"بررسی عناصر نامشهود حس مکان: مطالعه موردی مجتمع تجاری لاله پارک تبریز"
محورهای موضوعی : معماری
حسین اسمعیلی سنگری
1
(دانشکده ابنیه و بافت تاریخی، پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور، تهران، ایران. (نویسنده مسئول) hossein.esmaeilisangarii@gmail.com)
راحله پروین
2
(گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.)
کلید واژه: تبریز, حس مکان, مراکز تجاری, لاله پارک,
چکیده مقاله :
روح مکان، مبین احساساتی خودآگاه یا ناخودآگاهی است که منجر به تجربه ای با کیفیت، از بودن در یک مکان توسط کنش گران می شود. کلان شهر تبریز به دلیل تراکم فضاهای متنوع بلاخص مراکز مدرن خرید، میزان بالای حضور شهروندان از پتانسیل بالای تعاملات اجتماعی برخوردار است. مطابق مفاهیم پدیدار شناسانه تجربیات احساسی مکان از سوی کاربران و موضع آن از دیدگاه انتقادگرایانه نیازمند تامل است. مفروض آن است که مجتمع تجاری لاله پارک کلانشهر تبریز به سبب تعدد در کیفیت خدماتی و کالبد معماری از ایجاد شرایطی با استمرار پویایی مثبت حمایت می کند. همچنین حس مکان در این مجتمع تجاری انتظارات و توقعات مخاطب از تجربه بودن در یک مکان یا یک فضای خاص دارای شخصیت متمایز و هویت مشخص است. بنابراین با هدف ارتقاء حس مکان از دیدگاه ذینفعان، به بررسی ابعاد پنهان و پیدای تجربیات احساسی کاربران می پردازد. روش تحقیق از نوع آمیخته، توصیف کیفی-کمی مبتنی بر دو روش مطالعات کتابخانه ای و تحلیل پدیدار شناسانه و استفاده از پرسشنامه با جامعه آماری متمرکز به تعداد 40 نفر با نرم افزار SPSS طی فرمول آلفای کرونباخ پایایی کل پرسشنامه برابر با 78/0محاسبه شد. نتایج حاکی از آن است؛ "پیدا" و "پنهان" حس مکان بر پایه قرارگاه رفتاری کنش گران به وجود می آید و برخلاف فرضیات پژوهش اکثریت جامعه آماری عدم رضایت از احساس ناخودآگاه خود در هنگام حضور در مکان را داشته اند. بنابراین اقدامات طراحان و مدیران مجتمع تجاری لاله پارک بر سیر روح مکان به حصول عدالت اجتماعی موثر خواهد بود.
The concept of place has been contrasted with abstract concepts. In this context, intangible heritage and customs are essential aspects of architectural buildings. When designing spaces, it is important to consider the cultural and religious backgrounds of society, as well as the knowledge of the place and the sense of place. The sense of place creates a connection between the habitat and its surroundings, making it a safe point from which social processes can be accepted within a space. The nature of a space accepts social processes in its heart, and the ambiguities of social processes manifest in the appearance of urban spaces.Paying attention to the architectural design of spaces has become more important than just focusing on the ruling social dimensions. Modern business centers are created with the aim of meeting physical needs and providing services on a certain scale. However, designers and managers of these centers should not ignore the psychological dimension of their users. In metropolitan cities, the trend of business-entertainment complexes with beautiful and modern architecture is growing. The Laleh Park commercial center in Tabriz has played an important role in urban development and become a symbol of the city's modernity and progress. It was chosen as a research case to investigate its potential in creating a sense of place from the perspective of its main users.The Laleh Park commercial center boasts a wide range of businesses, from trendy cafes and restaurants to high-end fashion boutiques and electronics stores. Despite its success, the center faces some challenges, including traffic congestion due to an increase in cars and pedestrians in the area. Additionally, some critics argue that the center's focus on consumerism and materialism detracts from the city's cultural heritage and identity. Nevertheless, the Laleh Park commercial center remains an important landmark in Tabriz and a testament to the city's growth and development.During field observations and interviews, 40 people were selected as the statistical population for a focus group. They answered a questionnaire containing 20 questions related to research variables based on a Likert scale. The validity of the variable measurement tool was established through face and content validity, using the experts' point of view. To determine the validity of the prepared tool, the collaboration of 5 university professors was sought. They were asked to comment on the research objectives, evaluate the prepared tool in terms of form and content, and provide corrective comments.The current research strategy is practical, with a mixed method of qualitative-quantitative description based on the method of library studies and phenomenological analysis in the field section. The reliability of the questionnaire was calculated using the Cronbach's alpha formula, with a reliability score of 0.78. The information obtained from the questionnaires was analyzed using SPSS software.According to the research findings, the success of the Laleh Park complex in terms of functionality and modern lifestyle increases people's tendency to attend the place for various activities and recommend it to others, leading to the promotion of social participation in the complex. In this research, the functional spatial components affecting the absorption and continuity of dynamics are referred to as "found", while the semantic components are labeled as "hidden".
_||_