واحدهای جغرافیایی- اداری اندلس بر اساس آثار ابن دلائی و ابن غالب
محورهای موضوعی : تاریخ و تمدن اسلامی
کلید واژه: جغرافیای تاریخی اندلس, واحدی‌های جغرافیای-اداری اندلس, ابن دلائی, ابن غالب,
چکیده مقاله :
دو اثر مهم جغرافیایی- تاریخی در حوزه اندلس که در آنها به نظام تقسیمات جغرافیایی سرزمین اندلس اشاره دارد کتاب ترصیع الاخبار و تنویع الآثار ابن دلائی و کتاب فرحه الانفس ابن غالب¬اند. بررسی این دو اثر، مجموعه اصطلاحاتی را به پژوهشگر امروزی می¬دهد که در ظاهر با اصطلاحات جغرافیایی- اداری شرق جهان اسلام یکسان است؛ اصطلاحاتی همچون مدینه، قریه، کوره، اقلیم و ... اما به¬رغم این اشتراک لفظی، این اصطلاحات از جهت معنایی و چگونگی کاربرد آن در سرزمین اندلس بسیار متفاوت¬اند. این پژوهش بر آن است تا بدین پرسش¬ها پاسخ دهد که در تقسیمات جغرافیایی - اداری اندلس چه اصطلاحاتی به کار رفته و هر کدام از این اصطلاحات در این نظام تقسیماتی چه جایگاهی داشته¬اند؟ و نیز این اصطلاحات چه تفاوتی با اصطلاحات همسان خود در شرق جهان اسلام داشته¬اند؟ یافته¬ها بدین شرح است که برخی از اصطلاحات جغرافیایی - اداری اندلس همان اصطلاحات جغرافیایی- اداری شرق جهان اسلام است، اما در این میان برخی اصطلاحات همچون مدینه و اقلیم علاوه بر معنای کلی خود، معنای دیگری نیز دارند که تنها در تقسیمات سرزمین اندلس رایج بوده و به کار می¬رفته است.