بررسی رابطه بین نرخ ارز به عنوان یکی از متغیر های کلان اقتصادی و بازده اضافی سهام با استفاده از مدل APT ( مطالعه موردی شرکت های صادر کننده پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

زهرا فرشادفر ¹

1 - استادیار گروه علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.

تاریخ دریافت : 1395/01/01 تاریخ پذیرش : 1395/02/15 تاریخ انتشار : 1396/01/01

کلید واژه: مدل قیمت‌گذاری آربیتراژ, شرکت های صادر کننده, داده های ترکیبی, نرخ ارز,

چکیده مقاله :

افزایش مبادلات بین المللی سبب می‌شود تا شرکت‌های صادراتی سود و در نتیجه بازده بیشتری را تجربه کنند چرا که نرخ ارز به عنوان یکی از عوامل ریسک این شرکت‌ها محسوب می‌شود.این پژوهش به بررسی اثر تغییرات نرخ ارز بر بازده اضافی سهام شرکت های صادر کننده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی سال های1388-1392 با با کاربرد داده‌های ترکیبی می پردازد.به منظور بررسی این رابطه از مدل پنج عاملی قیمت‌گذاری آربیتراژ استفاده شده است. نتایج گویای آن است که رابطه معنی‌داری بین متغیر نرخ ارز و تغییرات آن با بازده اضافی سهام در شرکت های صادراتی در طول دوره مورد بررسی و با استفاده از مدل قیمت‌گذاری آربیتراژ وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

This research trying to study the effect of exchange rate on risk and return of Export Company with Arbitrage Pricing Model and panel data in 2008- 2012 duration. Because increasing international trade case to risk and return in Export Company goes up. Result show that there is positive relation between stock return, exchange rate and its differences

منابع و مأخذ:

*      احمدزاده، الهام، (1387)، بررسی استراتژی‌های شتاب و معکوس در بورس اوراق بهادار تهران، پایان‌نامۀ دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

*      ایوانی، فرزاد، (1378)، بررسی رابطه بین بازده سهام عادی و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران، .پایان‌نامۀ دورة کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

*      جلالی نائینی، سیداحمدرضا و قالیباف اصل، حسن، (1382)، بررسی تاثیر نرخ ارز بر بازده سهام در ایران، مجله تحقیقات مالی، شماره15، ص 22.

*      صادقی، محسن و فدایی‌نژاد، محمداسماعیل، (1384)، بررسی سودمندی استراتژیهای مومنتوم و معکوس در بورس اوراق بهادار تهران، مجله پیام مدیریت، شمارة17و 18.

*      طاهری، حامد و صارم صفاری، میلاد، (1390)، رابطه بین نرخ ارز و شاخص قیمت بورس، اوراق بهادار تهران: با استفاده از رویکرد ARDL، فصلنامه روند پژوهش‌های اقتصادی، شماره80-60 ، ص 60.

*      علیزاده، الناز، (1385)، تحلیل ریسک سهام با استفاده از مدل‌های چندعاملی در بورس اوراق بهادار تهران با تاکید بر مدل کارهارت، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهراء، تهران، ایران.

*      کریم‌زاده، مصطفی، (1385)، بررسی رابطه بلندمدت شاخص قیمت سهام بورس با متغیرهای کلان پولی با استفاده از روش هم‌جمعی در اقتصاد ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره26، ص 54-41.

*      کشاورز، غلامرضا و معنوی، سعید (1387)، تعامل بازار سهام و ارز در ایران با تاکید بر تکانه‌های نفتی، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، شماره37،ص169-147.

*      مشایخی، بیتا و همکاران، (1389)، تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر رابطه بین متغیرهای بنیادی مستخرج ازصورت‌های مالی و بازده سهام، فصلنامه بورس اوراق بهادار، شماره12، ص127-109.

*      موسوی کاشی، زهره، (1387)، بررسی تاثیراندازه شرکت بر بازده سرمایه‌گذاری در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی،تهران، ایران.

*      نامداری، هوشنگ، (1383)، رابطه علیتی بین شاخص قیمت سهام در بورس تهران و نرخ ارز در بازار آزاد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

*      Adler, M., Dumas, B. 1984 Exposure toCurrency Risk: Definition andMeasurement. Financial Management, 41-50.

*      Allayannis, G. & Ofek, E.1998.Exchange Rate Exposure, Hedging, andthe Use of Foreign Currency Derivatives. Working Paper Series . Department of Finance, New York University. 1-29

*       Amihud, Yakov. 1994 Exchange ratesand the valuation of equity shares. InExchange Rates and CorporatePerformance, eds. Y. Amihud and R.Levich. llinois: Business One Irwin, 49-59.

*      Azeez,A.A. and Yonezawa,Y 2006 .Macrocosmic factor and the empirical content of Arbitrage Pricing Theory in the Japanese market. Japan and the world Economy.18:568-591.

*      Basher, A.,2012, Haug, A. & Sadorsky, Oil prices, exchange rates andemerging stock markets, Energy Economics, 34, 227-240.

*      Banz, Rolf W, 1981. The Relationship between Return and Market Value ofCommon Stock: Earnings Yield”, The Journal of Financial Economics, 9(1), 3-18.

*      Bartov, E., & Bodnar, G. M. 1994, FirmValuation, Earnings Expectations, and TheExchange-Rate Exposure Effect. Journalof Finance,49, 1755-1785.

*      Bartram, S. M., & Bodnar, G. M. 2009, Crossing the Lines: The Relation between Exchange Rate Exposure and Stock Returns in Emerging and DevelopedMarkets. Working paper, 1-44

*      Bodnar, G. M., Gentry, W. 1993 .Exchange-rate exposure and industrycharacteristics: Evidence from Canada Japan and the US. Journal of International Money and Finance,12, 29-45.

*      Brealy,R. Myers,S. Allen F. 2006, Principle of corporate finance. 8^th edition . boston: MCgraw-Hill/Irwin.

*       Chang, Y. 2001 The Pricing of Foreign Exchange Risk around The AsianFinancial Crisis: Evidence from Taiwan’sStock Market. Journal of MultinationalFinancial Management, 12, 223-238.

*      Chen, J., Naylor, M., & Lu, X. 2004 .Some insights into the foreign exchangepricing puzzle: Evidence from a small open economy. Pacific-Basin Finance Journal,12, 41-64.

*      Donnelly, R., & Sheehy, E. 1996, The share price reaction of U.K. exporters to exchange rate movements: An empiricalstudy. Journal of International Business Studies,27,157-165.

*      Dornbusch, R., & Fisher, S. 1980,Exchange rates and the current account,American Economic Review, 70, 960–971.

*       Doukas, J. A., Hall, P. H., & Lang, L. H.P. 2003. Exchange Rate Exposure at theFirm and Industry Level. WorkingPaper.1-33

*      Elton,E.J.,Gruber,M.J.,Brown,S.J., AND Geotzmann,W.N. 2003, Modern portfolio theory and investment analysis, 6^th edition ed.john Wiley and sons, new York.

*      Frankel, J. A. 1983, Monetary and portfolio balance models of exchange rate determination, In J. S. Bhandari, & B. H.Putnam (Eds.), Economic interdependence and flexible exchange rates. Cambridge,MA: MIT Press.

*      Frankel, J.A., Romer, D., & Cyrus, R.1996. Trade and growth in East Asiancountries: Cause and effect? NationalBureau of Economic research WorkingPaper .5732.1-41.on Test in 1. 22)

*      Hatemi-J, A., & Irandoust, M., 2002,on the causality between exchange rates and stock prices, Bulletin of Economic Research,54, 197–203.

*      He, J., & Ng, L. K. 1998, Foreignexchange exposure of Japanesemultinational Corporations. Journal ofFinance, 53, 733-753.

*      Hsing, Y., 2013, The Stock Market and Macroeconomic Factors in Japan andPolicy Implications, International SAMANM Journal of Accounting and Finance,1, 2308-2356.

*      Jong, Ligterink, & Macrae.2002. AFirm-Specific Analysis of The ExchangeRate Exposure of Dutch Firms. Workingpaper. 1-28

*       Jorion, P. 1990, The Exchange-RateExposure of U.S. Multinationals. TheJournal of Business,63 (3), 331-345.

*       Jorion, P. 1991, The pricing of exchangerate risk in the stock market. Journal ofFinancial and Quantitative Analysis,26,363-376.

*      Lin, C. H.,2012, The Co-movement between exchange rates and stock prices in the Asian emerging markets, InternationalReview of Economics and Finance,22,161–172.

*      Makar, Stephen D., & Huffman, StephenP.2000,Foreign exchange derivatives,exchange rate changes, and the value ofthe firm: U.S. multinationals’ use of shorttermfinancial instruments to managecurrency risk. Journal of Economics andBusiness,53, 421-437.

*      Moore, T., & Wang, P., 2013, Dynamiclinkage between real exchange rates and stock prices: Evidence from developed and emerging Asian markets, International Review of Economics and Finance, Article in press.

*      Nydahl, S.1999. Exchange rate exposure, foreign involvement, andcurrency hedging of firms: some Swedishevidence. European FinancialManagement, 5, 241-257.

*      Nieh, C. & Lee,C. 2001,Dynamic relationship between stock prices and exchange rates for G7 countries, The quarterly Review of Economics and Finance,41, 477-490.

*      Pan, M. S., Fok, R. C. W., & Liu, Y. A. 2007. Dynamic linkages betweenexchange rates and stock prices: Evidencefrom East Asian markets.InternationalReview of Economics and Finance,16,503-520.

*      Phylaktis, K., & Ravazzolo, F. 2005 ,Stock prices and exchange rate dynamics,Journal of International Money and Finance, 24, 1031–1053.

*      Pristley,R.1996. The arbitrage pricing theory microeconomic and financial  factor and expectations generating processes. Journal of banking and finance. 20(5):869- 890

*      Reinganum, Marc R, 1981, A New Empirical Perspective on The CAPM”, Journal ofFinancial & Quantitative Analysis, 16(4),  439-462.

*       Ross, Stephen A. 1976, The ArbitrageTheory of Capital Asset Pricing, Journal of Economic Theory,13, 341-360.

*      Yau, H.Y., Nieh, C.C. 2009. Testing for co integration with threshold effectbetween stock prices and exchange rates inJapan and Taiwan. Jpn. World Econ.21,292–300.