بررسی و تحلیل اوضاع اقتصادی عصر طلایی اندلس در دورۀ حاکمیت عبدالرحمن الناصر 300-350 هجری قمری و حَکَم المستنصر 350-366 هجری قمری

محورهای موضوعی : فصلنامه تاریخ

سمیه کسائیان ¹ , ستار عودی ² , نصراله پور محمدی املشی ³

1 - گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی ، واحد تاکستان ،دانشگاه آزاد اسلامی،تاکستان،ایران
2 - استاد گروه تاریخ،واحد تهران مرکزی ،دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران ،ایران
3 - دانشیارگروه تاریخ دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

تاریخ دریافت : 1399/10/18 تاریخ پذیرش : 1399/11/04 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: اندلس, عصر طلایی, شکوفایی اقتصادی, عبدالرحمن الناصر, حکم المستنصر,

چکیده مقاله :

در اواخر قرن سوم هجری، در شرایطی که اوضاع نابسامان اندلس خبر از زوال حاکمیت اسلامی در این سرزمین می‌داد، با روی کارآمدن الناصر و حکم المستنصر فصلی جدید به‌نام عصر طلایی در تاریخ ثبت شد که پیامد آن بازگشت آرامش و وحدت به اندلس بود. وضعیت اقتصادی اندلس در این دوره‌، مقولۀ مهمی است که در سایه تحولات سیاسی و نظامی کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. در این پژوهش برآنیم به روش توصیفی-تحلیلی، از لابه‌لای منابع تاریخی حیات اقتصادی اندلس را ترسیم کرده و به این سوال پاسخ دهیم که مهمترین پیامدهای اقتصادی در عصر حاکمیت عبدالرحمن الناصر و حکم المستنصر چه بوده است؟ نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از این است که اقدامات و تدابیر اقتصادی الناصر و پسرش در راستای اعمال قوانین مالیاتی بر اساس عقائد دینی، اجرای شیوه‌های نوین در کشاورزی، رشد صنعت نساجی و پیوند بازار تجاری اندلس با بازارهای مدیترانه وشرق، تاثیر شگرفی در تحولات اقتصادی عصر طلایی داشته و تاییدی بر حاکمیتی باتدبیر، دراین برهه زمانی است که با توجه به‌آن می‌توان به الگویی مناسب برای پیشرفت جوامع اسلامی دست یافت.

چکیده انگلیسی:

At the end of the third century AH, when the unhealthy situation in Andalusia signaled the decline of Islamic rule in this land, With the rise to power of Al-Nasser and Al-Mustansir, the golden age began and peace and unity returned to Andalusia. The economic situation of Andalusia during this period has received less attention from researchers. In this research, we want to draw the economic life of Andalusia in a descriptive-analytical way, with the help of historical sources And to examine the impact of the economic actions of Al-Nasser and his son on the economic developments of the Golden Age, The application of tax laws based on religious beliefs, new methods in agriculture, industrial growth, the connection of the Andalusian commercial market with the Mediterranean and Eastern markets, is the result of prudent governance according to which a suitable model for the development of Islamic societies can be achieved.