مدل ساختاری- تفسیری شایستگی‌های رهبری زنان در سازمان ملّی استاندارد ایران
محورهای موضوعی : توانمندسازی سرمایه انسانی
ثریا سهیلی
1
,
ودادی، احمد ودادی
2
,
محمدرضا ربیعی مندجین
3
1 - دانشجوی دکتری
2 - دانشیار،گروه مدیریت دولتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - استادیار گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، تهران، ایران
کلید واژه: رهبری زنان, شایستگی, مدل ساختاری تفسیری,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش ارائه مدل ساختاری- تفسیری شایستگی‌های رهبری زنان در سازمان ملی استاندارد ایران می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف توسعه‌ای بوده و در دو فاز انجام گردید. نخست با استفاده از روش کیفی فراترکیب و با غربالگری، مطالعه، كُدگذاري علمی و نظام‌مند 62 مقاله معتبر پیشین، ابعاد، مولفه‌ها و شاخص‌های مدل شایستگی های رهبری زنان شناسایی و با روش دلفی اعتباریابی گردید. روایی و پایایی از طریق ابزار گلین، روایی صوری و محتوا و توافق بین دو کد‌گذار و ضریب کاپا تایید شد. در فاز دوم پژوهش، از مدل ساختاری- تفسیری و نظرخواهی از 12 نفر از خبرگان دانشگاهی، سطح‌بندی و ترسیم روابط تعاملی مولفه‌ها انجام گردید. یافته‌ها نشان می‌دهد مولفه‌های سطح اول مدل شامل (عناصر تاثيرپذير) ويژگي‌هاي محیطی و مدیریتی و در سطح دوم (عناصر ساختار داخلي) ویژگی های شخصی و روابط بین فردی و در سطح سوم (عناصر تاثيرگذار) ویژگی های حرفه‌ای و مولفه‌های مردانه مي باشند. اين پژوهش با سطح‌بندي و تعيين اولويت مولفه‌هاي موثر در شایستگی رهبری زنان؛ می تواند سازمان ها را یاری دهد تا با استفاده از رویکرد مبتنی بر شایستگی به مقوله رهبری، رهبـران آینـده خود را بهتر شناسایی کرده و بـرای آینـده توسـعه دهنـد.
The purpose of this research is to provide a structural-interpretive model of women's leadership competencies in the National Standards Organization of Iran. This research was developmental in terms of purpose and was done in two phases. First, by using the meta-composite qualitative method and by screening, studying, scientific and systematic coding of 62 previous valid articles, the dimensions, components and indicators of the model of women's leadership competencies were identified and validated by the Delphi method. Validity and reliability were confirmed through Glynn's tool, face and content validity and agreement between two coders and Kappa coefficient. In the second phase of the research, from the structural-interpretive model and asking the opinions of 12 university experts, leveling and drawing the interactive relationships of the components were done. The findings show that the components of the first level of the model include (influential elements) environmental and managerial characteristics and in the second level (elements of internal structure) personal characteristics and interpersonal relationships and in the third level (influential elements) professional characteristics and male components. This research by leveling and determining the priority of effective components in women's leadership competence; It can help organizations to better identify their future leaders and develop them for the future by using a competency-based approach to leadership.
منابع اسفیدانی، محمد رحیم (1384) بررسی موانع حضور زنان در پست‌های مدیریتی قوه مجریه وزارت‌خانه‌های مستقر در تهران پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
اصانلو، ب. و خدامي، س. (1393).«بررسي اثر هوش فرهنگي بر شوک فرهنگي، سازگاری ميان‌فرهنگي و عملکرد شغلي افراد در سازمان‌ها»، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعي و فرهنگي، د 2، ش 4، ص .96-75.
اکبری، زهره (1384) بررسی موانع و محدودیت‌های مسئولیت‌پذیری زنان برای تصدی پست‌های مدیریتی در آ.پ. پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
الماسی، لیلا؛ لبادی، زهرا و علیپور، وحیده (1394) سقف شیشه‌ای در جانشین پروری زنان در مناصب مدیریت، فصلنامه پژوهش‌های رهبری و مدیریت آموزش، شماره 117؛ 3-91.
پولادی، علی‌اکبر (1391). بررسی موانع اشتغال زنان در سازمان‌های ایرانی، فصلنامه زن و جامعه، سال ششم، شماره 15
جنادله، علی و پویا، زهرا، 1398، موانع ارتقاء شغلی زنان در ایران: الزامات نقشی یا محدودیت‌های ساختاری (فراتحلیل کیفی مطالعات دهه اخیر)
حیدری کلان، آمنه و خاکستری، نعیمه،1396، سازوکارهای ظرفیت‌سازی رهبری زنان شاغل در سازمان تامین اجتماعی استان آذربایجان شرقی، دومین کنگره ملی زنان موفق ایران، تهران
رحیمیان، طاهره؛ احمدی، علیرضا و همکاران 1398. طراحی و تبیین الگوی راهبردی پیشرفت شغلی زنان در سازمان‌های دولتی با تاکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی. نشریه علمی مدیریت اسلامی. تابستان 1399. سال 28 شماره 2 ص 15-107.
سفیري، خدیجه و منصوریان راوندي، فاطمه. (1394) کلیشه‌هاي جنسیّتي و سلامت اجتماعي. مطالعات اجتماعي روان شناختي زنان، 13(2)،37-66.
شکربیگی، عالیه (1387). تجدد گرایی و رابطه ان با سرمایه اجتماعی خانواده ایرانی «تحقیقی در شهر تهران». مطالعه جامعه شناختی، دوره 8 شماره1، 183-207.
علیقلي، منصوره. (1395). بررسي رابطه بین مشارکت زنان در نیروي کار و توسعه اقتصادي کشورهاي اسلامي. مطالعات اجتماعي روان شناختي زنان، 14(2)،63-86.
نجارزاده آراني، سميرا؛ نرگسيان، عباس؛ اميري، مجتبي؛ سفيري، خديجه (1399). ارائه مدل سبك رهبري زنان در پست‌هاي مديريتي بخش عمومي با تأكيد بر نقش فرهنگ ملي. مديريت دولتي، 12(1)، 117-141.
هاوکینز، دل، بست راجر و کانی کنث، (1385)، رفتار مصرف کننده تدوین استراتژی بازاریابی، احمد، روستا و عطیه، بطحایی، تهران، انتشارات سارگل، چاپ اول.
References Barreto, M., Ryan, M. K., and Schmitt, M. T. (2009). The glass ceiling in the 21st century: Understanding barriers to gender equality. Washington, DC: American Psychological Association.
Burke, R. J. (2009). Cultural values and women’s work and career experiences. In R. S. Bhagat and R. M. Steers (Eds.), Culture, organizations, and work (pp. 442– 461). Cambridge: Cambridge University Press.
Badran, M. (2011). Feminist, Islam, and nation: Gender and the making of modern Egypt. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Day, D. V., Fleenor, J. W., Atwater, L. E., Sturm, R. E., & McKee, R. A. (2014). Advances in leader and leadership development: A review of 25 years of research and theory. Leadership Quarterly, 25(1), 63-82. doi:10.1016/j.leaqua.2013.11.004
Debebe, G., & Reinert, K. A., (2014). Leading with our whole selves: A multiple identity approach to leadership development. In: Miville M., & Ferguson A. (Eds.) Handbook of Race-Ethnicity and Gender in Psychology. (pp. 271-293). New York, NY: Springer.
Hersted, L., & Frimann, S. (2016). Constructing leadership identities through stories. Journal for Critical Organization Inquiry, 14(4), 149-162.
Hubbard, M. G. (2018). Where Are the Women? An Investigation into Why Women Are Not Attaining Top Leadership Positions within the Financial Services Industry (Doctoral dissertation, Temple University).
Helfat, C. E., Harris, D., & Wolfson, P. J. (2006). The pipeline to the top: Women and men in the top xecutive ranks of US corporations. Academy of Management Perspectives, 20(4), 42-64
Murphy. S. E., & Johnson, S. (2016). Leadership and leader developmental self-efficacy: Their role in enhancing leader development efforts. New Directions for Student Leadership, 2016(149). 73-84. doi:10.1002/yd.20163.
Miner-Rubino, K., and Cortina, L. M. (2004). Working in a context of hostility toward women: implications for employees' well-being. Journal of occupational health psychology, 9(2), 107.
Omair, K. (2011). Women's managerial careers in the context of the United Arab Emirates. Jyväskylä studies in business and economics, (106).
Riggio, R. E. (2010). Cutting-edge leadership. Retrieved from http://www.psychologytoday.com/blog/cutting-edge-leadership/201003/whywomenmake-better-leaders-than men.
Simpson, W. G., Carter, D. A., and D’Souza, F. (2010). What do we know about women on boards? .Journal of Applied Finance, 20, 27–39.
Safiri, Khadijeh, Mansoirian Ravandi, Fatemeh. (2015). Gender Clichés and Social Health: a Study on Men and Women from Tehran. Quarterly Journal of Women's Studies Sociological and Psychological, 13 (2), 66-37 (Text in Persian).
Salvaj, E., and Kuschel, K. (2020). Opening the “Black Box”: Factors Affecting Women’s Journey to Senior Management Positions—A Literature Review. In The New Ideal Worker (pp. 203-222). Springer, Cham
Solati, F.(2017), Women, work, and patriarchy in the Middle East and North Africa, Cham, Switzerland, Palgrave Macmillan.
Saneya El-Neshawy. (2014). Transforming relationships and co-creating new realities: landownership, gender and ICT in Egypt. In I. Buskens and A. Webb (Eds.).Women and ICT in Africa and the Middle East: Changing selves, changing society. United Kingdom: Zed Books Ltd
Wagner, C., Graells-Garrido, E., Garcia, D., & Menczer, F. (2016), Women through the glass ceiling: gender asymmetries in Wikipedia, EPJ Data Science, 5(1), 5.19.