تعیین مقدار مالاشیت سبزدر پساب خروجی وبافت ماهیان مزارع پرورش ماهی استان چهار محال و بختیاری

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

عباس خدابخشی ¹ , محمد مهدی امین ² , مرضیه وحید دستجردی ³ , محمد قاسمیان ⁴ , افشین ابراهیمی ⁵

1 - استادیار، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران*(مسئول مکاتبات)
2 - دانشیار، مرکز تحقیقات محیط زیست وگروه مهندسی بهداشت محیط دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
3 - کارشناس ارشد، گروه بهداشت محیط دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
4 - کارشناس ارشد، گروه بهداشت محیط دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
5 - دانشیار، مرکز تحقیقات محیط زیست وگروه مهندسی بهداشت محیط دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

تاریخ دریافت : 1389/01/19 تاریخ پذیرش : 1389/06/27 تاریخ انتشار : 1393/10/01

کلید واژه: مالاشیت سبز, مزارع پرورش ماهی, کروماتو گرافی مایع, اسپکترومتری جرمی, بافت ماهی, پساب,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: یکی از مشکلات زیست محیطی اخیر، وجود ترکیبات سمی، مقاوم و بالقوه سرطان زا در پساب و بافت ماهیان مزارع پرورش ماهی قزل آلا می باشد. از جمله این ترکیبات می توان به مالاشیت سبز اشاره کرد. هدف از انجام این پژوهش تعیین مقدار مالاشیت سبز در پساب و بافت ماهیان مزارع پرورش ماهی در استان چهار محال و بختیاری می باشد. روش بررسی: در این مطا لعه توصیفی- تحلیلی، از بین حدود 50 مزرعه پرورش ماهی، پنج مزرعه از سه رده پرورش ماهی بر اساس ظرفیت تولید ماهی (بزرگ، متوسط،کوچک) انتخاب گردید و در طی مدت 3 ماه، هر ماه یک نمونه از پساب و بافت جمع آوری و پس از آماده سازی از نظر وجودترکیب مالاشیت سبز به ترتیب از طریق روش اسپکتروفتومتری و روش کروماتوگرافی مایع با آشکار ساز اسپکترومتری جرمی مورد سنجش فرار گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، میزان مالاشیت سبز دربافت ماهیان مزارع پرورش ماهی، شماره های 1، 2، 3، 4، 5 و 6 به ترتیب 6/1،27/0،26/0 ،45/0،28/0 ،32/0میلی گرم در کیلو گرم به دست آمد. محدوده غلظت مالاشیت سبز در پساب مزارع پرورش ماهی مورد مطالعه بین273 7/5 نانو گرم در لیتر تعیین مقدار گردید. نتایج: غلظت مالاشیت سبز در بافت ماهیان مزارع مورد مطالعه بسیار بالاتر از معیارهای بین المللی، همچون دستورالعمل کشور استرالیا (به میزان 03/0 میلی گرم در کیلو گرم) است که نشان دهنده کاربرد گسترده این ترکیب در مزارع پرورش ماهـی منطقه مورد مطالعه می باشد. با وجود این، غلظت مالاشیت سبز در پساب مزارع، کم تر از استاندارد های برخی از کشورهای اروپایی، همچون ایرلند (به میزان 100 میکرو گرمدرلیتر) می باشد. بنا بر این، با توجه به اثرات سرطان زای مالاشیت سبز بر آب زیان و انسان، مسئولان بهداشتی و شیلات بایستی تدابیری جدی اتخاذ نمایند تا از مصرف این ماده در مزارع پرورش ماهی جلوگیری شود و از مواد جایگزین و بی خطر استفاده گردد.

چکیده انگلیسی:

One of the recent environmental problems is the presence of toxic, resistant and potentiallycarcinogenic compounds such as Malachite Green (MG) in effluent wastewater and fish tissues of fishfarms. The aim of this research is the measurement of MG in the effluent wastewater and fish tissuesof fish farms in Chahar- Mahal and Bakhtiari province.In this descriptive cross-sectional study, from total of 50 fish farms, five farms were selected fromthree categories of large, medium, and small scales of fish farms, based on fish production capacity.During three months, effluent wastewater and fish tissue samples were taken monthly and wereanalyzed to detect MG after preparation of the samples. MG analysis was done through Cloud PointExtraction method for effluents samples and liquid chromatography mass spectrometry (LC-MS)method for fish tissue samples.The results of this study showed MG concentration in the fish tissue of fish farms, No.: 1, 2, 3, 4, 5,and 6 were 1.6, 0.27, 0.26, 0.45, 0.28, 0.32 mg/kg, respectively. MG concentration in the effluent fishfarms were in the range of 5.7 - 273 ng/l.MG concentrations in the fish tissue in this study area are more than some of international standardssuch as Australia criteria of 0.03 mg/ kg for MG that shows the widespread use of MG in the fish1- Assistant Professor, Environmental Health Group, Faculty of Health, Medical Sciences of Shahrekord, Iran2- Associate Professor, Centre of Research of Environment, Group of Environmental Health Engineers, Facultyof Health, Medical Sciences of Isfahan, Iran3- MSc. Environmental Health Group, Faculty of Health, Medical Sciences of Isfahan, Iran4- Associate Professor, Centre of Research of Environment, Group of Environmental Health Engineers, Facultyof Health, Medical Sciences of Isfahan, Iran5- Associate Professor, Centre of Research of Environment, Group of Environmental Health Engineers, Facultyof Health, Medical Sciences of Isfahan, IranJ.Env.Sci,TechJ.Env. Sci. Tech., Vol 16, No.4, Winter 2015213farms of this study area. However, the concentration of MG in the effluent of fish farms was less thanEuropean standards (Ireland) of 100μg/l. Therefore, because of carcinogenic effects of MG on humanand aquatic life, health and fisheries authorities should take serious measures to prevent the using ofMG, and they must try to use safe alternative materials.

منابع و مأخذ:

1. Cole DW, Cole R, Gaydos SJ, Gray J, Hyland G, Jacques ML, et al.,(2009), Aquaculture: Environmental, toxicological, and health issues. International Journal of Hygiene and Environmental Health. 212(4):369-77.


2. Šafa k I, Šafa ková M.(2002), Detection of low concentrations of malachite green and crystal violet in water. Water research. 36(1):196-200.


3. Pourreza N, Elhami S.(2007), Spectrophtometric determination of malachite green in fish farming water samples after cloud point extraction using nonionic surfactant Triton X-100. Analytica chimica acta. 596(1):62-5.


4. Tacon AGJ, Forster IP.(2003), Aquafeeds and the environment: policy implications. Aquaculture. 226(1-4):181-9.


5. Stammati A, Nebbia C, Angelis I, Albo A, Carletti M, Rebecchi C, et al.,(2005), Effects of malachite green (MG) and its major metabolite, leucomalachite green (LMG), in two human cell lines. Toxicology in vitro. 19(7):853-8.


6. Bose B, Motiwale L, Rao K.(2005), DNA damage and G2/M arrest in Syrian hamster embryo cells during Malachite green exposure are associated with elevated phosphorylation of ERK1 and JNK1. Cancer letters. 230(2):260-70.


7. Scherpenisse P, Bergwerff A.(2005), Determination of residues of malachite green in finfish by liquid chromatography tandem mass spectrometry. Analytica Chimica Acta. 529(1-2):173-7


8. APHA, AWWA Wa.(1998), Standard Methods for the Examination of Water and Wastewate.


9. Srivastava S, Sinha R, Roy D.(2004), Toxicological effects of malachite green. Aquatic Toxicology. 66(3):319-29.


10. Australia, Zealand N,.( 2005). Report on a Survey of Chemical Residues in Domestic and Imported Aquacultured Fish.


11. Boesch DF. Marine pollution in the United States: Pew Oceans Commission.


12. Zamani.(2009), Agricultural and Natural Resources Research Center of Chahar-Mahal& Bakhtiari province.