عوامل موثر بر پراکنش و فراوانی پرندگان در پارک ملی کلاه قاضی و پناهگاه حیات وحش موته در استان اصفهان
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست
کلید واژه: پوشش گیاهی, پارک ملی کلاه قاضی, پناهگاه حیات وحش موته, پراکنش و فراوانی پرندگان, پستی و بلندی, آب و هوا,
چکیده مقاله :
به منظور تعیین عوامل موثر بر پراکنش و فراوانی پرندگان در پارک ملی کلاه قاضی و پناهگاه حیات وحش موته برخی از عوامل محیطی نظیر وضعیت آب و هوایی، پوشش گیاهی و پستی و بلندی مورد مطالعه قرار گرفت. هــر منطقه به شبـکه ای از سلول ها با مساحت یک کیلومتر مربع تقسیم و تعداد 405 سلول به صورت تصادفی انتخاب و نمونه برداری گردید. داده های حاصل با رسته بندی و رگرسیون چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل ها نشان می دهد که پراکنش پرندگان دراین دو ناحیه در سه دسته قابل تشخیص است. دسته ای از پرندگان نظیر هوبره و چکچک بیابانی در دشت های بدون شیب و هموار گسترش یافته اند. دسته دوم پرندگانی هستند که به مجاورت با انسان و زندگی در کنار مناطق مسکونی و باغات و مزارع سازش یافته اند که از این دستـه می توان کلاغ ها، سبز قبا و دم جنبانک ها را نام برد. دسته سوم پرندگانی هستند که نواحی کوهستانی و واریزه های کوهپایه ای را به عنوان زیستگاه بر می گزینند نظیر چکچک سر سیاه، طرقه بنفش و زاغ نوک سرخ. به نظر می رسد که اشکال پستی و بلندی زیستگاه مهم ترین عامل موثر بر ترکیب و فراوانی پرندگان در این دو ناحیه است. ترکیب و غنای گونه ای تا حد زیادی با پیچیدگی ماده زمینه زیستگاه در ارتباط است. از سوی دیگر غنای گونه ای و فراوانی گونه ای با افزایش ارتفاع افزایش می یابد که احتمالاً به دلیل کاهش خشکی با افزایش ارتفاع می باشد. این نتایج متفاوت از گرادیان پراکنش و فراوانی پرندگان در عرض های شمالی منطقه دیرین شمالگان می باشد.
To identify the distribution pattern and abundance of avifauna at Kolah Ghazi National Park and Mouteh Wildlife Refuge, some environmental factors (related to climate, vegetation, and geomorphology) was investigated. The two study areas were sampled according to a 1´1 km grid design. A subset of 405 squares was randomly chosen and sampled. Datas were analyzed by using ordination and multiple regression. The results show that we can distinguish three main poles at avifaunal distribution pattern in these areas. Bird species inhabitant of flat sedimentary areas (e.g.Houbara Bustard and Desert Wheatear), well-adjusted bird species to human and their farms and gardens (for example crows, Roller and wagtails), and species dwelling in mountainous and/or rocky areas (Humes Wheatear, Blue Blue Rock Thrush and Chough). Topograplic features seem to be the main factors structuring avifaunal composition and abundance at the two areas. Avifauna composition and richness are mainly correlated with the complexity of the substrate, but avifauna richness increases with altitude, probably in response to decreasing aridity. These results contrast with these generally observed in mid-latitude regions of the Palaeartic.