله ایده تا بازار است خلق ثروت فناوری فرایند ایجاد محصولی مناسب برای بازار خاص با قیمت قابل قبول که می تواند نیازهای بازار را مرتفع سازد	تنه، 2009

با توجه به مطالب بیان شده تحقیقات صورت گرفته در این زمینه، عباسی اسفنجانی (1396) به بررسی طراحی الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی پرداخته برای رسیدن به هدف تحقیق؛ ابتدا، با مرور ادبیات، مهمترین مولفه های تاثیرگذار بر تجاری سازی احصاء و با بهره گیری از نظریه سه شاخگی هر کدام از مولفه ها بر اساس ویژگیهایی در سه دسته عوامل زمینه ای، محتوایی و ساختاری طبقه بندی و چارچوب مفهومی تحقیق ارائه و با جمع آوری داده های تجربی و روش مدل سازی معادلات ساختاری، چارچوب پیشنهادی اعتبارسنجی و مدل نهایی تحقیق ارائه شد. بر اساس یافته های پژوهش و مقادیر مربوط به ضریب مسیرها در مدل نهایی تحقیق، عوامل زمینه ای 34/4  درصد، محتوایی 21/5  درصد و ساختاری 34/7 درصد تغییرات مربوط به متغیر تجاری سازی را بطور مستقیم تبیین می کنند. از سوی دیگر، متغیر زمینه ای بطور غیر مستقیم و از طریق متغیر میانجی عوامل ساختاری به میزان 14/8 درصد و از طریق متغیر میانجی عوامل محتوایی به میزان 16/7 درصد بر متغیر وابسته تجاری سازی تاثیر دارد. جهرمي (1396) به بررسی مدل سازي عوامل مؤثر بر تجاري سازي دستاوردهاي تحقيقات دانشگاهي: رويكردي آميخته پرداخته جامعة نظري در بخش كيفي خبرگان و در بخش كمي، اعضاي هيئت علمي دانشكده هاي مهندسي دانشگاه هاي دولتي تهران است. ابزار جمع آوري اطلاعات، مصاحبة نيمه ساخت يافته و پرسشنامة محقق ساخته بود. يافته هاي تحقيق شامل ارائة مدل مفهومي و شناسايي متغيرهاي مستقل در چهار دسته عوامل فردي، درون سازماني، برون سازماني و ارتباط دهنده (دروازبان فناوري) است . بر اساس نتايج، وضعيت تجاري سازي در دانشگاه ها و همچنين عوامل درون سازماني، پايين تر از سطح متوسط قرار دارد. وو، ولش و هوانگ⁵ (2015) عوامل مؤثر بر تجاري سازي دانش را به دو دسته عوامل فردي و نهادي دسته بندي كردند و نتيجه گرفتند عوامل فردي نسبت به عوامل نهادي، نقش مهم­تري در واگذاري ليسانس فناوري دانشگاه بازي مي­كند. نقد وارد شده، در نظر نگرفتن عوامل محيطي و برون سازماني است كه وو و همكارا نش دليل آن را بيان نكردند. جمیل و همکاران⁶ (2015) به بررسی ابزارهای تجاری­سازی دانش در دانشگاه رشد و پارک­های فن آوری در مالزی پرداختند نتایج نشان می­دهد که در با توجه به بررسی­های انجام شده تحقیق و توسعه و ارتباط نزدیک دانشگاه با صنعت و در اختیار گذاشتن تجهیزات و پشتیبانی مدیریتی از استادان و دانشجویان و نزدیکی به خوشه­های کسب و کار  و شهرت سازمانی مهم­ترین عناصر هستند که باعث کمک به خلق ثروت و ترویج تجاری­سازی در رشد دانشگاه و پارک­های فن آوری می­شوند. گابریل و همکاران⁷(2015) به بررسی رابطه اکتسابی دانش سازمان، مهارت، توانایی و ثروت نقش واسطه­ای آموزش سرمایه گذاری پرداختند نمونه از مطالعه یک سازمان است که 10٪ یا بیشتر از بودجه سالانه خود را صرف آموزش سرمایه­گذاری از طریق دانش کرده در مجموع 620 پرسشنامه بین کارکنان شاغل در سازمان های مختلف توزیع شد. نتایج حاکی از این بود که سرمایه گذاری سازمان در خصوص آموزش، اثر مستقیم و غیر مستقیم قابل توجهی بر کسب ثروت دارد مهارت ها، دانش، توانایی و ثروت سهامداران. سهامداران باید بخش از سرمایه خود را به  سرمایه گذاری در خصوص آموزش اختصاص دهند.

 

جدول (2) مولفه ها و عوامل مختلف تاثیر گذار در خلق ثروت از راه دانش

ردیف	توانمندسازها و عوامل کلیدی در خلق ثروت	نویسندگان
1	تحقیق و توسعه، نمونه­سازی، مهارت­ها و منابع انسانی، دارایی­های معنوی، ساخت و تولید،‌و فروش و بازخورد مشتری	صنعت کانادایی، 2004
2	زیرساخت­ها(توان و پایه دانش نسبت به سطح جهانی، امکان ثبت و حفاظت از دارایی­های فکری، سیستم پیشرفته ارتباطات، شبکه­های تخصصی بین دانشگاه و صنعت و ساختارهای حمایتی در جامعه) توان ریسک پذیری، سایر مولفه های تاثیرگذار،‌فرهنگ و تاثیرات آن، مشارکت و همکاری، مولفه های مختلف در نظام نوآوری و تامین بودن منابع مالی مورد نیاز	دیانا، 2004
3	توانمندی پاسخگویی و انعطاف­پذیری و شایستگی در مدیریت دانش که شامل افراد،‌فرایندها،‌زیرساختارها، و پیوندهای استراتژیک	بندریان، 2005
4	ارائه و معرفی مناسب توانمندی­های مراکز دانشگاهی به صنایع، تحقیقات بازاریابی، ارائه خدمات بین­رشته ای و ترکیبی،‌سیستم اداری مستقل و پاسخگو، تعریف و اجرای پروژه­های مشترک دانشگاه و صنعت در سطح ملی، بکارگیری نیروی انسانی متخصص،‌ارائه تسهیلات مالی،‌	سلامی و محمدی،‌1389
5	عوامل پژوهش­مدار، عوامل صنعت­مدار،‌دولت، پارک­های علم و فناوری،‌و مراکز رشد محیط	نیکنام و همکاران، 1389
6	تمرکز بر بازار،‌فرهنگ سازمانی، سازمان و مدیریت داخلی سازمان، مدیریت حقوق مالکیت­های فکری، شبکه­سازی، کارآفرینی و ایجاد کسب و کارهای جدید(شرکت­های زایشی)	برون و همکاران، 2011
7	عوامل محیطی، عوامل سازمانی که شامل تیم مدیریت منابع انسانی، ساختار، قابلیت های فنی، مالی و بازاریابی اعضا، مدیریت پروژه	فیروزمنش،‌1389
8	مدیریت ارشد، خصوصیات سازمانی و عملیاتی، استخراج مفاهیم محصول جدید	رادفر و همکاران، 1388
9	مراکز رشد، پارک های فناوری، فن بازارهای، نظام اطلاع رسانی آزمایشگاهها، سیاست های و اولویت های پژوهشی،‌	محمدنژاد، 1388

 

روش­شناسی

هدف اصلی این مرحله از پژوهش،‌ بررسی و کاوش مفاهیم و مقوله­های مرتبط با دانش و ثروت بوده بنابراین در این مرحله به دنبال دستیابی به مولفه­های خلق ثروت از راه دانش از مصاحبه­های نیمه ساختاریافته استفاده شده است  ضمن اینکه سوال های فرعی دیگری نیز در کنار هر سوال برای درک تجارب شرکت کنندگان در حین مصاحبه مطرح شده است. در بخش کیفی جهت گردآوری داده ها از دو ابزار فیش، و مصاحبه نیمه ساختاریافته جهت شناسایی ابعاد و مولفه های تبدیل دانش به ثروت استفاده شده، داده­های کیفی لازم جمع­آوری و با استفاده از روش گرندد تئوری به مثابه تکنیکی پژوهشی، مفاهیم، مقوله­ها و عوامل اصلی و فرعی شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفته است این مفاهیم، عوامل و مقوله­ها مبنای تدوین ابزار (پرسشنامه) برای دستیابی به عوامل موثر و شناخت ابعاد و مولفه­های الگویی جهت تبیین تبدیل دانش به ثروت استفاده می­گردد.جامعه آماری این پژوهش را، روسای دانشگاه و نخبگان جامعه علمی و متخصصان دانشگاه می­باشند که از سوابق اجرایی در سطوح تصمیم­گیری برخوردار بوده و به اصطلاح نخبگان آگاه نام دارند. این گروه برای انجام بخش کیفی پژوهش انتخاب شدند و در فرایند مصاحبه از 6 نفر شروع شده تا زمانی به حد اشباع داده ها دست یافتیم و در نهایت 22 نفر از خبرگان در این پژوهش همکاری کردند، روش تجزیه­وتحلیل داده­ها در بخش کیفی، از گرندد تئوری استفاده شده است. در این طرح مراحل تحلیل داده های کیفی گردآوری شده و در دو مرحله کدگذاری باز، و کدگذاری محوری انجام شده است.

یافته های پژوهش

تحلیل داده های کیفی

در بخش کیفی جهت تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس گرندد تئوری اقدام شد ابتدا نکات کلیدی مربوط به هر مصاحبه نیمه ساختار یافته، از طریق گوش دادن به مصاحبه ضبط شده و مطالعه یادداشت برداری های حین مصاحبه به صورت مکتوب علامت گذاری شد، سپس نکات کلیدی و اساسی از داخل مصاحبه استخراج شد در ادامه با دسته بندی نکات کلیدی در قالب اصطلاحات حرفه­ای، برچسب گذاری لازم انجام شد و سپس اصطلاحات برچسب گذاری شده هر مصاحبه شونده در قالب جدول سازماندهی و بر اساس ارتباط و تناسب که با هم داشتند در قالب ابعاد و مولفه ها دسته بندی شدند. 

گام اول: کدگذاری باز

کدگذاری‌باز، فرآیند تحلیلی است کـه از طـریق آن، مفاهیم شناسایی شده و ویژگی‌ها و ابعاد آنها در داده‌ها کشف می‌شوند (لی، ۲۰۰۱، ۴۹). در این مرحله، نظریه‌پردازی‌داده‌بنیاد، مقوله‌های‌اولیه اطلاعات در خصوص پدیده درحال مطالعه را، به‌وسیله بخش‌بندی اطلاعات شکل می‌دهد. پژوهـشگر مـقوله‌ها را بر همه داده‌های جـمع‌آوری‌شده، نـظیر مصاحبه‌ها، مشاهدات و وقایع یا یادداشت های خودبنیان می‌گذارد (کریسول، ۲۰۰۵:۳۹۷).

جدول کدگذاری باز. که شامل دو قسمت است: جدول کدهای اولیه استخراجی از مصاحبه­ها و جدول طبقه­های استخراج شده از مفاهیم به همراه کدهای ثانویه آن ها.

کدگذاری اولیه: در این مرحله به همه­ی نکات کلیدی مصاحبه­ها، عنوانی داده می شود سپس همه­ی این عناوین را در جدول های زیر قرار دادیم.

کدگذاری ثانویه و شکل­دهی مقولات: در مرحله بعد، کدهای اولیه به علت تعداد فراوان آن ها به کدهای ثانویه تبدیل میشوند (کدهای اولیه در قالب طبقه­ها ی مشابه قرار می گیرند. چند کد ثانویه تبدیل به یک کد مفهومی می شود. در جدول زیر به عنوان نتایج کدگذاری باز براساس کد ثانویه، کدهای مفهومی و مقولات ارایه شده است.

 

جدول (3) مفاهیم استخراجی اولیه تبدیل دانش به ثروت، کدگذاری ثانویه و شکل دهی کدهای مفهومی و مقولات

مقولات (طبقه فرعی)	کدهای مفهومی	کدهای ثانویه
فراهم آوردن محیط رقابتی	برندسازی حوزه های تخصصی(برندینگ)	وجود امکانات آزمایشگاهی و بودجه کاهش بوروکراسی اداری و هماهنگی سیستم اداری دانشگاه ایجاد و توسعه حلقه هاي ارتباطی بین دولت، صنعت و دانشگاه ایجاد شبکه اطلاع رسانی جامع و سراسري زیرساخت هاي ارتباطی و شاهراه هاي اطلاعاتی ترویج فرهنگ تبدیل دانش به ثروت و کارآفرینی در سطح جامعه راه اندازي آزمایشگاه­ها و کارگاه­هاي ملی تحقیقات کشور برند دانشگاه به عنوان یک عامل بازدارنده سیاست ها، قوانین و مقررات حمایتی از تبدیل دانش به ثروت در سطح کشور نوع فناوری موثر بر انتخاب بازار توسعه پارك هاي علمی و فناوري، مراکز رشد در کشور نیاز بازار و تقاضاي مناسب، معین و پایدار ظرفیت دریافت و انتقال نتایج تحقیقات در بخش صنعت سرمایه گذاري هاي ریسک پذیر (مخاطره آمیز) نداشتن برندهای پروژه­ای برای استادان دانشکده به عنوان مانع تبدیل دانش به ثروت ارجاع پروژه ها به استادان دارای برند مربوط ارایه برندهای مختلف از محصولات دانشکده ایجاد زمینه های تخصصی صنعتی چون متختصص منابع انسانی در صنعت ضرورت خارج شدن اساتید از مسائل عمومی و ایجاد تمرکز بر یک زمینه تخصصی
	مکانیزم های رشد	ایجاد محیط رقابتی جهت حذف افراد ضعیف ایجاد و توسعه حلقه های ارتباطی زیرساخت ارتباطی و شاهراه اطلاعاتی ایجاد محیط رقابتی در دانشگاه ضرورت ایجاد اندیشه رقابت در دانشگاه ها برای رشد استادان و دانشجویان جهت گیري استراتژیک دانشگاهها در جهت تحقق تبدیل دانش به ثروت همسویی سیاست ها، قوانین و مقررات و بخش هاي پشتیبانی سیاست ها و قوانین و مقررات حمایتی از ثروت در سطح شرکت حمایت از انتقال فناوری ایجاد نهاد انتقال فناوري و تبدیل دانش به ثروت در دانشگاهها دسترسی به منابع اطلاعاتی مورد نیاز برقراري روابط استراتژیک و گسترده بین دانشگاه با صنعت تعامل بین محققان، مخترعان و مجریان طرح هاي تبدیل دانش به ثروت برخورداري دانشگاهها از توانمندي هاي سخت پذیرش نظام تبدیل دانش به ثروت از سوی مدیران یکسان سازی فرهنگ بین دانشگاه و سازمان مستندسازي تجارب دیگران در حوزه تبدیل دانش به ثروت
	حداقل کردن ساعات بدون استفاده در  دانشگاه	تأثیر ساعات بدون استفاده دانشگاهها در رتبه بندی آن ها ضرورت فعال بودن دانشگاه در طول سال برنامه ریزی جهت برنامه های تابستانی در فعالیتهای دانشکده
مکانیزم مالی	تامین منابع مالی	قوت بخشیدن دانشگاهها از لحاظ مالی عملکرد پایین دانشگاهها به دلیل محدودیت منابع مالی تبدیل دانش به ثروت از راه دستیابی به منابع مالی مورد نیاز برای پیاده سازی ایده تامین منابع مالی مورد نیاز در مراحل اولیه فرایند تبدیل دانش به ثروت
	بالا بردن ظرفیت دانشگاه برای بودجه کلان	ضرورت ایجاد توازن بین کار علمی و اقتصادی ضرورت برنامه ریزی مالی دانشگاه جهت مدیریت درآمدهای حاصل از تبدیل دانش به ثروت به دلیل عدم ظرفیت دانشگاه برای نگهداری پول های کلان
	درآمدزایی از طریق ارائه مشاوره به سازمان ها	درآمدزایی از طریق رابطه مستقیم میان کار مشاوره­ای و ارایه آموزش های کاربردی درآمد زایی دانشگاهها از راه ایجاد ارتباط با صنایع و ارایه مشاوره به آن ها جذب منابع مالی حمایت مالی دانشگاه از پژوهشگران خودمختاری و استقلال مالی دانشگاه قدرت و نفوذ نهاد تصمیم گیری دانشگاه در تخصیص منابع درآمدی و مالی جدید دانشگاه حجم سرمایه گذاری های مشترک توزیع عادلانه منافع بهره مندی حاصل از سود موفقیت های دانشگاه در خصوص طرح های پژوهشی
سیستم آموزشی قوی	خدمات آموزش های کاربردی	استفاده از نمونه های واقعی آموزش مؤثر در دانشگاهها ضرورت شبیه سازی محیط واقعی در آموزش های آکادمیک آموزش های کاربردی جهت نزدیکی استادان به محیط واقعی سازمان ها خروجی های دانشگاهها در عمل دلیل آموزش های کاربردی با ایجاد محیط های آموزشی واقعی استفاده از مصادیق واقعی لازم آموزش موثر دانشگاه ضرورت شبیه سازی محیط واقعی در آموزش آکادمیک کارآمدتر کردن پژوهش ها با استفاده از پیامد آموزش واقعی ارایه آموزش صحیح لازم برای تربیت پژوهشگر ماهر آموزش و آشنایی با بازارگرایی، تمرکز بر بازار، توجه به نیازهاي بازار و ارزش مورد انتظار مشتري ترویج و تقویت روزافزون فرهنگ تبدیل دانش به ثروت در دانشگاه­ها انگیزه فردي محققان براي تبدیل دانش به ثروت اجرای روش مناسب بر توسعه یادگیری تبدیل دانش به ثروت آموزش و تربیت افرادي با قابلیت ها و مهارت­هاي تبدیل دانش به ثروت برگزاري دوره هاي آموزشی براي آشنایی و توجیه محققان برخورداري دانشگاه ها از توانمندي هاي نرم مانند مدیریت پروژه ها توانایی فرآوري نتایج تحقیقات و رسیدن به اهداف متفاوت
	آموزش مستمر استادان	برخورداري دانشگاه از جایگاه و پایه تحقیقاتی و دانش نسبت به سطح جهانی قابلیت اجرا و میزان عملیاتی شدن نتایج تحقیقات از نظر امکانات، زمان و ... شناخت و آگاهی و باور کاربران شرکت ها نسبت به نتایج تحقیقات لزوم طراحی مکانیزمی برای آموزش مستمر استادان آموزش شیوه های جدید اداره کلاس به استادان عدم نیاز اعضای هیئت علمی به آموزش به دلیل خودشیفتگی آن ها لزوم به کارگیری شیوه های نوین آموزشی در جهان مشغول بودن اعضای هیات علمی به کار تئوریک و آموزش آکادمیک برگزاری کارگاه آموزشی روش پژوهش برای استادان
	دوره های آموزشی غیر مرتبط	نبود واحدهای درسی متناسب با نیاز شرکت ها ناتوانی خروجی دانشگاه در عمل  مهارتی نبودن دروس ارائه شده توسط دانشگاه ترجمه محور بودن آموزش های آکادمیک تعیین رشته های ناکارآمد در دانشگاه

 

شکل دهی طبقات اصلی

پس از تعیین مقولات، مرحله ساخت طبقات اصلی نظریه است که در جدول زیر ارائه شده است.

 

جدول: (4) شکل دهی طبقات کلی از مقولات

مقولات (طبقه اصلی)	مقولات (طبقات فرعی)
فراهم آوردن محیط رقابتی	وجود امکانات آزمایشگاهی و بودجه کاهش بوروکراسی اداری و هماهنگی سیستم اداری دانشگاه ایجاد و توسعه حلقه هاي ارتباطی بین دولت، صنعت و دانشگاه ایجاد شبکه اطلاع رسانی جامع و سراسري زیرساخت هاي ارتباطی و شاهراه هاي اطلاعاتی ترویج فرهنگ تبدیل دانش به ثروت و کارآفرینی در سطح جامعه راه اندازي آزمایشگاه­ها و کارگاه­هاي ملی تحقیقات کشور برند دانشگاه به عنوان یک عامل بازدارنده سیاست ها، قوانین و مقررات حمایتی از تبدیل دانش به ثروت در سطح کشور توسعه پارك هاي علمی و فناوري، مراکز رشد در کشور نیاز بازار و تقاضاي مناسب، معین و پایدار ظرفیت دریافت و انتقال نتایج تحقیقات در بخش صنعت سرمایه گذاري هاي ریسک پذیر (مخاطره آمیز) نداشتن برندهای پروژه­ای برای استادان دانشکده به عنوان مانع تبدیل دانش به ثروت ارجاع پروژه ها به استادان دارای برند مربوط ارایه برندهای مختلف از محصولات دانشکده ایجاد زمینه های تخصصی صنعتی چون متختصص منابع انسانی در صنعت ضرورت خارج شدن اساتید از مسائل عمومی و ایجاد تمرکز بر یک زمینه تخصصی
	ایجاد محیط رقابتی جهت حذف افراد ضعیف ضرورت ایجاد اندیشه رقابت در دانشگاه ها برای رشد استادان و دانشجویان جهت گیري استراتژیک دانشگاهها در جهت تحقق تبدیل دانش به ثروت همسویی سیاست ها، قوانین و مقررات و بخش هاي پشتیبانی ایجاد نهاد انتقال فناوري و تبدیل دانش به ثروت در دانشگاهها برقراري روابط استراتژیک و گسترده بین دانشگاه با صنعت پذیرش نظام تبدیل دانش به ثروت از سوی مدیران مستندسازي تجارب دیگران در حوزه تبدیل دانش به ثروت تأثیر ساعات بدون استفاده دانشگاهها در رتبه بندی آن ها برنامه ریزی جهت برنامه های تابستانی در فعالیتهای دانشکده
مکانیزم مالی	قوت بخشیدن دانشگاهها از لحاظ مالی عملکرد پایین دانشگاهها به دلیل محدودیت منابع مالی تبدیل دانش به ثروت از راه دستیابی به منابع مالی مورد نیاز برای پیاد ه سازی ایده ضرورت ایجاد توازن بین کار علمی و اقتصادی ضرورت برنامه ریزی مالی دانشگاه جهت مدیریت درآمدهای حاصل از تبدیل دانش به ثروت به دلیل عدم ظرفیت دانشگاه برای نگهداری پول های کلان درآمدزدایی از طریق رابطه مستقیم میان کار مشاوره­ای و ارایه آموزش های کاربردی درآمد زایی دانشگاهها از راه ایجاد ارتباط با صنایع و ارایه مشاوره به آن ها بودجه اختصاص داده شده به دانشگاه جذب منابع مالی حمایت مالی دانشگاه از پژوهشگران خودمختاری و استقلال مالی دانشگاه قدرت و نفوذ نهاد تصمیم گیری دانشگاه در تخصیص منابع درآمدی و مالی جدید دانشگاه حجم سرمایه گذاری های مشترک توزیع عادلانه منافع بهره مندی حاصل از سود موفقیت های دانشگاه در خصوص طرح های پژوهشی
سیستم آموزشی قوی	استفاده از نمونه های واقعی آموزش مؤثر در دانشگاهها ضرورت شبیه سازی محیط واقعی در آموزش های آکادمیک آموزش های کاربردی جهت نزدیکی استادان به محیط واقعی سازمان ها خروجی های دانشگاهها در عمل دلیل آموزش های کاربردی با ایجاد محیط های آموزشی واقعی استفاده از مصادیق واقعی لازم آموزش موثر دانشگاه ضرورت شبیه سازی محیط واقعی در آموزش آکادمیک کارآمدتر کردن پژوهش ها با استفاده از پیامد آموزش واقعی ارایه آموزش صحیح لازم برای تربیت پژوهشگر ماهر آمورش بازارگرایی، تمرکز بر بازار، توجه به نیازهاي بازار و ارزش مورد انتظار مشتري به دانشجویان ترویج و تقویت روزافزون فرهنگ تبدیل دانش به ثروت در دانشگاه­ها انگیزه فردي محققان براي تبدیل دانش به ثروت اجرای روش مناسب بر توسعه یادگیری تبدیل دانش به ثروت آموزش و تربیت افرادي با قابلیت ها و مهارت­هاي تبدیل دانش به ثروت برگزاري دوره هاي آموزشی براي آشنایی و توجیه محققان برخورداري دانشگاه ها از توانمندي هاي نرم مانند مدیریت پروژه ها توانایی فرآوري نتایج تحقیقات و رسیدن به اهداف متفاوت برخورداري دانشگاه از جایگاه و پایه تحقیقاتی و دانش نسبت به سطح جهانی قابلیت اجرا و میزان عملیاتی شدن نتایج تحقیقات از نظر امکانات، زمان و ... شناخت و آگاهی و باور کاربران شرکت ها نسبت به نتایج تحقیقات لزوم طراحی مکانیزمی برای آموزش مستمر استادان آموزش شیوه های جدید اداره کلاس به استادان عدم نیاز اعضای هیئت علمی به آموزش به دلیل خودشیفتگی آن ها لزوم به کارگیری شیوه های نوین آموزشی در جهان مشغول بودن اعضای هیات علمی به کار تئوریک و آموزش آکادمیک برگزاری کارگاه آموزشی روش پژوهش برای استادان نبود واحدهای درسی متناسب با نیاز شرکت ها ناتوانی خروجی دانشگاه در عمل  مهارتی نبودن دروس ارائه شده توسط دانشگاه ترجمه محور بودن آموزش های آکادمیک تعیین رشته های ناکارآمد در دانشگاه

 

 

گام دوم: کدگذاری محوری

کدگذاری‌محوری، فرآیند ربط­دهی مقوله‌ها به زیرمقوله‌ها، و پیونددادن مقوله­ها در سطح ویژگی‌ها و ابعاد است. این کدگذاری، به این دلیل «محوری» نامیده شده‌ است که کدگذاری حول ‌«محور‌» یک مقوله تحقق می‌یابد(لی،۲۰۰۱: ۴۹) در این مرحله، مقوله‌ها، ویژگی‌ها و ابعاد حاصل از کدگذاری باز، تدوین شده و سرجای خـود قرار می‌گیرد تا دانش فزاینده‌ای در‌ مورد‌ روابط ایجاد گردد (لی، ۲۰۰۱: ۴۹). استراوس در مرحله کدگذاری محوری از چـند اقـدام اصلی‌ بحث کرده که در فهرست ذیل نشان داده شده است(استراوس، ۱۹۸۷). این فهرست اقدامات اصلی کد گذاری محوری است.

بیان کردن ویژگی­های یک مقوله و ابعاد آن ها، اقدامی که حین کدگذاری باز آغاز شده است.

شناسایی شرایط گوناگون، کنش یا برهمکنش های گوناگون و پیامد های گوناگون مربوط به یک پدیده.

ربط دهی یک مقوله با زیر مقوله هایش، از طریق گزاره هایی که چگونگی ربط آن ها به همدیگر را مطرح می کنند.

جستجوی سرنخ هایی در داده­ها که بر چگونگی ربط دهی­های ممکن مقوله­های اصلی به هم دلالت دارد.

اساس فرآیند ارتباط­دهی در کدگذاری محوری بر بسط و گسترش یکی از طبقه­ها قرار دارد.

 

---

[1]  Abdlatif

[2]  Cahill

[3]  Rasnussen

[4]  Goldsmith

[5]  Wu, Y., Welch, E. W. & Huang

[6]  Jamil et al

[7]  Gabriel et al.

نمودار(1) کدگذاری محوری براساس مدل تکمیلی

 

گام سوم: مرحله نظریه­پردازی (کدگذاری انتخابی)

اسـتراوس و کوربین،کدگذاری انتخابی را به همراه‌ کدگذاری‌ باز و محوری این‌گونه‌ تشریح می‌کنند:  «درکدگذاری‌باز، تحلیل‌گر به پدیدآوردن مقوله‌ها و ویژگی‌های آنها می‌پردازد و سپس می‌کوشد تا‌ مشخص‌ کند که چگونه مقوله‌ها در طول‌ بعدهای تـعیین‌شده تـغییر می‌کنند. در کدگذاری‌محوری‌، مقوله‌ها‌ به‌طور نظام‌مند بهبودیافته و با زیرمقوله‌ها پیوند داده‌ می‌شوند‌. کدگذاری انتخابی (براساس نتایج دو مرحله قبلی کد گذاری) مرحله اصلی نظریه پردازی است. به این ترتیب که طبقه محوری را به شکل نظام­مند به دیگر طبقه­ها ربط داده و آن روابط را در چارچوب یک روایت ارایه کرده و طبقه­هایی را که به بهبود و توسعه بیشتری نیاز دارند اصلاح می کند. در این مرحله پژوهشگر بر حسب فهم خود از متن پدیده مورد مطالعه، یا چارچوب مدل پارادایم را به صورت روایتی عرضه می کند یا مدل پارادایم را به هم می ریزد و به صورت ترسیمی نظریه نهایی را نشان می دهد(دانایی فرد، 1389)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نمودار(2) مدل شاخص های خلق ثروت از راه دانش

نتایج پژوهش

در مجموع تبدیل دانش به ثروت را می­توان به بازار رسانیدن یک دانش و ایده یا نوآوری دانست که باید با مطالعه دقیق بازار و انجام تحقیقات و جمع­آوری اطلاعات دقیق در خصوص فرایند توسعه محصول و نیازهای بازار و مشخص ساختن استانداردهای لازم و هماهنگی­های مدیریتی برای عرضه آن به متقاضی یا بازار توام باشد. دانش به تنهایی عامل اصلی خلق ثروت نیست بلکه استفاده از دانش که منجربه خلق ثروت می­شود، دانش می­تواند در قالب خدمات یا حتی بازاریابی یا تولید باشد، اما استفاده از دانش در جهت خلق ثروت و توسعه اقتصادی کشور مهم می باشد. همچنین بر اساس نتایج مصاحبه­های صورت گرفته، برقراری ارتباط دانشگاه و صنعت، تقویت پارک­های علم و فناوری، آشنایی با شیوه­های بازارسازی، پیشرفت و توسعه کشور، بهبود و حل مسائل جامعه از دلایل ضرورت تبدیل دانش به ثروت در دانشگاه­های استان گلستان می­باشد و در این میان موانعی وجود دارد که مانع ثروت اندوزی و خلق ثروت در دانشگاه­ها می­شوند. دسته ای از این موانع شامل قوانین و مقررات دست و پا گیر دولتی، عدم ارائه آموزش­های درست به دانشجویان، ضعف سیستم مدیریتی، و عدم حمایت دانشگاه از طرح­های پژوهش و نتایج دانشگاهی می­باشد. در مدل ارائه شده یکی از موارد مهم در پژوهش همان گونه که در نمودار بالا نمایش داده شده است، یکی از ضرورت­های نظام پژوهشی کیفیت دانش آموختگان، ارتباط برنامه­های آموزشی با اقتصاد ملی، ارتباط برنامه­های آموزشی با نیازهای بازار و صنعت، ارائه آموزش­های پژوهش محور، مساله محور بودن ایده­های پژوهشی، تغییر و تحولات سیستم آموزشی، آموزش­های پژوهش محور متناسب با شرایط کشور است. و برای رسیدن به این مهم لازم است مدیران شرایط لازم را برای اساتید و دانشجویان در دانشگاه فراهم بیاورند. از الزامات حمایت از فعالیت پژوهشی، شاخص­های ساختاری و آماده سازی تجهیزات و لوازم برای رسیدن به خلق ثروت از راه دانش لازم است و همچنین فرهنگ سازی وجود فرهنگ همکاری صنعتی و اجتماعی و بین المللی و تحقیقاتی مهم به نظر می­رسد. باید در نظر داشت برای رسیدن به اهداف مورد نظر شاخص­های مالی و قانونی از جمله مواردی است که باید در نظر داشت بودجه اختصاص داده شده دانشگاه به پژوهش، جذب منابع مالیف حمایت مالی دانشگاه از پژوهشگران، حمایت مادی و معنوی دولت از دانشگاه و بخش صنعت، شاخص­های قانونی، ارائه قوانین شفاف و غیر مبهم در زمینه مالکیت حقوق دارایی فکری، تدوین قوانین و سیاست­های تسهیل­گر فرایند تبدیل دانش به ثروت، تدوین آیین نامه­های مشوق تبدیل دانش به ثروت، ارائه معافیت­های مالیاتی به منظور ایجاد انگیزه در سرمایه­گذاران در فرایند تبدیل دانش به ثروت را در دانشگاه تسهیل کنیم.

با توجه به پژوهش حاضر و تحقیقات صورت گرفته در این زمینه می­توان اظهار کرد که در خصوص میزان اثرگذاری، عامل مکانیزم­های محیط رقابتی بر تبدیل دانش به ثروت به این ترتیب رتبه­بندی شده که از بین سه عامل موجود مصاحبه شوندگان بیشترین تاثیر به عامل فراهم آوردن محیط رقابتی و کمترین عامل به سیستم آموزش قوی اختصاص دادند. نتایج این پژوهش حاضر با نتایج پژوهش عباسی اسفنجانی(1396) که به عامل زمینه­ای(محیط رقابتی) و ساختاری(مکانیزم مالی) است همسو دانست، بررسی عوامل مؤثر بر رشد و موفقیت خلق ثروت از منظر مصاحبه شوندگان نشان داد که مکانیزم­های مالی به عنوان دومین عامل مؤثر بوده که نتایج پژوهش جمیل(2015) را در بررسی ابزار تجاری­سازی دانش در دانشگاه مالزی که در آن مکانیزم­های مالی نظیر مدیریت درآمدها و هزینه­ها، حمایت مالی از ایده­های پژوهشی و توزیع عادلانه منافع حاصل از تجاری سازی نتایج تحقیقات بین پژوهشگران بر موفقیت تجاری سازی تاثیر بسیار زیادی داشته است را تایید می­کند.

پیشنهادات در راستای تبدیل دانش به ثروت در دانشگاه:

استفاده از دانش فنی بومی، ایجاد مشوق‌های قانونی و مزایای لازم برای سطوح مختلف تصمیم­گیری، مهندسی و بهره‌برداری سرمایه‌گذاران داخلی 

ایجاد نمایشگاهی دائمی یا فصلی برای ارائه نتایج تحقیقات.

ثبت پتنت­های مرتبط با محصول در بازار های داخلی و هدف و ایجاد سیستمی برای مستندسازی و احداث بانک اطلاعات نظام مند ایده­ها؛ پتنت ها و یافته­های پژوهشی؛

تولید پژوهش­هایی که در منحنی چرخه عمر تکنولوژی به روز بوده و منسوخ نشده­اند.

بکار گیری فارغ­التحصیلان متخصص در انتقال فناوری و کارشناسان تسهیل­گر فرایند تجاری­سازی

اعتمادسازی بین صنعت و دانشگاه­ها در راستای اعتمادسازی و تشویق بخش صنعت به سرمایه­گذاری در نتایج پروژه­ها و کاهش گسل بین صنعت و اقتصاد ایران با اقتصاد دانش بنیان جهان جهت ایجاد بسترمناسب برای استفاده از نتایج تولید علم و ......

این پژوهش برگرفته از رساله دکترا دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان است. نویسندگان مقاله بر خود لازم می­دانند از همکاری و مساعدت روسای دانشگاه­های استان گلستان و همه عزیزانی که در این پژوهش ما را یاری نموده­اند سپاسگزاری نمایند.

 

 

منابع:

افتخاری حسین؛  ثقفی فاطمه؛ اصلانی علیرضا.1395. تجزیه و تحلیل راهبردهای مناسب همکاری‌های فناورانه در راستای تجاری‌سازی دستاوردهای پژوهشی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای فازی(مورد مطالعه: پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات) فصلنامه علمی و پژوهشی بهبود مدیریت، دوره 10 شماره 32

بندریان رضا، حیدری علی، پورابراهیمی محمدرضا.1393. بررسی مدل های تجاری­سازی فناوری و ارائه مدل بومی برای حمایت از تجاری­سازی فناوری در کشور، نشریه صنعت و دانشگاه، سال هفتم، شماره 23و24

بندريان، رضا و قابضي، روح اله.2003. مزايا و چالش هاي تجاري سازي نتايج تحقيقات مراکز پژوهشي در صنايع موجود. فصلنامه تخصصي پارک ها و مراکز رشد فناوري ، شماره ٢٠.

جهرمي امين. 1396. مدل سازي عوامل مؤثر بر تجاري سازي دستاوردهاي تحقيقات دانشگاهي: رويكردي آميخته (مورد مطالعه: دانشكده هاي فني مهندسي دانشگاه هاي دولتي شهر تهران) ، فصلنامه مدیریت صنعتی، دوره 9، شماره 2، صص266-285

خیراندیش مهدي، تبریزي، الهام، خمویی فرشید.1396. شناسایی و اولویت­بندي عوامل سازمانی تجاري سازي دانش از طریق روش شناسی کیو، توسعه کارآفرینی، دورة 10 ، شمارة 1، از صص 100-80

عباسی اسفنجانی، حسین.1396. طراحی الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با روش مدل سازی معادلات ساختاری حداقل مربعات جزئی، دوره 21، شماره 82، صص 1-21         

سلامي، رضا و محمدي، کمال .1389. بررسي مکانيسم هاي انتقال فناوري و تجاري سازي . تحقيقات در همکاري هاي سه جانبه دانشگاه، دولت و صنعت ايران. مجموعه مقالات نهمين همايش مراکز تحقيق و توسعه صنايع و معادن، ٨ و ٩ آذرماه ، تهران .

رادفر، رضا؛ خمسه، عباس ؛ مدني، حسام الدين .1388. تجاري سازي عامل موثر در توسعه فناوري و اقتصاد. فصلنامه تخصصی پارک­ها و مراکز رشد، شماره2.

فزونی اردکانی زهرا، زمانی غلامحسین.1393. نظام بهینه سازی ایده ها و دستاوردهای تحقیقات دانشگاهی، ‌نشریه کارآفرینی در کشاورزی، جلد اول، شماره اول.

دانايي فرد، حسن ؛ الواني، سيد مهدي و آذر، عادل .1389. روش شناسي پژوهش كيفي در مديريت: رويكردي جامع. تهران: انتشارات صفار.

فکور بهمن.1385. مروری بر مفاهیم نظری تجاری سازی نتایج تحقیقات، مجله رهیافت24-32 شماره 37

محمودی میمند، محمد؛ شایان، علی؛ کلانتری، نادیا.1388. ابعاد سیاست گذاری توسعه فناوری در فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران، فصلنامه اقتصاد و تجارتنوین، شماره 15،  صص از 151 تا 171.

فروزنده، لطف اله؛ رحماني، زين العابدين؛ جوکار، علي اکبر و عباسي اسفنجاني، حسين.1391. اندازه گيري و سنجش عملکرد تجاري سازي تحقيقات در دانشگاه ها و مراکز تحقيقاتي. دوفصلنامه توسعه تکنولوژي صنعتي، زمستان دوره. شماره ١٠، صص ٤٨-٣٥.

فيروزمنش، محمدرضا.1389. تجاري سازي تحقيقات در شرکت هاي بافناوري برتر. نهمين کنفرانس سالانه انجمن تخصصي تحقيق و توسعه وزارت صنايع و معادن ايران ، تهران .

نيکنام، منوچهر؛ بهبودي، مهدي؛ جليلي، نازنين.1389.شناسايي عوامل موثر بر تجاري سازي دستاوردهاي تحقيقاتي و ارائه الگوي ملي مورد مطالعاتي سازمان تبليغات اسلامي. مجموعه مقالات اولين کنفرانس بين المللي مديريت ، نوآوري و کارآفريني ، بهمن ماه ، شيراز.

مهدوي، محمدنقي .1387. تجاري کردن تکنولوژي. چاپ چهارم ، انتشارات انجمن تخصصي مراکز تحقيق و توسعه صنايع و معادن ، تهران .

ماستری فراهانی فاطمه، نیازآذری کیومرث، صالحی محمد.1394. ارائه مدل ساختاری جهت تجاری سازی دانش در دانشگاه های آزاد اسلامی شهر تهران، فصلنامه آینده پژوهی مدیریت، سال 26، شماره 105.

محمدنژاد، نعمت؛ دل انگيزان، سهراب .1384. ساختار، زير ساخت و ملزومات توسعه فناوري در ايران. نهمين کنگره سراسري همکاري هاي دولت ، دانشگاه و صنعت براي توسعه . 

Abdlatif, N. S., Abdullah, A. & Mohadjan, N.2016. A Pilot Study of Entrepreneurial Orientation towards Commercialization of University Research Products, Procedia Economics and Finance, 37 (8): 93-99.

Bandarian, R., 2008, “Measuring Commercial Potential of Technology with Fuzzy logic”, Journal of Science & Technology Policy, 1(1), pp. 15-32.

Braun, M., Brown, D., Graf,G., Leroyer, J., Sabisch, H., Meissner, D., Rouach D., Santi, P. .2000. “Getting More Innovation from Public Research”, European Commission, Enterprise Directorate General, P.4-6, http: www.cordis.lu.innovationpolicy. studies.published.htm

Creswell, J. W.2005. Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research (2nd edition).

Cahill, C., Palcic, D. & Reeves, E.2017. Commercialization and airport performance: The case of Ireland's DAA, Journal of Air Transport Management, 59 (2):155-163.

Cripps,D., J. Yencken, J. Coghlen, D. Anderson and M. Spiller.1999.University Research: technology transfer and Commercialization practice", Australian Research Council Commissioned No. 60.

Diane, A.I.2004. S&T Commercialization of Federal Research Laborites and University Research”, Carleton University Eric Sport, School of Business, Canada.

Gabriel Dwomoh, Williams Kwasi Boachie, Kofi Kwarteng.2015. The Relationship Between Organizations’ Acquired Knowledge, Skills, Abilities (SKAs) and Shareholders Wealth Maximization: The Mediating Role of Training Investment., Journal of Investment and Management 2015; 4(5): 171-179

Thanh Huyen, T.T., 2009, “A study of the key success factors for new technology commercialization” Master’s thesis, National Cheng Kung university, Available at: http:..etds.lib.ncku.edu.tw...

Louise Earl, Fred Gault and Michael Bordt.2005. Meeting on Commercialization Measurement, Indicators, Gaps and Frameworks, Ottawa. Science, Innovation and Electronic Information Division 7-A, R.H. Coats Building Statistics Canada Ottawa, ON K1A 0T6

Lee, J.2001. A Grounded Theory: Integration and Internalization in ERP Adoption and Use, Unpublished Doctoral Dissertation, University of Nebreska, In Proquest UMI Database.

Spilling, O.R., 2004, “Commercialization of knowledge–conceptual framework”, 13th Nordic Conference on Small Business (NCSB) Research, University of Adelaide, South Australia

Strauss, Anselm L.1981. Qualitative Analysis for Social Scientists, Cambridge, England: Cambridge University Press.

Kotler, P.1994. Marketing Management: Analysis, Planning, Implementation and Control, Eighth Edition, Englewood Cliffs, New Jersey: prentice-Hall International Inc.

Goldsmith H.R., 2003, Model of Commercialization. Arkansas Small Business and Technology Development Center, Available from: http:..asbdc.ualr.edu.technology. commercialization.the model.asp.

Rasnussen, E. 2008. Government instruments to support the commercialization of university research: Lessons from Canada. Technovation, 28: 506- 517.

Wu, Y., Welch, E. W. & Huang, W. L. .2015.Commercialization of university inventions: Individual and institutional factors affecting licensing of university patents. Technovation, 36, 12-25.

 

Abstract
Introduction: Economic growth occurs when academic disciplines become wealth. Hence, knowing the factors of transforming knowledge into wealth has become one of the concerns of the academic community. New university policies are transforming their research achievements to create an environment conducive to economic growth, wealth, and welfare of the general public, and they must make great efforts to transfer and apply knowledge in the economic, social and industrial sectors.

Materials and Methods: The scientific model of this research is based on a qualitative interview conducted by the university heads and university elites and the purpose of the sampling is snowball

Finally, by referring to the experts, 22 qualitative interviews were conducted and using Grendard's theory to identify knowledge conversion factors to wealth in the universities of Golestan province. The necessity of each of the components of the extracted model for the conversion of knowledge to wealth has been examined. , The research was analyzed by coding method in three stages: open, axial and selective. The results show 9 main extraction codes and codes are grouped in 3 axes.

Results: The results of the research show that the most influential codes of each criterion were to provide a competitive environment, financial mechanism, education and research indicators.

Key words: wealth, knowledge, competitive environment, financial mechanism

2