کارکرد عناصر قرآنی و اساطیری در اشعار پروین اعتصامی
محورهای موضوعی : مجله «مطالعات ادبی دینی» بر آن است تا با رویکردي میان رشته‌‌اي، بستري براي پژوهشگران، اساتید و دانشجویان علاقه‌‌مند به این حوزه فراهم آورد. در این راستا، از مقـالات علمـی و پژوهشـی مـرتبط بـا محورهاي ذیل استقبال می‌کنیم: * نقد و تحلیل متون ادبی دینی * بررسی تطبیقی ادبیات دینی در ایران و جهان * تأثیر متقابل دین و ادبیات بر یکدیگر * جایگاه دین در شکل‌گیري و تحول ژانرهاي ادبی * بازتاب مفاهیم و آموزه‌هاي دینی در آثار ادبی * نقد و بررسی رویکردهاي مختلف به ادبیات دینی * ادبیات دینی در عصر حاضر و چالش‌هاي پیش رو از تمامی پژوهشگران، اساتید و دانشجویان علاقه‌‌مند به این‌حوزه دعوت می‌کنیم تا با ارسـال مقـالات و پژوهش هاي خود، ما را درنیل به اهداف مجله یاري رسانند. امید است که ایـن تـلاش جمعـی، گـامی مؤثر در جهت اعتلاي فرهنگ و ادب این مرز و بوم باشد. بی‌گمان با همکاري و مشـارکت شـما، ایـن مجله می‌تواند به مرجعی معتبر و تأثیرگذار درحوزه مطالعات ادبی دینی تبدیل شود.
فاطمه نیروی آغمیونی
1
*
,
عليرضا قوجه زاده
2
,
زهرا حسینی
3
1 - مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد پیشوا ـ ورامین
3 - دانشگاه علامه طباطبایی تهران
کلید واژه: تلمیحات, قرآنی, اساطیری, پروین اعتصامی,
چکیده مقاله :
اگر با یک دید کلی در شعر شاعران زن پس از دوران مشروطه نظر کنیم، می‌توان تحولاتی چشمگیر در موقعیت و عملکرد زنان ایران بعد از مشروطه را شاهد بود. زنان در این دوران همراه و هم‌دوش مردان در مراکز سیاسی، فرهنگی و هنری دیده شده‌اند و به مبارزه برخاستند. در این مقاله به بررسی اشعار پروين اعتصامي(شاعر زن) بعد از تحولات عظیم فرهنگی ـ سیاسی می‌پردازیم تا ببینیم زنان در به پا خیزی احساسات ملی‌گرایانه و مذهبی تا چه اندازه نقش داشته و دارند. یکی از راه‌های تأثیر بر جامعة ملی و مذهبی، تولید محتوای فرهنگی و ارتقای سطح فرهنگ با استفاده از قرآن، احادیث و اسطوره‌ها و داستان‌های تاریخی است. شاعران توانمند ایرانی نیز به خوبی از این موضوع آگاهی داشته‌اند. در این جستار با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و کتابخانه‌ای به بررسی اشعار پروين اعتصامي، شاعر شاخص مشروطه، پرداخته شده است تا تأثیر وی بر اتفاقات و رویدادهای بزرگ فرهنگی آن زمان را نشان دهد. حاصل سخن آن که پروین اعتصامی با استفاده از تلمیحات قرآنی و به پیوند شعر و مذهب در قالب پند و نصیحت به جامعه کمک شایانی کرده و با بهره گیری هر دو در ارتقای اخلاق در جامعه خود نقش بسزایی داشته است.تا تأثیر وی بر اتفاقات و رویدادهای بزرگ فرهنگی آن زمان را نشان دهد. حاصل سخن آن که پروین اعتصامی با استفاده از تلمیحات قرآنی و به پیوند شعر و مذهب در قالب پند و نصیحت به جامعه کمک شایانی کرده و با بهره گیری هر دو.
If we look at the poetry of female poets after the constitutional era with a general perspective, we can witness significant changes in the position and performance of Iranian women after the constitutional era. During this period, women were seen as men’s companions and companions in political, cultural, and artistic centers and rose to fight. In this article, we will examine the poems of Parvin Etesami (a female poet) after the great cultural-political changes to see to what extent women have played and continue to play a role in the rise of nationalist and religious feelings. One of the ways to influence the national and religious community is to produce cultural content and raise the level of culture using the Quran, hadiths, myths, and historical stories. Powerful Iranian poets are also well aware of this issue. In this article, using descriptive-analytical and library methods, the poems of Parvin Etesami, the prominent poet of the Constitutional Era, have been examined to show her influence on the major cultural events and happenings of that time. The conclusion is that Parvin Etesami has made a significant contribution to society by using Quranic allusions and by linking poetry and religion in the form of advice and counsel, and by utilizing both, she has played a significant role in promoting morality in her society.religion in the form of advice and counsel, and by utilizing both, she has played a significant role in promoting morality in her society. morality in her society.religion in the
1. قرآن کریم
2. پناهی، مهین.(1387). «اندیشه‌ی فلسفی در شعر پروین اعتصامی». مطالعات زنان، سال ششم. شماره 2. صص 63ـ 88.
3. توانا، مرادعلی. (1380) . زن در تاریخ معاصر ایران . تهران: برگ زیتون
4. دلریش، بشری. (1375). زن در دوره قاجار. تهران: سوره
5. زرین‌کوب، عبدالحسین.(1372). با کاروان حله. تهران : انتشارات علمی.
6. شمیسا، سیروس .(1390). نگاهی تازه به بدیع. تهران: میترا.
7. عبیدی و لاوژه، محمد امیر و طاهر. (1389). «نقدساختاری اشعار پروین اعتصامی». فصلنامه تخصصی زبان و ادب فارسی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، سال اول. شماره 2. صص 99- 117.
8. قیس رازی، شمس الدین محمد (1388). المعجم فی معاییراشعار العجم. به تصحیح سیروش شمیسا. تهران: علم.