مالیات و هزینه های ولایات در دوره قاجاریه: کتابچه دستورالعمل جمع و خرج بسطام و شاهرود (1294-1295ه)

محورهای موضوعی : تاریخ و تمدن اسلامی

محمد علی کاظم بیگی ¹ (ندارد)
سید مصطفی حسینی ² (ندارد)

تاریخ دریافت : 1390/04/27 تاریخ پذیرش : 1390/06/16 تاریخ انتشار : 1390/06/01

کلید واژه: شاهرود, قاجاریه, تحولات اجتماعی - اقتصادی, مالیات, کتابچه جمع و خرج,

چکیده مقاله :

در دوره قاجاریه، اقتصاد و جامعه سنتی در ناحیه بسطام و شاهرود تحت تأثیر عوامل محلی وبیرونی دستخوش تحولات چشمگیری شد. پژوهش حاضر به بازخوانی کتابچه دستورالعمل جمع و1295 ه.) و نیز تحلیل اطلاعات و آمار آن اختصاص دارد تا بر بخشی - خرجِ بسطام و شاهرود ( 1294از تحولات محلی شاهرود در دوره مذکور پرتوی افکند. این پژوهش نشان می دهد که در عهدقاجاریه، به موازات تحول اقتصاد محلی (تجارت و کشاورزی)، عایدات حکومت مرکزی از ناحیهشاهرود در حالی افزایش م ییافت که از یک سوی بار عمده مالیات بر دوش روستائیان بود، و ازسوی دیگر چیزی از این افزایش درآمد به خزانه مرکزی نم یرسید، زیرا مخارج و هزین ههای محلیبیش از عایدات مالیاتی آن بود.

چکیده انگلیسی:

Under the Qajars, the traditional society and economy of Bastam-Shahrud region remarkablly changed by internal and external forces.To enlight the developments, the present study readouts and analysesthe official instruction issued by the central government for revenueand expenditures of the region in 1877-1878. This work shows thatalong with developments in the local economy (trade and agriculture),while income of the central government was growing, the peasantrywere subject to more tax burden on the one hand, on the other handnothing of the increased revenue reached the treasuray, as localexpenditure exceeded the income.