تعزیرات منصوص شرعی؛ تناقضات فقهی و ابهامات حقوقی

محورهای موضوعی : جامع الفقهیه

مهدی‌یار رحماندوست ¹ (دانش آموخته حقوق جزا و جرم شناسی ، دانشگاه عدالت، تهران. ایران.)

تاریخ دریافت : 1400/06/15 تاریخ پذیرش : 1400/07/28 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: تعزیرات منصوص شرعی, حدود, تعزیرات, تعزیرات مقدر, قانون مجازات اسلامی,

چکیده مقاله :

وقتی که قانون مجازات اسلامی اخیر، عنوان تعزیرات منصوص شرعی را در متن قانون وارد نمود و شرط و شروطی بر آن بار نمود، تحدید ماهیت و تعیین مصادیق آن اهمیت دوچندان یافت؛ امر مهمی که تاکنون نه قانونگذاران و مجریان به آن پرداخته‌اند و نه حقوقدانان در مورد آن به پاسخ مشخص و قابل قبولی رسیده‌اند. این نوشتار تلاشی نوین است برای واکاوی ریشه‌های فقهی تعزیرات منصوص شرعی و نقد آنها و جایگاه حقوقی آنها و تشکیک در آن. در این پویش ابتدا به سراغ ماهیت حدود و تعزیرات می‌رویم و تفاوت‌های میان این دو را تبیین می‌کنیم، اقوال مختلف در باب عدد و مصادیق حدود را بررسی و دسته‌‎بندی می‌نماییم و آن را با مصادیق حقوقی تطبیق می‌دهیم. سپس به ماهیت تعزیرات مقدر و اشکالات آن می‌پردازیم و می‌کوشیم مصادیق آن را از میان آراء فقها بیرون بکشیم آنگاه با نگاهی به مواد قانونی مرتبط، به‌دنبال مصادیق تعزیرات منصوص شرعی در قانون مجازات اسلامی می‌گردیم و در نهایت به نتیجه‌ای می‌رسیم که اصرار شورای محترم نگهبان بر وارد نمودن این نهاد در قانون را زیر سؤال می‌برد.

چکیده انگلیسی:

Sharia punishments were a title that in the past was considered a mystery in law; However, when the recent Islamic Penal Code, under the title of prescribed Sharia punishments, explicitly included it in the text of the law and imposed conditions on it, the nature of the definition and the determination of its instances became doubly important; An important matter that has not been addressed by the legislator and his assistants, nor by the few and limited efforts of the jurists, has reached a definite and consensus conclusion about its examples! This article is another attempt to find examples of this institution, which undertakes a more extensive exploration of the jurisprudential background of this discussion, carefully separates the limits and punishments, examines and categorizes different sayings in the number of limits, and tries to find examples of predestined punishments. Draw out from the opinions of the jurists. Finally, he takes a comparative look at the jurisprudence and the law of punishment and reaches different and astonishing conclusions about the examples of prescribed punishments in the Islamic Penal Code