سرمایه‌گذاری در بخش فرهنگ و رشد اقتصادی

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

سارا حنجری ¹ (دانشجوی دکترای اقتصاد اسلامی، دانشکده اقتصاد علامه طباطبائی،)
مهدی تقوی ² (استاد دانشکده اقتصاد علامه طباطبائی، تهران.)
فتح اله تاری ³ (دانشیار دانشکده اقتصاد علامه طباطبائی)
احمد جعفری صمیمی ⁴ (استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه مازندران.)
عباس شاکری ⁵ (استاد دانشکده اقتصاد علامه طباطبائی.)

تاریخ دریافت : 1397/12/13 تاریخ پذیرش : 1398/03/28 تاریخ انتشار : 1400/04/01

کلید واژه: "رشد اقتصادی", "سرمایه انسانی", "مزیت نسبی", "فرهنگ",

چکیده مقاله :

زیرساخت‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگ است و توسعه کشور بدون درنظر‌گرفتن زیرساخت‌های فرهنگی امکان‌پذیر نیست. هزینه‌های صرف‌شده در راه فرهنگ، هزینه نیستند بلکه نوعی سرمایه‌گذاری هستند. کشورها می‌توانند از طریق سرمایه‌گذاری در داشته‌های فرهنگی خود، رشد اقتصادی را تقویت نموده و سبب رفاه جامعه شوند. شاخص فرهنگی با استفاده از مبانی نظری مزیت نسبی و معیار RCA محاسبه و تأثیر مزیت شاخص‌های فرهنگی بر رشد اقتصادی ایران در قالب رگرسیون تلفیقی پویا (GMM) در دوره 1379-1395 برآورد می‌شود. نتایج برآورد نشان می‌دهد، انتظار می‌رود با هر درصد افزایش در سرمایه فیزیکی، رشد اقتصادی به اندازه 047/0درصد افزایش یابد و سرمایه فیزیکی رابطه‌ای مثبت و معنادار با رشد اقتصادی استان‌ها دارد. بنابراین انتظار می‌رود، با افزایش سرمایه، تولید و به‌تبع آن رشد اقتصادی افزایش یابد. همچنین، با هر درصد افزایش در نیروی کار، رشد اقتصادی به اندازه 73/5 درصد افزایش و با هر واحد افزایش در متغیر تعاملی رشد اقتصادی به اندازه 0004/0 واحد افزایش می‌یابد. بنابراین، شاخص فرهنگی علاوه‌بر کانال مستقیم از طریق سرمایه انسانی نیز می‌تواند بر رشد اقتصادی استان‌ها نیز اثرگذار باشد. نتایج برآورد مدل و آماره به‌دست آمده برای AR(1) و AR(2) عدم همبستگی بین پسماندهای مدل را نشان می‌دهد. آماره‌های گفته‌شده برابر با 17/0 و 688/0هستند که بیانگر انتخاب مناسب ابزارهای مدل هستند. در واقع، در دوره مورد بررسی اثر مزیت نسبی ارزش‌افزوده متغیرهای فرهنگی رشد اقتصادی مثبت و معنادار است. همچنین، اگر شاخص فرهنگی سبب افزایش سرمایه انسانی شود، می‌تواند رشد اقتصادی استان‌ها را نیز افزایش دهد.

چکیده انگلیسی:

Culture is infrastructures of economic, social and political. Development of the country is not possible without considering that. Expenditure spent on culture is not cost, but it could be kind of investment. Countries can boost economic growth through investment in their cultural heritage and ultimately contribute to the welfare. The cultural index is estimated by using theoretical foundations of relative advantage and RCA benchmark and the impact of cultural indicators on Iran's economic growth in the form of dynamic integration regression (GMM) in the period of 1379-1395. Estimates show that with each percentage increase in physical capital, economic growth is expected to increase by 0.047% and physical capital has a positive and significant relation with economic growth. Therefore, it is expected that with increasing capital, production and, consequently, economic growth will increase. Also, with every percentage increase in human resource, economic growth will increase by as much as 5.73% and with each unit increase in the interactive variable of economic growth will increase by 0.0004 units. Therefore, the cultural index in addition to the direct channel through human capital can also affect the economic growth. The results for AR (1) and AR (2 are 0.17 and 0.688, which indicate the proper choice of model tools. In fact, in the period under review, the effect of the relative advantage of increasing the value of cultural variables on economic growth is positive and significant. Also, if cultural index can increase human capital, it can also increase economic growth.

منابع و مأخذ:

• اسمیت، فیلیپ، (1384)، درآمدی بر نظریه فرهنگی، مترجم: حسن پریان، تهران انتشاران دفتر پژوهش‌های فرهنگی


• ایزانلو، قاسم و مهنازی روح الله، (1381). تأثیر عوامل فرهنگی بر توسعه اقتصادی»، دومین همایش دو سالانه اقتصاد ایران، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.


• بیگی،محمد و علی اعظم (1379). "جایگاه بخش فرهنگ و هنر در اقتصاد ملی"، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، سال چهارم، شماره 16، صص 87-117.


• پارسائیان، علی و سید محمد اعرابی(1382)، " مدیریت استراتژیک " ،  دیوید، فرد آر.، دفتر پژوهشهای فرهنگی، چاپ چهارم،.


• تراسبی، نیوبد، (1382)، اقتصاد و فرهنگ، ترجمه کاظم فرهادی، تهران، نشر نی


• جعفری صمیمی، احمد، صالحی علی (1392). بررسی وضعیت حمل ونقل هوایی و تأثیر آن بر رشد اقتصادی در استانهای ایران، فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی، سال دوم، شماره 6.


• خراسانی. اباصلت. حسن زاده. سودابه. (1386). " نیازسنجی آموزشی استراتژی ها و راهبردهای عملیاتی. چاپ اول. تهران: مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران.


• د یونگ، الکه. (1390)" فرهنگ و اقتصاد"، ترجمه سهیل سمی و زهره حسین زادگان، شمشاد، چاپ اول، تهران.


• رومر. دیوید .(1388). " اقتصاد کلان پیشرفته"، ترجمه دکتر مهدی تقوی. ناشر دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات.


• سالواتوره، دومینیک- دیولیو، یوجین آ، اصول علم اقتصاد، ترجمه محمد ضیایی بیگدلی و نوروز­علی مهدی­پور، تهران: انتشارات کوهسار، 1384.


• سریع القم. محمود. (1372). عقل و توسعه یافتگی، تهران، انتشارات سفیر.


• شاه طهماسبی. اسماعیل. (1392). بررسی و مقایسه کارآیی نسبی استان ها در مدیریت کلان ورزشی در طول برنامه سوم و سال های ابتدایی برنامه چهارم. مجله پژوهش در علوم ورزشی. شماره 10.


• صادقی، حسین وفایی یگانه، رضا، محمد غفاری، حسن، (1386) گسترش اقتصاد غیررسمی و ؟ فرهنگ اقتصادی، ماهنامه مهندسی فرهنگی سال دوم شماره 12 شهریور و مهر


• صالحی امیری. رضا؛ حسین زادگان. زهره (1386). نقش صنعت فرهنگ بر توسعه فرهنگی، با تاکید بر کتابخوانی، مجله مدیریت فرهنگی، سال اول، شماره اول.


• صالحی امیری. رضا، کاوسی اسمعیل و پوراندخت تقدسی(1389). بررسی عوامل مؤثر در صادرات کالاهای فرهنگی در ایران و ارائه راهبردهای مدیریتی، مجله مدیریت فرهنگی، سال چهارم، شماره نهم.


• علا الدینی، امیرعباس؛ قنبری جهرمی، محمد جعفر(1395). قواعد رقابت سالم و مقایسه کشورهای منتخب از نظر رقابت­پذیری، مجله مدیریت بازرگانی دانشگاه شهید بهشتی، شماره 28.


• کیاکجوری. د. کوزه‎گر. امیری. (1391). ضرورت کارآفرینی در توسعه اقتصادی و اجتماعی جامعه، صص 1-10، کنفرانس ملی کارآفرینی و مدیریت کسب و کارهای دانش بنیان، دانشگاه مازندران.


• نعیمی. ا ، پزشکی راد، غ. (1387). نگاهی بر آموزش کارآفرینی در ایجاد اشتغال، اولین همایش نوآوری و کارآفرینی.


• یونسکو( 1378)، " فرهنگ، خلاقیت و بازار: گزارش جهانی فرهنگ " ، مرکز انتشارات کمیسیون ملی یونسکو در ایران.


• Adorno,T.Horkheimer, M. (1974). “Dialectic der Aufklarung: Philosophise Fragmented. Amsterdam, Querido”. Available at: Http:// jotech.net/wiki/images/9/99/AdornoHorkheimer-Vorworte_Begriff_der


• Arellano, M, Bond, S. (1991). “Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations”. Review of Economic Studies 58 (2), 277–297.


• Arellano, M., Bover, O. (1995). “Another look at the instrumental variable estimation of error-components models”. Journal of Econometrics, 68(1), 29–51.


• Asmet, elc. (2014). “Culture, human agency, and economic theory: culture as a determinant of material Welfare”, Journal of Socio- Economics 30, pp.379-391.


• Balance, R., F, H., Murry, T. (1987). “Consistency Tests of Alternative Measures of Comparative Advantage”, The Review of Economics and Statistics, Vol.69, No. 1, pp. 157-161.


• Ballasa, B. (1965). “Trade Liberalization and Revealed Comparative Advantage”, The Manchester School of Economics and Social Studies, Vol. 33, pp. 99-123.


• Ballasa, B. 1986. “Comparative Advantage in Manufactured Goods: A Reappraisal”, The Review of Economics and Statistics, Vol. 68, No.2, pp. 315-319.


• Barro, R. (1998). “Determinants of economy is growth: A cross-country empirical study”. MIT Press.Vol. 29–52


• Barro, R., Sala-i-Martin, X. (1995). “Economic growth”. NY: McGraw-Hill.


• Bhargava, A (1991).”Identification and panel data models with endogenous regressors”. Review of Economic Studies. 58 (1): 129–140.


• Blundell, R., Bond, S. (1998). “Initial conditions and moment restrictions in dynamic panel data models”. Journal of Econometrics, 87(1), pp.115–143.


• Brasili, A., Epofani, P., Helg, R. (2000). “On the Dynamics of Trade Patterns”, CESPRI, Working Paper, No. 115.


• DCMS, Creative industries mapping document (2009).“Creative industries economic estimates? Bulletin”. Protect-statistics.


• Hakala,A.(2013).”Entrepreneurial and Learning Orientation; Effect on Growth and Profitability in the Software Sector”, Baltic Journal of Management,vol. 8, Iss:1,PP. 1-2-118.


• Harrison, L. Huntington, S, (2000). “Culture Matters: How values shape? Progress” New York: Basic Books.


• Inglehart, R.(1997).“Modernization and Postmodernization: Cultural, economic and political change in $3 societies”, Princeton,NJ: Princeton University Press.


• Jafari-Samimi, A., Larimi, S. J., Hosseini, S.M. (2008). “Investigation on Relationship between Revealed Comparative Advantage of Value-added Agricultural Sector and Economic Development of Khorasan Province of Iran”, Journal of American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci, Vol. 2, pp. 113-117.


• KEA (EUROPEAN AFFAIRS), (2006). “Study prefer for the European commission” Directorate- General for education. Vol. 7, pp. 13-29.


• A-K & H. Wetzel. (2010). “The Efficiency of Germen Public Theatres: A Stochastic Frontier Analysis Approach”. Journal of Cultural Economics. NO.34.P.89-110


• Lee, J. (1995). “Comparative Advantage in Manufacturing as An American Determinant of Industrialization: The Korean Case”, World Development Report, No. 23, pp. 1195-1200.


• Levine, R. Renelt, D. (1992). “A Sensitivity Analysis of Cross-Country Growth Regressions”, American Economic Review, Vol.82, No. 4, pp. 942-963.


• Lin, K.T. (1997). “Analysis of North Korea's Foreign Trade by Revealed Comparative Advantage”, Journal of Econometric Development, Vol. 22, pp. 97-117.


• Liesner, H. H. (1958). “The European Common Market and British Industry”, Economic Journal, Vol. 68, pp. 302-316.


• Nurse, K. (2006) “the cultural industries in Caricom: trade and development challenges”furdernder EU PROINVEST.


• Panitchpakdi,Supachai.Dervis, Kemal; creative Economy Report 2008; UNCTAD; 2008; pp. 33-58.


• Sargan, J. D. (1975). “Testing for misspecification after estimating using instrumental variables”. Mimeo. London School of Economics.


• Solow, R. M.(1956). “A contribution to the theory of economic growth”. Quarterly Journal of Economics. Oxford Journals. 70(1): 65–94. 


• Temple, J, (1999). “The new growth evidence”. Journal of Economic Literature 37 (1), 112–156.


• Thompson, H, (2002).“culture and economic development modernization to Globalization” theory & science (CAAP) ISSN: 1527-555


• Throsby, D. (2001) “economics and culture” universally press.


• Therosby, david. (2004) “Assessing the impacts of? Cultural industry” the University of Chicago, cultural policy centre.


• Tylor, E.B.(1959).“Primitive Culture: researches into the development of mythology”. Philosophy, Religion, art and custom. Vol. 1: Origins of Culture, Gloucester, MA: smith.


• Towse, Rh. (2000) “cultural economics, copyright and the cultural industries” conference the long run at erasmos university of cultural Goods, 1980-98: Executive summery. P4


• UNESCO institute for statist’s international of selected cultural Goods 1980-98: Executive summery. P4.