جایگاه و جلوه‌های ناسیونالیسم در متون درسی تاریخ دوره پهلوی اول
محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ
فرشید مهری
1
(دانشجوی دکتری تاریخ ، واحد علوم و تحقیقات تهران،دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران)
رضا شعبانی
2
(گروه تاریخ ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران)
قباد منصور بخت
3
(گروه تاریخ ، دانشگاه شهید بهشتی ایران)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
پس از روی کار آمدن رضا شاه وشکل گیری حکومت پهلوی اول تدوین اصولی کتاب های درسی وهماهنگ سازی آن با ویژگی های ناسیونالیسم حاکمیت پهلوی، درآغاز این عصر دردستور کار وزارت معارف قرار گرفت. براین اساس وزارت معارف سفارش تدوین کتاب های درسی تاریخ را به برخی از نویسندگان مورد تایید دستگاه حکومت ارائه می کرد وکتاب های آنها پس از بررسی درکمیسیون مذکور وپس از تایید نهایی شورای عالی معارف به عنوان کتاب رسمی تاریخ در مدارس ابتدایی ومتوسطه ودرمرحله بعد درمراکز آموزش عالی تدریس می شد. گفتنی است شاخصه ناسیونالیستی عصر پهلوی اول که دروجوه باستان گرایی، ایران گرایی، میهن پرستی و شاه دوستی نمود یافت هم کتاب های درسی تاریخ دوره ابتدایی وهم متوسطه را تحت تاثیر قرار داد. بدون تردید، طرز نگرش نویسندگان این کتاب ها در گزینش مطالباتشان با اهداف موردنظر حاکمیت وقت همسو بود. شایان ذکر است مقوله ملت سازی وناسیونالیسم درمتن محتوی کتاب درسی تاریخ این دوره دردووجه ایجابی( تبار ایرانی، وطن ایرانی، شکوه وعظمت ایران با رویکرد باستان گرایی) وسلبی(تازیان وتورانیان) ارائه شده است که درمقاله حاضر این موارد به طور مفصل پرداخته شده است.
After the rise of Reza Shah and the formation of the first Pahlavi regime, principal codification of textbooks and synchronization of that with Pahlavi regime nationalism features was agenda by the Ministry of Education in beginning this era. Accordingly, the Ministry of Education order to develop history textbooks offered some authors approved by the government and the their books was taught after reviewing Commission and after final approval of the Supreme Council of Education as the official history books in primary and secondary schools and in higher education at a later stage. Also , the first Pahlavi era nationalist index was found in archaism , Iranian nationalism, patriotism and Shah friendship effects , influenced on both secondary and primary school history textbooks . Undoubtedly, the attitude style of the authors of the books in the selection of their demands was consistent with the objectives regime at the time. It is worth noting nation – building and nationalism concept of within the context of history textbook content of this period are provided in two positive aspect (Iranian descent, Iranian homeland, Iran's glorious greatness with Archaism approach) and negative aspect (Tazian and Turanian ) in the present paper these cases are investigated in detail.
_||_