بررسی فقهی حقوقی تجسس و موارد استثنایی آن

محورهای موضوعی : جامع الفقهیه

سید هادی صالحی ¹ , سید مهدی سید مهدی صالحی ² , رضا نیکخواه سرنقی ³

1 - دانشجوی دکتری فقه و حقوق اسلامی، پردیس دانشگاهی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
2 - استادیار دانشکده فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
3 - استادیار دانشکده فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

تاریخ دریافت : 1397/07/30 تاریخ پذیرش : 1397/09/15 تاریخ انتشار : 1397/10/01

کلید واژه: حریم خصوصی, فقه, جاسوسی, تجسس, نظام اسلامی, جایز,

چکیده مقاله :

حریم خصوصی ازجمله مفاهیم دشوار است که ارائه تعریف جامع‌ومانع و مورد اتفاق از آن در علم حقوق وجود ندارد. در فقه امامیه نیز از این مسئله تعریف و مصطلح شرعی یا متشرعی خاصی ارائه نشده است. از منظر فقه امامیه دو نوع تجسس حرام وجود دارد: یکی تجسس در حریم خصوصی افراد که به‌طور مطلق بر اساس آن‌چه از ادله‌ی احکام در فقه امامیه بیان شد، حرام است و دیگری تجسس بر ضد نظام اسلامی است که از نگاه فقه امامیه حرام است. خداوند در قرآن کریم و نیز در احادیث معصومین(ع)، تجسس و کنجکاوی در امور دیگران را نهی نموده است، حریم خصوصی افراد را محترم شمرده، تعدی به آن را تقبیح کرده است. شمول این دستورالعمل عمومی است و استثنایی در آن قید نشده است تا تجسس در امور دیگران برای عده ای جایز باشد و برای عده ای دیگر جایز نباشد. به‌طور کلی از مفاد و محتوای آیات و روایات و دیگر ادله استفاده می‌شود که حکم حرمت جاسوسی و تجسّس دارای حدومرز خاصی بوده و بر تمام مصادیق آن نمی‌توان حکم حرمت را بار کرد. بر این اساس از دیدگاه اسلام مسلمانان دارای عزت، شأن و حرمت می‌باشند و کسی حق هتک آن را ندارد و اصل اولیه اجتماعی اسلام احترام به دیگران و عدم تجاوز و عدم تجسّس از آن‌ها و درنهایت حرمت انکشاف آن‌چه افراد، خدا و رسول(ص) از محصول آن خشنود نمی‌گردند.

چکیده انگلیسی:

Privacy is one of the most difficult concepts that there is no universally conceived definition of what is happening in the field of law. In Imamieh jurisprudence, there is no specific definition of religious or scholarship. From the perspective of Imamiyah jurisprudence,  there are two types of harassed investigations: one is a search for the privacy of individuals who are completely prohibited from the point of view of the jurisprudence of Imamiyya jurisprudence, and the other is the investigation against the Islamic system, which is prohibited from the point of view of the Islamic Imams. In the Quran and in the Hadiths of the Infallibles, Allah has forbidden exploration and curiosity in the affairs of others, has respected the privacy of individuals, condemned the violation of it. The inclusion of this general instruction is not specified in the exception, so that it is permissible for others to investigate the affairs of others and not be permitted to others. In general, the content and content of the verses, narrations and other arguments are used that the verdict of espionage and exploration has a certain limit and for all its examples it can not be ordered. Accordingly, from the point of view of Islam, Muslims have dignity, dignity and respect, and no one has the right to harm them. The basic principle of Islam is respect for others and non-aggression and inbreeding of them, and ultimately, the reverence for the development of what people, God and the Prophet (pbuh) Its not pleasing to the product.